۲۴ ساعت

قاتل صد ها هزار

تاریخ نشر : دوشنبه ۱۵ اسد ( مرداد ) ۱۴۰۳  خورشیدی – ۵ اگست  ۲۰۲۴  میلادی – ملبورن – استرالیا

قاتل صد ها هزار

خـا ئـن ملی مــا ، آن قـاتــل  صـد هــا هــــزار

روسوی کشورنموده،بی حیـا، بی ننگ و عـار

خـائـنـان دیگرش ، چـون کرزی و  اشرف غنی

کــرده انـد راه ورا ، آسـان به سـوی این دیـار

گلبدین، بی دین بـُوَد ، از آنکه اوکـرده خراب

کـابـل زیـبـای مـا را ، قـتـل کـرده  صـد هــزار

خـائـنـانِ بـدتر از وی ،عـفـو * کـردند جـرم او

مـیـدهـنـد هـم ازبـرایـش،مـزد کـافی بیشمـار

باغ وبوستان وعمارت،هرکجا دلخواه اوست

بـادیـگـارد هـای مـزیـد و ، اسـلحـه دراخـتـیـار

بـا قـدوم نحـس او،کـابـل شـود دریـای خـون

ای مباد! آنروز،که این جانـی بیایـد روی کار

“حیدری” دورازوطن، با قـلب افگـارو حزیـن

عـرض حـال کشورش، دارد به پیش کـردگـار

پوهنوال داکتراسدلله حیدری

۲۵ سپتامبر ۲۰۱۶

سدنی – استرالیا

*خداوند (ج) حق العبد را نمی بخشد تا کسیکه حقش تلف شده نبخشد،

دولت چطورخون صدها هزار بیگناه رامی بخشند؟؟؟

محبوبِ دل

تاریخ نشر : دوشنبه ۱۵ اسد ( مرداد ) ۱۴۰۳  خورشیدی – ۵ اگست  ۲۰۲۴  میلادی – ملبورن – استرالیا

محبوب دل

زلف پاشان اش  شبی را  غرق  رویا می کند
لاله‌ی  رخسار  او  در  دل  چه غوغا  می‌کند

موج احساس اش به قلبم می زند با یک نگاه
یاد  او   در  گلعذار   هنگامه  بر پا  می کند

شمع بزمش می‌شوم از  شور و  مستی دلم
چرخش   پروانه   را این  دل   تماشا  می‌کند

هرچه می‌گویم دلم بس کن دگر زآن لاله رو
دل    کجا  ماند   مرا   مهمان  فردا می کند

تیر مژگان اش به جانم میزند هر روز و شب
چشم  بازی های  او  دردم  مداوا   می کند

می سزد  ” عالیه ”  گِرد روی جان پرواز کرد
جان فدای  قامت  محبوب  دل ها  می کند

عالیه میوند 

۲۲ جولای ۲۰۲۴

فرانکفورت – آلمان

رنجدیده گی و محبت گستری ( بخش دوم )

تاریخ نشر : یکشنبه ۱۴ اسد ( مرداد ) ۱۴۰۳  خورشیدی – ۴ اگست  ۲۰۲۴  میلادی – ملبورن – استرالیا

رنجدیده گی و محبت گستری

                (در حاشیۀ داستان های جناب ایشرداس)         

                       ۲                    

احساس دلتنگی(نوستالژی)

حضور راوی داستانها در خارج کشور، بُعد گله مندی از هجرت تحمیلی، نشاندادن عوامل مختلف و دارندۀ بار نوستالژی را در بیشترین داستانها دارا است. از آنجایی که روایت های داستانی این عناصر، زنده گی ملیون ها انسان را متأثر نموده است، این کتلۀ وسیع از رنجدیده گان، آزرده گان و دارنده گان همیشه گی یاد میهن در غربت، روایت سرگذشت و سرنوشت غم آمیز خود را در آن می بینند.

از نوستالژی در داستانهای ایشرداس عزیز یاد نمودیم، محتمل است که نگاهی به ادبیات چند دهۀ پسین هموطنان ما در خارج کشور، چنین جلوۀ متبارز را در فراورده های ادبی وضاحت بدهد. با ادامۀ عوامل مهاجر ساز و روی آوردن به زنده گی تحمیلی و دل ناخواسته، تأثیرعوامل غم آمیزی را که مهاجر در غربت می بیند، احساس جدیدی از محیط متفاوت را برای او ایجاد میکند. آب وهوا، بیگانه گی همسایه گان، بیگانه گی زبان، رفتارناخوشایند و کارمندان مؤسساتی که پناهنده به آنها نیاز دارد، مزید علتی می شود بر یاد از آب و هوای میهن، کوچه ها، یاران و دوستان، خویشاوندان و صد ها خاطره یی که از هر کدام می رویند و دلمشغولی پناهنده می شوند، با تمام رنجدیده گی های که فرد در وطن نیز نگریسته است.

یاد میهن ودلتنگی های خاطره آمیزش، به پناهنده گرمی می بخشد، نارضایتی های خود را با آن یادها از روزگاری که دارندۀ دشواری های پسین نبوده اند، به خوشنودی میرساند.

 با اندک بررسی مقدماتی برداشت نگارنده این است که حوزۀ شعر فارسی و بعد از آن داستان نگاری در خارج کشور، عنصر نوستالژی یا احساس دلتنگی برای میهن را بسیار داشته است. زنده یاد یوسف کهزاد(۱۹۳۵ کابل- ۲۰۱۹ امریکا ) پس از آنکه ناگزیر شد افغانستان را ترک بگوید و در هند به زنده گی پرداخت و بعد به امریکا، با سرودن شعر روان، کابلک ما، تصویر جامع از احساس دلتنگی را به دست میدهد. حتا در کار مبتکرانه و بسیار زحمت آمیز جناب امان الله کبیری (در کشور هالند)، پیرامون بخشی از نام های شخصیت ها، و جاده ها و خانه های کابل، افزون بر رویکرد تاریخنگارانه و کابل شناسانه، چنین احساسی از دلتنگی برای آن دیار و روزگار از دست رفته را میتوان نشانی نمود.

