۲۴ ساعت

آرشیو 'تجلیل از کانون های فرهنگی'

18 آوریل
۱ دیدگاه

اوقات خوش آن بود که با دوست بسر رفت

تاریخ نشر : پنجشنبه ۳۰ حمل (فروردین) ۱۴۰۳ خورشیدی – ۱۸ اپریل ۲۰۲۴ میلادی – ملبورن – آسترالیا 

اوقات خوش آن بود که با دوست بسر رفت

محمد رفیع اصیل یوسفی

 

عشق آمد  و بر  ورق  مشقم  زد دست

معشوقه  دوات  و قلمم   را   بشکست

گفتا  که  ایا  عاشق   شوریده  و مست

جزمشق خیال  روی من،مشقی هست؟

وانگهی که استعمار با رویکرد استراتژی سلطه  به منظور تخریب ذوق ، نابودی استعداد ، کم جلوه دادن هنر و خدشه دار نمودن روحیه جمعی  ملتی که در طول تاریخ کهن و ریشه دارش ، پرچمدار آگاهی ، دانایی و پایمردی بوده ومسیر طولانی را در حوزه تمدنی آریایی تباران  با همه فراز و نشیب هایش طی نموده است، تلاش ورزیده تا به طرق مختلف و به هرنحوی  که شده جلورشد و همدلی  شانرا بگیرد ، درست در چنین شرایطی  و بر اساس ایجاد روحیه تفاهم جمعی و ضرورت حفاظت از فرهنگ ، هنر و توسعه مادی ، معنوی و عاطفی جامعه ، تعدادی از فرهنگیان ، هنرمندان ، نویسندگان و شاعران افغانستان در محیط هجرت و غربت ، بیست و هشت سال قبل در منزل مرحوم استاد پیرزاد هروی به تأسیس این کانون کمر همت بستند و قدم های اساسی و ارزنده ی درین مسیر دشوار و نفس گیربرداشتند.     

اگر با بینش و نگرش صادقانه بخواهیم در حافظه ی تاریخی و جمعی ملت ما نظر اندازیم  بخوبی در می یابیم که دیار باستانی و آریایی هریوا، سایه سار شعر ، ترانه ، هنر و پرورشگاه  اندیشه و ادب  بوده جایگاهش را بعنوان مهد علم و فرهنگ در منطقه تثبیت نموده است.                        

آری ! این حس لطیف هماره بر فضای آب و خاکش ، عطرآگین بوده ، چنانچه حضرت ابوالقاسم فردوسی از عبور از همین شهر بدربار سلطان غزنه میرسد و ارمغان شاهنامه اش را پیشکش میکند و در بازگشت نیز به مدت شش ماه مهمان هراتیان حماسه ساز و حامیان هنر و ادب بوده که مملو از عواطف انسانی و مهمان نوازی بودند.                                  

مردم با احساس هرات با داشتن چنین رویکردی بود که به میراث عاطفی اجدادی خویش پی برده و خرد ، تفکر ، فرهنگ و هنر را مبنای گذر از شرایط دشوار و عبور از بحران های شکنندهء بی حد و حصر قرار دادند و یک بار دیگر افتخارات و دستآورد های هنری ، فرهنگی و انسانی اجداد و نیاکان شانرا احیا و به اجرا گذاشتند.                                     

آنها با تشکیل و تأسیس این کانون فرهنگی توانستند گذشتهِ مطلوب و افتخار آفرین نیاکان شانرا با رشادت به نمایش بگذراند و آنرا نقطه ی عطفی بدانند برای فردای بهتر .                                                     

در حالیکه فعالیت های کانون بنحو احسن به پیش میرفت پیک اجل یکی از بزرگان کانون را گرفت و استاد فرهیخته محمد علی عطار هروی جان به جان آفرین سپرد.                                                                        

پس از رحلت استاد عطار هروی در آخرین روز های سال ۱۳۷۱ خورشیدی ، کانونی در راستای برگزاری مراسم و گرامی داشت از مقام هنری ، فرهنگی  و جایگاه تاریخی استاد شکل گرفت که بسیار مؤثر و همآهنگ عمل کرد. 

این کانون که بنام « کانون کهزاد» مسمی گردید در بهار سال ۱۳۷۲ خورشیدی با حضور زنده یاد استاد تابش هروی ، مرحوم استاد پیرزاد ، شادروان نجفعلی رهبر ، مرحوم استاد براتعلی فدایی هروی ، محترم استاد نجیب مایل هروی ، محترم مصباح هراتی ،  اینجانب رفیع اصیل یوسفی و فرزندان ارشد استاد عطار ، محترم جواد بنایی و محترم حیدر اسیر ، مدیریت رسمی برگزاری مراسم مختلف فرهنگی و یاد بود از مقام شامخ استاد را بعهده گرفت و توانست در بیستمین روز وفات استاد عطار مراسم افتتاحیه با شکوهی را در گرامیداشت یاد آن فرزانه ی روزگار براه بیاندازد و با حضور پرشور شعراء ، نویسندگان ، نخبگان  و هنرمندان پیشکسوت و معاصرافغانستان و کشور ایران، در حسینیهء نصرت مشهد برگزار نماید که د رحاشیهء آن مراسم ، نمایشگاه با شکوه هنری نیز به میزبانی مرحوم استاد پیرزاد از آثار برجسته ، گرانبها و منحصر به فرد استاد عطار مرحوم برگزار گردید.   

                                  

از فعالیت های دیگر کانون میتوان از تهیه ، تنظیم تقویم « نیکوکاری» یاد کرد که در سال ۱۳۷۵ خورشیدی چاپ در دسترس مهاجران هموطن در ایران و سایر وطنداران ما د رسراسر جهان قرار گرفت و آغاز گر روندی شد که ۲۸ سال تمام را در بر گرفت .                  بر بنیاد انتشار همه ساله تقویم نیکوکاری و سالنامه ی « مهر آیین » که با کار و تلاش دسته جمعی انجام می گرفت و مجموعهِ کتابخانه شخصی مرحوم استاد تابش هروی بعنوان میعادگاه عاشقان ، شیدادلان و دردمندان صبور آن روزگاران قرار گرفت .                   

      بر اساس نیازمندی ها و نگرش و نگارش بیشتر خطوط اسلامی ، باز آفرینی و خلق آثار هنری و ادبی توام  با تراوشات قلمی و نظارت توام  با نقد و قضاوت بود که در بهار سال ۱۳۷۶ در منزل زنده یاد استاد امین الله پیرزاد طی یک جلسه تاریخی در خیابان طالقانی « طلاب مشهد» با حضور دوازده تن از اعضای هیئت مؤسسین اولیه کانون کهزاد ، تشکیلاتی  بنیان گزاری شد که نامش را به پیشنهاد علامه استاد تابش  هروی ( کانون هنر های زیبا ، اندیشه و دانش) گذاشتند که مخفف آن « کهزاد» میباشد ، که در خصوص گردآوری آثار هنری ، آموزش هنر و ادبیات ، جمع آوری و انتشار دیوان مرحوم استاد فدایی هروی ، آموزش علاقمندان و نوآموزان هنر خوشنویسی ، مینیاتوری ، نقاشی ، تذهیب ، نگارگری ، منبت کاری ، مرصع و هنر هفتم / سینما و عکاسی ، کلاسهای   آموزشی ، پرورشی و پژوهشی ایجاد