درحوزۀ داستان نگاری، تا آنجا که نویسنده نگریستم، چنین ویژه گی در داستان های ایشراس عزیز بسیار اند و به همان اندازه موفقانه تصویر شده اند. نمونه هایی را از نظر میگذرانم:

در داستان “عطر گل سنجد” که رایحۀ دل انگیز عطر آن، داستان را همراهی نموده است، این سخن که :”بیا بیرون در فکر آیندۀ کودکانت نیستی؟”، دَرِ روی آوردن به هجرت و رهایی از شرجنگ و آسیب های انسان آزاری گشایش می یابد. در داستان “رقاصه” یاد کوچه ها و برخی شخصیت های گرامی وهنرمند زمینۀ یادآوری یافته اند. اما زیبایی گشایش موضوع در این هم است که در داستان رقاصه، در نماد پرواز خیل کبوتران که به هرسوی پرواز میکنند، سخن از چند کوچه وشخصیت می آید:

«باقی دست چپش را سایه بان چشمانش ساخت و با دست راست تور را در هوا تکان داد. نگاهش به خیل کبوترهایی خیره مانده بود که اینک در یک گردش ناگهانی، درست بالای شوربازار شیرجه رفته بودند.
خیل کفتر های باقی، که اصلن عبدالباقی نامش بود و در گذر علی رضا خان کابل می‌زیست، فضای خانه های دکتر رحیم محمودی، رازق فانی و رحیم ساربان را گاه در فراز و گاهی در فرود طی کردند و به سویی گذر بارانه پرواز کردند. کبوترها، تا چشم کار می‌کرد حرکت های زیبا اجرا می‌کردند و این لرزه به تنش می انداخت.»

در این داستان، باقی به کنسرتی میرود. رفتن او به کنسرت، زمینۀ دیگری به نویسنده داستان میدهد که از هنر وهنرمندان میهنش یاد کند و با این زیبایی:

خانم قمر گل سرود. وبعد نوبت مهتاب میرسد.« نوبت بعدی به خانم ماری مهتاب رسید. چون یک چشم ماری جان صدمه دیده بود، مدام آن چشمش را با موهایش پنهان می‌کرد و همچو مهتاب دوشبه، نیم رخ سوی تماشاگران می دید.» آوردن نام ازهنرمندان عزیزما در داستان  آنهم در غربت، سخن ناشی از دلتنگی را در پایان می آورد:

«غلام نبی دلربانواز که از گذر خرابات بود با دلربا اش آلاپی سر داد که آمدن هنرمند را اعلام می کرد. ظاهر جان ربابی، که از کوهدامن بود با رباب اش نغمه کوتاهی نواخت. عبدال پغمانی هنوز دوهل را نوازش می داد ولی به نوا نیاوردش بود. سپس با اشاراتی کارگردان، آرام آرام نوای دلربا و رباب را همراهی کرد و آهنگ مستی را به تماشاگران سخاوت کرد.»(داستان رقاصه)

باآوردن نام  این کوچهها وهنرمندان که واقعی اند نه خیالی، آن یادواره های شاد زیسته، تسلی خاطر آزرده می شوند و با آوردن نام شیرغزنوی، از دست رفته هایش را فریاد گونه می سراید:

«امشب دل من بهار خواهد، سبزه، گل‌ها، شبنم»ادامه دارد.

تصویر بافت اجتماعی، عیاری و وطندوستی در داستان های ایشرداس عزیز(در شمارۀ آینده)   
                                          ***

تولدت مبارک

تاریخ نشر : یکشنبه ۱۴ اسد ( مرداد ) ۱۴۰۳  خورشیدی – ۴ اگست  ۲۰۲۴  میلادی – ملبورن – استرالیا

تولدت مبارک

ای محضر  لطف خدا  عمرت  دراز عمرت  دراز

ای بهترین  ای بی  بها عمرت دراز  عمرت دراز

ای در دل من جای  تو  چون  گلبنی از باغ مهر

ای خوش لقا ای با صفا عمرت درازعمرت دراز

وقتی به  دنیا   آمدی  عالم چراغان شد  ز تو

ای ماه وخورشید سما عمرت دراز عمرت دراز

ای مهد عشق و اشتیاق  ای گلشن پر ازسمن

ای  قلب الفت آشنا عمرت  دراز عمرت  دراز

غم  دور باشد   از دلت ، پر نور باشد منزلت

ای  دولت بی انتها  عمرت  دراز عمرت دراز

خوشبختی ها فرش رهت،دایم تبسم بر لبت

حفظت کند هردم خداعمرت دراز عمرت دراز

اندر شب میلاد تو  این  جا کنم  من  یاد تو

توخوش بزی ای همصدا عمرت  دراز عمرت دراز

واهب صدایت می کند  از دل دعایت می کند

هستی تو ازجنس خداعمرت درازعمرت دراز

صالحه واهب واصل

۴ اگست ۲۰۲۰

هالند

در سرودت درد های مرده . . .

تاریخ نشر : یکشنبه ۱۴ اسد ( مرداد ) ۱۴۰۳  خورشیدی – ۴ اگست  ۲۰۲۴  میلادی – ملبورن – استرالیا

در سرودت درد های مرده . . .

 سوختی  در  سوختن  از  سوختن  پروا مکن

 بال و  پر بربند و  در آتش بمان ، پر وا مکن

 کوه باش و روح خود در سینه‌ات پنهان بدار

 چون  دهانِ  دره ،  رازِ  رود  را   رسوا  مکن

 در سرودت درد های مرده  ناخن  می کشند

 با نفس  ها زندگی  بخشا  به  آن  آوا مکن

ساعتِ بی عقربِ  دل نیش تک  تک می‌زند

 زخم  های  لحظه‌ ها  را پاک از  فردا  مکن

 ای تو گم در خویشتن در جستجوی  خویش باش

 گر شدی پیدا، گذر از خویش و خود  پیدا مکن

 رهزنانِ این شبِ سنگین، سفر را  کشته اند

نعشِ او را روحِ رویا بخش  و  جز  رویا مکن

 این شبِ سنگین  اگر خواهی به  پایانش بری

 در دل یلدا سفر کن  ، خانه   در  یلدا مکن

فاروق فارانی

مارچ ۲۰۲۱

تقریظ دوکتور حجت السلام و المسلمین سید حسن اخلاق بر کتاب (آرا) اثر محترم نذیر احمد ظفر

تاریخ نشر : شنبه ۱۳ اسد ( مرداد ) ۱۴۰۳  خورشیدی – ۳ اگست  ۲۰۲۴  میلادی – ملبورن – استرالیا

تقریظ دوکتور حجت السلام و المسلمین

سید حسن اخلاق

از بختیاری های من در آمریکا , آشنایی و همنشینی با شاعر شیرین سخن , صریح البیان , نغز گفتار و فرهیخته جناب نذیر ظفر است .

حدود یک دهه است که با این دوست نازنین, موانست دارم ؛ از همصحبتی با او لذت میبرم , از احساس زلال او به حس میا یم و از خوانش پر شورش , به وجد و اکنون خوشحالترم که می بینم مجموعه ی تازه ی از اشعار او , زیر نام ( آرا ) زیب و زیور ادبیات و احساسات معنوی ما می گردد تعریف فیلسوف و متاله بزرگ خواجه نصر الدین طوسی از شعر در (( اساس الاقتباس )) تعریف معیاری شعر در فرهنگ فارسی و اسلامی شد که: ( شعر کلامیست مخیل ,مولف از اقوال موزون متساوی مقفی ) که دو عنصر ( خیال انگیزی ) و ( دارای وزن و قا فیه) را بهم می امیزد.

شرط نخست از منطق یونان گرفته شده و شرط دوم از ادبیات عربی – فارسی سپس خواجه در ( معیار الاشعار) معیار های ریز تری را بدست میدهد تا بیا موزاند که (خیال انگیزی زبانی) گوهر شاعرانگی است , وچون سخن از زبان شاعرانه می رود باید حساب دو چیز مشابه را از شعر جدا نمود : واژگان بی معنا و الفاظ مهمل یا واقع گویی های غیر خیال انگیز ,ولی مقفا و موزون . شارح ابن سینا, میافزاید که یونانیان , تخیل را تمام گوهر(ماهیت) شعر دانسته اند اما مسلمانان آنرا بخشی از گوهر (قصل) شعر وی همچنین به رابطه ( وزن داشتن) و (خیال انگیزی) می پردازد و قافیه را بخش گوهری برخی از انواع شعر , مانند قصیده و قطعه, نه همه انواع شعر و گوهر آن,در فضای ادبیات کلاسیک و جهانبینی کهن شکل گرفته است که سخن پیرامون خیال و زبان , انکشافات جدید را نیافته بود.با این همه , منبعی  استوار و معیار های قویم برای شناخت شعر , تجربه شاعرانه , نسبت شعر با فر هنگ , نقد شعر, تفاوت خیال انگیخته و خیال انگیز, و رابطه خیال با زبان را فراهم میسازد.( آرا ما را به جهان و بیان خواجه نصرو) فهم کلاسیک از شعر و شاعرانگی میبرد ولی در آن , متوقف نمیگذارد.اشعار ( ظفر) دنیای کلاسیک را با دغدغه های مدرن پیوند میزند و این رویا رویی دو جهان را در جان سوژه های از افغانستان به تصویر میکشد ,تصویری که ( موضوع) خود را در جان خواننده هاش بر میانگیزد . زبان (ظفر) بنظر میرسد که زبان کلاسیک است , اما انعکاس درد مدرن و دود مدرنیت است . ساده گی زبان و صراحت خیال بهم می پیوندند تا خواننده, فارغ از هیا هو های هر سویی , خود را ببیند درد خود را بخواند و بشتابد (که دیدن یار قضا) نشود و , صد البته , دست خویش را در پشت ( سوخت میهن) متوجه شود .

(آرا) احساس و امید ایمان و عصیان و درود و سرود را بهم میامیزد تا مخاطب را سیر انفسی و آفاقی زنده گی در دهه های اخیر دعوت کتد . عواطف شخصی به موازات احساسات ملی و دغدغه های انسانی مطرح می شوند. پدر و مادر یاد می شوند ,همسر و دختر نازدانه ناز می شوند و نواسه, قدر می بیند تا یاد آور شوند که آواره افغانستان هم مانند دیگر انسانهای شاد این دنیا , ریشه و پیوند و شاخه دارندو عشق و قدر شناسی و امید می شناسند .با هم مسلکان مشاعره صورت می گیرد و به دوستان فر هیخته و گلفروش , شعر هدیه می شود تا قدر دوستی و لذت با هم بودند یاد آوری شود.شاعرهمچنین به صراحت از( مرده پرستی ) می نالد و ملالت خویشرا از رنج روزگار و بیوفایی بتان نهان نمیدارد. (ظفر) با ظرافت در برابر مفاهیم دینی رابطه های دو سویه بر قرار می سازد: از سویی ماه صیام و شب قدر و بنده گی برای او مایه جلای جان و و گشایش معنویست و ازدیگر سو, متاثراست که چگونه این مفاهیم ,وارونه می شوند و مورد سو استفاده قرار می گیرند تا تصویر خشن از خدای مهر بان ارایه دهند، بناآ انعکاس صدای عارفان و عا شقان می گردد وقتی می گوید ( بر ما ثواب هردو جهان جز وصال نیست).

( آرا) گاه و بیگاه با موارد عینی و جزیی از درد و رنج های زنده گی در افغانستان امروز تماس می گیرد ؛ جایی زبان یتیم بازمانده از انتحاری می گردد ؛ و جای دیگر متذکر می شود که طی چند دهه کو تاه چگونه جانیان به قهرمانان تبدیل شدند .هنگامیکه شاعر می سراید: ( میروم بی نشانه یعنی من) درواقع آیینه ی تمام نمای انسان امروز درافغانستان می گردد. با حالتی نوستالوژیک از کارز, قرغه وخنجان یاد می شود ومیافزاید ( شادی درین زمانه ندارم مرا ببخش).

از جایی که (آرا) انعکاس درد ها و جانهای سوخته است نمی توان بر شاعر خرده گرفت ( عیب مکن گر سخنم سوخته) اما می توان به او دست میرزاد گفت که این درد ها را با زبان ساده , بیان طبیعی, اظهار بی نقاب , واحساس ناآلوده شریک ساخته است.اوهمچنین روایت شا عرانه بی پیراهای ازفرهنگ کابل و کابلی ها اراهه می دهد.اینها سر مایه های کمی نیستندکه کتاب به خواننده خویش تقدیم میدارد . امیدوارم که ( آرا) جای شایسته خودرا دربین آثارادبی ومردم شناس بیابد. من هم نشر این اثرات به دوست گرانمایه ام جناب (ظفر) فامیل محترم و دوستان شان تبریک می گویم ومسرت خویش وجامعه فرهنگی وعلمی را ازنشرآن ابرازمی دارم.

داکتر سید حسن اخلاق

واشنگتن – دی سی

کتابِ عشق

تاریخ نشر : شنبه ۱۳ اسد ( مرداد ) ۱۴۰۳  خورشیدی – ۳ اگست  ۲۰۲۴  میلادی – ملبورن – استرالیا

کتاب عشق

  ای خدا جویان  چو گشتم مست  تقدیرم کنید

 خانه  ویران  گر شدم  با  عشق  تعمیرم کنید

نام ِ من در منطق و تفسیر و دیوانها چه سود

همچو ن قطه  در کتاب ِ  عشق   تحریرم کنید

 بلبل ِ دل   بی شمیم ِ  زلف ِ  گل  آزاد نیست

کش کشان با زلف ِ یارم  حبس و  زنجیرم کنید

 عمر من در پای عشق ِ گلرخان گردیده صرف

وقت ِ  مرگم  با  شراب ِ  عشق  تطهیرم  کنید

 شعرِ من  عشقست  بوی ابر و  باران میدهد

در  میان ِ   عاشقان   مست     تکثیرم   کنید

 گر   نگیرم    جام  های   باده   در  ایام  حج

 با سیه   سنگ  حرم  در  کعبه  تکفریم  کنید

مسعود خلیلی

قاصدِ نگاه

تاریخ نشر : شنبه ۱۳ اسد ( مرداد ) ۱۴۰۳  خورشیدی – ۳ اگست  ۲۰۲۴  میلادی – ملبورن – استرالیا

قاصدِ نگاه

آن  قاصدِ  نگاه   از  دیده   پیام  دارد

در  گردن   دلم   زنجیر  و   لگام دارد

درفاصله ی نزدیک  این حادثه  رقم زد

از   لشکر   مژه  صد  تیرِ  کلام  دارد

دیدم که بی نقاب از پرده  شتاب  میرفت

آفاق و د و جهان  روی تو  غرام  دارد

در میکده ی حسنت  دنیای  راز  خفته

که مستی و نِشه بی باده  و  جام دارد

در مکتبِ جنون،در کوره ی  عشق  سوختم

ناله کجا کشد اسپندی که  سام  دارد

یک ذرّه ی رخش در  سینه  حضور افگند

در  معبدِ  دلم  شوقِ  او  خرام د ارد

بشکستن نفس ها در سینه ی خرابم

آرایش حضورا ست یا درد دوام دارد

محمد ادریس بقایی (قطره)

لیل ۴/۵/ ۱۴۰۱

کلهء بی مغز

تاریخ نشر : شنبه ۱۳ اسد ( مرداد ) ۱۴۰۳  خورشیدی – ۳ اگست  ۲۰۲۴  میلادی – ملبورن – استرالیا

کلۀ بی مغز

 بهر ِقلب ِ شیشه ی ما هرکه گیرد سنگ ِ خود

آهن ِ فرسوده   ریزد   خاک   اندر  زنگ ِ خود

 راه ِ روشن   را  نمی بیند   چرا  افکار ِ  پوچ

 می رود در  کوچۀ  تاریک ِ مغز ِ  تنگ ِ خود

 نشه ها بسیار  دارد  راه و  رسم ِ این  زمان

چرس ِ را دود میکند یاقوده  سازد بنگ ِ خود

 سنجش ِ گفتار  گم شد  از  میان ِ   هر زبان

می کشد کنج ِ دهن گفتاری  در  نیرنگ ِ خود

 بار ها بگذاشت ما را  زندگی  در  پیچ و خم

 می برد تا  ناکجا  با رقص ِ  بی آهنگ ِ خود

 گوش ها را گر بسازد  زاهد ِ بی ساز و برگ

 می زند ساز ِ فریبِ بی سُر ِ دنگ دنگ خود

 این تعصب تا به هر شکلی کشیده شاخ و دم

می زند   مرداری   اندر  چهرۀ  بدرنگ ِ  خود

 چیست  چیست  این ادعای  ظالمان ِ بیخرد

افتخار ِ    ابله  دارد  غیرت ِ  بی  ننگ   خود

 هر  کجا  دیدی  همایون  کلۀ  بی  مغز  را

 دور ِ دور ِ دور شو تا چهارصد فرسنگ ِ خود

همایون شاه عالمی

 اول اگست ۲۰۲۴ میلادی

سحرگه

تاریخ نشر : شنبه ۱۳ اسد ( مرداد ) ۱۴۰۳  خورشیدی – ۳ اگست  ۲۰۲۴  میلادی – ملبورن – استرالیا

 سحرگه

 سحر از شکستن  دل بد رت  نیاز   کردم  

رشتـۀ  کلام دل  را  همه با تو  باز  کردم

 در، شهر دل گشودم بحضورت ای  پناهم

 با تو آن قدر  بگفتم که قضا  نمــاز کردم

 سرسجده رانهادم بسجود و بس گریستم

  بستوء سجاده آمد بسی  عرض راز کردم

  بشگــفـد دلم (عزیزه) ز فــروغ جــلـوۀ او

 که حدیث دل سحـرگه چـو شبی درازکردم 

   عزیزه عنایت

۱ دسامبر ۲۰۰۵

آغازی دیگر

تاریخ نشر : شنبه ۱۳ اسد ( مرداد ) ۱۴۰۳  خورشیدی – ۳ اگست  ۲۰۲۴  میلادی – ملبورن – استرالیا

آغازی دیگر 

کوچی ام من،

تیر ه بالم

 باز در ابر بهاری

شعری از پرواز خود آغاز کردم

پر گشودم

نغمه سر کردم

سرودم:

هرچه بودم

              پاک و زیبا

هرچه بودم

             خوب یا هیچ

هرچه بودم، هرچه هستم،

از برایت

در میان دست غمگینم بها ر آورده‌ام من.

تو زبانم بند کردی، تا که در شعر سکوتم:

             من ترا فریاد کردم، داد کردم…

باز هم ، دیدی ؟ ترا آغاز کردم

            ‌ای که پنهان کرده أی در چشم‌هایت شأم هایم

هر چه هستم، هرچه بودم

یا نبودم

در سرودت، در سرودم،

باز من تکرار  بودن یا نبودن‌های خود را ساز کردم

عشق را من با هوس

یا من هوس را با بزرگی‌های حرمت جوی تو

تا بیکران کهکشان‌هایم کشاندم_

دور، تا ان دور‌ها ی بیکران احساس جانم

یا تنم؟ من خود ندانم

تا الهه گشته‌ام در معبد بی‌ انتهایت

ای خداوند بزرگ و بی‌ نهایت

کوچکی خویش را احساس کردم

بنده‌ام من؟ گریه‌ام من؟ خنده‌ام من؟

هرچه بودم، هرچه هستم

تو خداوندی، بزرگی

کوچکم من، کوچی‌ام من

باز در ابر بهاری

شعر پروازم ز پشت ابر ها

آغاز کردم.

هما طرزی

۱۹ اپریل ۱۹۷۳

کابل – افغانستان

سلام

تاریخ نشر : شنبه ۱۳ اسد ( مرداد ) ۱۴۰۳  خورشیدی – ۳ اگست  ۲۰۲۴  میلادی – ملبورن – استرالیا

 سلام

از تشنگی صحرا ترین ، از ما به دریاها سلام

ما سایه ‌پروردِ شبیم،  ای صبحِ رویا ها، سلام

شرمنده  از  دیروزگی ،   آزرده   از ا  مروزگی

 دستی بده بر دستِ ما، ای نسلِ فرداها  ، سلام

 آن سایه‌ های گمشده ، آن  آسمان‌  پروردگی

 شب‌نامه‌های روشنی، طوفانِ غوغا ها، سلام

 آن عشق‌ سر بر مهر و مه، آن کاروان های به ره

 آن دشتِ مجنون زادگی، عصیان لیلاها، سلام

 آن شعر های سینه‌ سوز، آن واژه‌های دل ‌فروز

 آن رنگ و آن آهنگ‌ها ، آن نورِ معنا‌ها سلام

 بر عشقِ دریاخوی تان، بر قلبِ آتش بوی تان

 بر نعره‌ پردازانِ شب، رسوایِ  رسوا ها سلام

ما  با  نگاهی  سوخته،  از حسرتِ  پروازِ  تان

 ای همنشینِ اختران، ای اوج‌ دُرنا * ها سلام

فاروق فارانی

دسمبر ۲۰۲۳

 *  دٌرنا » یا «کلنگ» پرندگانی هستند که جمعی و بسیار بلند پرواز می‌کنند.

چند دوبیتی

تاریخ نشر : جمعه ۱۲  اسد ( مرداد ) ۱۴۰۳  خورشیدی – ۲ اگست  ۲۰۲۴  میلادی – ملبورن – استرالیا

شربت

بمان   بر  مرمرین  سینه‌ ام  سر

بنوش  از  شربت  لب‌ های  دلبر

‎ ‎به قطره قطره  دریا  می توانی

 ‎دل عاشق که  تنها  گشته دیگر

۲۶ سپتامبر ۲۰۲۲

************

 جاودانه

تو هستی   در  سرودم  عاشقانه

 تو هستی نور که می‌تابی شبانه

 به چشمانت نویسم صد غزل را

 بماند    در     کتابم     جاودانه

۱۵ اکتوبر ۲۰۲۲

************

 جذاب

 بخوان  از   عشق  جان  من ترانه

 بگو   شعری    سراسر   عاشقانه

 بخوان بیتی  به  چشمان  خمارم

 بگو این چشم جذّاب است یا نه؟

۱۸ فبروری ۲۰۲۳

هما باوری

 جرمنی

 بیاد دار که هر بغض می ‌شود  . . .

تاریخ نشر : جمعه ۱۲  اسد ( مرداد ) ۱۴۰۳  خورشیدی – ۲ اگست  ۲۰۲۴  میلادی – ملبورن – استرالیا

 بیاد دار که هر بغض می ‌شود  . . .

اگرچه جاده  به راه است و نقشِ پایی نیست

 اگرچه گوش به زنگ است و یک نوایی نیست

غروب  می‌ غرد و  شام   در  رسوب   شده

 نفس ز  عشق  نمی‌ر وید و  هوایی نیست

 یگانه  روشنی از  چشمِ  گرگِ  تردید  است

 در این شبانه   دگر  هیچ  روشنایی  نیست

سر از  شراره‌ی  اندیشه‌ ها  تهی شده است

 و سینه  معبدِ  خالی‌  شده ، خدایی نیست

رسیده  اند   تو   گویی  ز   کهکشانِ   دگر

 به هیچ  لب سخنِ عشق  و آشنایی نیست

 قیامت است که  گمگشته‌اش  قیامی است

 ز خاک  سر بزند ، گر  کنون  صلایی نیست

بیاد دار  که   هر   بغض   می‌ شود  فریاد

 اگرچه سینه خموش است و دل ندایی نیست

 غریقِ جزر و مدِ بحر،  ماه و  ماهی‌ هاست

 غریقِ  جزر  و مدِ عشق  را  صدایی نیست

 سپهرنامه‌ی شب، غرقِ شعر  فردا  هاست

 و هر شهاب  بجز عشق  را هجایی  نیست

 مگو  که  قافله  و  راه  گمره  و  گم  شد

 ستاره ها همه  جز نقش‌ های  پایی نیست

 گشای چشم ، افق از  عروجِ  قله پر است

 که در حضیض  ترا غیر  این نمایی نیست

فاروق فارانی

 دسمبر ۲۰۲۳

بگو ای هموطن !

تاریخ نشر : جمعه ۱۲  اسد ( مرداد ) ۱۴۰۳  خورشیدی – ۲ اگست  ۲۰۲۴  میلادی – ملبورن – استرالیا

بگو ای هموطن !

شبی  یلدای  طوفانی  به  پایان  می‌ رسد  یا  ، نه

 نگاهی صبح  خوشبختی   به یاران می ‌رسد یا، نه

دوباره مستی  باران  به مستی  می ‌کشد  بستان؟

از آن  سوی   بهارستان  ، بهاران  می ‌‌رسد  یا ، نه

کویر خسته از  جنگی که سرتاسر همه  زخمی‌ست

 ‌سرودی  فصل  باران  و  بهاران  می ‌رسد  یا ، نه

به کوچه کوچه‌ یی این شهر که  جاری گشته ناداری

 پیام  آب  سرد  و   لقمه‌ یی نان  می ‌رسد ، یا نه

 بگو ای هموطن ،  ای همنوا  ای   جانِ   جانِ  من

! به قلب خسته از تبعیض  ،‌ درمان می‌رسد یا ، نه

 اگر  روزی  سحاب   از  قبله   خیز د  در  دیار  ما

 خدا داند  به  کام   تشنه   باران   می‌ رسد یا ، نه

 شاذیه عشرتی

شرمِ گناه

تاریخ نشر : پنجشنبه ۱۱ اسد ( مرداد ) ۱۴۰۳  خورشیدی – ۱ اگست  ۲۰۲۴  میلادی – ملبورن – استرالیا

شرمِ گناه

صدای ضربه‌های باران که با با د خشم همراه است –

بر بام خانه فریاد می‌‌زند

ولی‌ قلب آهنین بام گنگ است

و فریاد‌هایش چون کودک لال –

شنیدنی نیست

ابر‌ها با خشم می رقصند

و برگ‌ها شر شر کنان به مرگ خوش آمد می‌‌گویند

رعد و برق حکم مردی را دارد که :

خشمگین بر همسرش می‌‌تازد

و من و تو-

             که در آمیزیش با باران

بدن‌های ترمان را

که با حریری از شرم پوشیده است

چون کودکان بی‌ پناه

به دامن خانه پناه داده ایم…

و لباس‌های نازک

که ما را با تنگی عشق در آغوش گرفته

در تنگ بودن ایام

تنگی لباس را احساس می‌‌کنیم

اما-

     از ترس گناه

در شرم خانه

خواسته‌های مانرا

در التهاب نگاه ها

پنهان می‌‌کنیم

هما طرزی

۲۶ اپریل ۱۹۷۲

کابل – افغانستان

دریای بی نهنگ

تاریخ نشر : پنجشنبه ۱۱ اسد ( مرداد ) ۱۴۰۳  خورشیدی – ۱ اگست  ۲۰۲۴  میلادی – ملبورن – استرالیا

دریاى بى نهنگ

سرخ و پریسا

تاریخ نشر : پنجشنبه ۱۱ اسد ( مرداد ) ۱۴۰۳  خورشیدی – ۱ اگست  ۲۰۲۴  میلادی – ملبورن – استرالیا

سرخ و پریسا

 ایکه  تو  در  هر  دلی ماوا کنی

 هر یکی  را  وامق  و  عذرا کنی

 عشق همان به که زسودای خود

 خلق  جهان  را  همه  شیدا کنی

باز    به   یک    جلوهٔ   مستانهٔ

هلهله   در   اوج     ثریا   کنی

 چهرهٔ   هر    نازک   زیبا  جمال

 در نگهی  سرخ  و   پریسا کنی

 آن گل  سرخ  و  لب نوشین یار

 در نظری  مقبول  و  زیبا  کنی

 نوش  کنم از لب او نوش نوش

 قلب  مرا  پاک  و  مصفا  کنی

 آتشی از چشم به  چشمی  نهی

 شور  درین  گنبد   خضرا   کنی

 تیری   ز  مژگان  به  قلبی  زنی

 مست و الست همچو زلیخا کنی

 بس دل پر نور  و  تن  پاک پاک

 بسته به یک زلف سمن سا کنی

مطلب  من  کوکب  دیدار تست

 منتظرم   رویت     حسنا   کنی

 شهناز   من   بهر   تماشای  تو

 واعظی شسته که تما شما کنی

ملاعبدالواحد واعظی

هرات – افغانستان

سیمای دره

تاریخ نشر : پنجشنبه ۱۱ اسد ( مرداد ) ۱۴۰۳  خورشیدی – ۱ اگست  ۲۰۲۴  میلادی – ملبورن – استرالیا

بمناسبت جشن توت پنجشیر سروده شده.

 سیمای دره

من به نام خالق هستی و جــــان

میــگشایم  درب  این  بــاغ بیـــان

بهرجشن تــوت و این  آزاده گـان

 با خود آوردم پـــیام  و ارمغـــان

 این پـــیام و  ارمغــان  را برشما

 می‌دهم  از سرزمـین  صـخرهـا

 میله‌ی  نارنج در  مشرق  زمین

 می نماید روی فرهنگ ،این چنین

 میله های  توت ما دارد  برین

می‌نماید کام  محفـل  را شرین

 این نماد همدلی  فـرهنگ ماست

 از فضای با همی  آهنـگ ماسـت

 ما وجود خسـته دریک پیرهــن

 خار چشمانیم  برخصـم  وطــن

 ژرف خـواهی دید قلـب دره را

 پر زمهر وگرم دست صخره را

 درنگاهِ دره برق قصــه هـاسـت

 قصـه ازطوفان وشور وماجراست

 ازحکایت های چـون افسانه ها

از طلسم  و  رمـز  آزادی  مــا

تاج  آزادی   به   سر  آویــــخته

 رنگ ومعنایش  به خون آمیخته

 سنگها این جا طلاتم  کـر‌ده اند

 شهسـوار دره را  گُم کــرده اند

 شهســوار دره ازدور دست هــا

دست می‌ساید به این بن بست ها

 او در این میـدان و در این آزمون

 نــا خلف هــا را همی  دارد زبون

 نــاخـلف هایی که بـردند از زمین

 خــاک پــــای قهرمان در آستین

سـاختــند از او ولـی بازیـچه یی

 چـون گیاه هرزه یی بی ریشه یی

 بعــد بـفروختند بر ابلیس شهر

 این متاع و گوهر نـــا یاب دهر

 حـــال  هــردم  آن متـاع پر بهـا

نـــا خــلف  را گشته  زنجیز  بــلا

گاه پا و گاه شصت و گاه دست

 ناخلف هارا همین زنجیر بست

 حال ‌شان زاراست این خودکرده گان

صــــاحبان  زیور  اما برده گــان

حال هم روز نبردو محشر است

 حرف ازنسل نو این محضر است

 می‌کشد بـــر دوش بار آزمـــون

 پـــرچـــم  سبز بلند  غـرق خون

 تــــا   بر  افرازنـد  در آواره گی

 این  درفش  عزت و آزاده گی

 جولای ۲۰۱۷

پنجشیر

احمد هنایش

چراغِ غزه . . .

تاریخ نشر : پنجشنبه ۱۱ اسد ( مرداد ) ۱۴۰۳  خورشیدی – ۱ اگست  ۲۰۲۴  میلادی – ملبورن – استرالیا

چراغ غزه . . .

مگو که راه  به  بیراهه ها  حضر کرده

چراغ  ها ز  شبِ بی  سحر  سفر کرده

 مگو که عشق و دل از هم شدند بیگانه

 و روشنی ز سر و سینه ها حذر کرده

مگو غروب  غمِ شهر ، گشته جاویدان

 سحر خجل شده، دامانِ خویش تر کرده

 بگو! که بیرقِ امید همچنان  برپاست

 نگو که مرگ، جهان زیر  یا  زبر کرده

 ببین که کودکِ خوابیده  شیرِ بیداری

 مکیده رفته  و  رویای  تازه سر کرده

 ببین که در نگهِ دختران شراره بپاست

 ببین که عشق دلِ مرد  را شرر کرده

 هوای حوتِ زمستانِ  کابل است ببین

 که ریشه‌هابه دلِ خاکِ مرده سرکرده

 ببین که نغمه ز لبهای چشمه جوشان است

 بهار   آمده   با  رنگ‌ ها ، هنر  کرده

 بگیر از  پرِ اندیشه  بند  و   بال گشا

 که مرغِ عشق، سپهرت به زیرِ پر کرده

 پیامِ مژده‌ی  تابنده‌ی  ستاره‌ی  شام

ستاره‌ی  سحری  را ، ستاره ‌ تر کرده

 اگرچه نقب پر از گژدم است و  تار و تنگ

 ولی رهاییِ  فردا  از آن  گذر  کرده

 چراغِ غزه   فرازِ  جهانِ  مرده بپاست

 جهانِ گمشده  را در جهان خبر کرده

فاروق فارانی

دسمبر ۲۰۲۳

گوشهء خلوت

تاریخ نشر : پنجشنبه ۱۱ اسد ( مرداد ) ۱۴۰۳  خورشیدی – ۱ اگست  ۲۰۲۴  میلادی – ملبورن – استرالیا

             گوشۀ خلوت                        

سـا قـیا  دور مکن  سـاغــر  پــر صهبا را

بـاده در  جـام  بکــن  تــا شکنــد غمها را

می خوریم یک دوقدح لحظـۀ مدهوش شویم

نخـوریم  غصـۀ  امـروز و غمی  فردا را

ای فلک سلسلـۀ کارگهت چیست مدام؟

گـاه مـا تشــنه لـبی گـه دهــی  دریــا را

عا قبـت میکشدم شور جنـون در دامان

تا زخونـم که پر از  لاله  کنم  صحرا را

گوشـۀ خلوت و تنهای گزیدم که د گـر

نکشم  تعنـۀ  هر مجلس  پــر غــوغـا را

چرخ دوران  بکشانــدم  به جهان غربت

بشکند چون دل من , غـصه  دل خارارا

ای ( عزیزه ) به کجا پـای نهـم تـا نبــرم

رنـج و  آشـب و فسـونها وغم د نـیــا را

 عنایت عزیزه

  هالند              

دزدانِ حرفوی

تاریخ نشر : پنجشنبه ۱۱ اسد ( مرداد ) ۱۴۰۳  خورشیدی – ۱ اگست  ۲۰۲۴  میلادی – ملبورن – استرالیا

استقبال از ” خر نامه ” میرزاده عشقی با مطلع:

دردا و حسرتا که جهان شد  به کام خر

زد چرخ سِفله ،سکهء دولت به نام خر

دزدان حرفوی

افسوس،صدافسوس که وطن شدبکام دزد

تــرک  وطــن  نـمـوده  هــزاران  ، ز دام دزد

” ازبـسـکه آسـمــان و زمیـن سِفله پرورند “

زد دهـر دون سـکـه ء دولــت بـه  نــام  دزد

دزدان  و نـوکــران ،  وزیــران  دولــت  انـــد

یـا رب ! تـا به کی بُوَد، این احـتشــام*دزد؟

” روزیـکـه جـلـسـه ء وزرا  منعـقـد  شــود “

مـجـلـس  شــود شـغــالی ، از ازدحـــام دزد

دزدان  سـَروَرنـد *و !! از اینـرو به ملک ما

دارنـد  عـده یی ، ارادتِ محکـم،به نام دزد

دزدان  وکـیــل  مــلــت و حـکــام  کـشـورند

زیـن بیـشـتـر چه میطلبـیـد ، از مقـام دزد؟

دزدان مـا ، صـاحـب قـدرت  به مـیهـن انـد

پس لازم است تاهمه داریم، احتـرام دزد!!

گردد مستدام ،حکومت دزدان  به مملکت

تـا  غـربـیـان   لـــزوم  بـدانـنـــد ،  دوام دزد

قـتـل و قـتـالِ عـام  به  هـر سوی کـشـورم

برپـاسـت از قـدوم ، خـواص  و عــوام دزد

در غـیـبـت غـنـی ، چـو کـرزی  بُوَد  کفـیـل

ایـن حـیــلـه  گــر لایـق،  قـایــم  مـقــام دزد

آگـــاه  ز ارتـبـــاط ،  دزدان  کـســی نـشـــد

بـا طــالـبــان و داعـشیـان ،  و ز مـرام دزد

ای حیـدری  زچه کـردی ترک  ،  کشورت؟

زآنـرو  که در  حیـات نگـشتـم ،  غلام دزد

امـروز ،  روز قـدرت  دزدان  حـرفـویـست

فـــردا  زمــان دزد  کُـشی  و انـتـقـــام دزد

پوهنوال داکتراسدالله حیدری

۱۷ دسامبر ۲۰۱۶ 

سدنی – آسترالیا

* احتشام – حشمت وبزرگی ، جاه و جلال یافتن.

* سَروَر – رئیس ، پیشوا ، سرپرست.

فرهنگ فارسی عمید

تذکر:- در سرودهء فوق نخواستم مانند  مرحوم میرزاده “عشقی” ازک لمهء ” خر ” استفاده نمایم . زیرا به نظرمن این یک توهین بزرگ است به مقام خر . زیرا خر حیوانیست در خدمت بشر ، دزدی نمی کند ، به وطن خود و به صاحب خود جفا و خیانت نمی کند ، غیر از آخور خود ، از آخور حیوانات دیگر استفاده نمی کند ، بار می برد و گاه میخورد . اما پناه به خدا از دزدان وطن ما که از هیچ جنایت و خیانت به مادر وطن خود و هموطنان خود دریغ نمی ورزند.    

رئیس جمهور

تاریخ نشر : چهارشنبه ۱۰ اسد ( مرداد ) ۱۴۰۳  خورشیدی – ۳۱  جولای ۲۰۲۴  میلادی – ملبورن – استرالیا

رئیس جمهور

سه سال پیهم به صنف نهم ناکام ماند و او را از مکتب اخراج کردند . وقتی که فهمید که دیگر درس و سبقی نیست به فکر کار شد . پس از مشوره بایکی از اقارب فهمید که برای یافتن کار در ادارات دولتی چند چیز حتمی است و اولینش سند فراغت از مکتب است که او ضرورت داشت. ازهمان لحظه به فکر سند فراغت از مکتب شد بلاخره به کمک یکی از دوستان و مصرف مبلغی سند فراغت مکتب را از یک مکتب واقع در یکی از ولسوالی های دور دست حاصل کرد. او با این سند پشت کار می گشت ولی فهمید که با این سند کاری جز یک ماموریت پایین رتبه به مقام برتری نمی تواند تکیه زند، همان بود که به فکر سند لیسانس شد.

کمی جستجو کرد تا دریافت که دانشگاه غیر مرئی یا انلاین نیز موجود است که لیسانس فارغ میدهند. بازهم مبلغی مصرف کرد واز همان دانشگاه آنلاین سند فراغت به دست اورد. حالا که او لیسانس شده بود با زیرکی که داشت توانست در یک اداره به مقام ریاست برسد.

او با استفاده از این موقف با چند معین و چند وزیر ارتباط پیدا کرد ونهایتا  به یک برس تحصیلی برای ماستری به خارج فرستاده شد. هرچند او زبان خارجی بلد نبود اما پس از گذشت میعاد معین با سند  ماستری به کشور باز گشت.

این بار با مصرف یک مقدار پول در کمپیاین رئییس جمهور به معیینیت یک وزارت مقرر شد. حالا دیگر با تعداد زیاد سفارتخانه ها وهم افراد سرشناس آشنا شده بود و شهرتی هم بدست اورده بود. هنوز چند سالی  درین موقف بیشتر کار نکرده بود که انتخابات رئییس جمهوری فرا رسید و او از یک کاندید حمایت کرد و نهایتا در انتخابات به حیث معاون رئییس جمهور اشتراک کرده بود که پس از برنده شدن رئس جمهور او هم معاون رئیس جمهور شد. حالا او با تمام سفارت ها مستقیما

 در ارتباط است و هم راز و رمز برنده شدن در انتخابات را یاد گرفته است. او در نظر دارد در انتخابات پیشرو خود رابه حیث رئیس جمهور کاندید کند. او مطمئن است که برنده می شود.  

سید عبدالقادر رحیمی

۳۱ جولای ۲۰۲۴ 

آلمان

شگوفه های امید

تاریخ نشر : چهارشنبه ۱۰ اسد ( مرداد ) ۱۴۰۳  خورشیدی – ۳۱  جولای ۲۰۲۴  میلادی – ملبورن – استرالیا

شگوفه های امید

کلبهُ سرد و  تار  و  خاموشم

آمدی،  رنگِ  نوبهار    گرفت

در دلِ شب  نگاهِ خستهُ  من

نقشِ  پایانِ   انتظار   گرفت

 صُبحُدَم پنجهُ  طلایی   نور

 درِ شب را دو باره می بندد

مست و شادان میانِ باغ و چمن

 دُختِ میخک بناز  می خندد

 نرم و رقصان ز گوشهُ بامی

 بال و پر می کشد پرستویی

شاپَرَک  عاشقانه  می چرخد

 گردِ نسرین ویاس خوشبویی

 تو بمان در کنارِ من که دلم

 فارغ   از  نکهتِ  بهار  شود

 بوی عطرِ شگوفه های امید

اندرین   خانه  ماندگار  شود

 مریم نوروززاده هروی

۵ قوس ۱۴۰۲ خورشیدی 

۱۴دسامبر ۲۰۲۳ میلادی

 از مجموعهُ “پاییز”

 هلند.

یک کسی هست ناز ما بخرد

تاریخ نشر : چهارشنبه ۱۰ اسد ( مرداد ) ۱۴۰۳  خورشیدی – ۳۱  جولای ۲۰۲۴  میلادی – ملبورن – استرالیا

یک کسی هست ناز ما بخرد

 ما  کمی  از   زمانه   دل  گیریم

 بی تو ای درد وغصه می میریم

نه از  این  عمر    زندگی   دیدیم

نه  از  این   قوم  بندگی   دیدیم

 نه به مستی شکسته  ساغر می

 نه  به  امید ،  رسته  از  غم دی

نه  گذر   از   دل   سیاه   کردیم

سال ها  بی   ثمر   گناه   کردیم

کس  به  توفان  باد    دل  ندهد

دل   وابسته   بی   سبب   نرهد

 عالمی  درد   و    نا    بسامانی

مانده   از  تحفه   های   درمانی

 گر  هنر  از  دو  چشم  ما افتاد

 نا  سپاسی   شد  و  جفا  ا فتاد

 ما هوس  دیدگان  ، دل آ زاریم

 سکه   قلب   هر   دو   بازاریم

تشنه  ایم با  سراب ، هم خوییم

 بس که بشکسته ایم ،می موییم

خود نمودیم  و خود همی نالیم

سرمه در چشم  کور هم ، مالیم

یک کسی  هست  ناز  ما   بخرد

گنج   ویرانه    پر     بها   بخرد

 چاره کن   نان  ما   دو تا گردد

 رنج  نا   آدمی     دوا    گردد

محمد زرگرپور ( پرند )

۳۱ جولای ۲۰۲۴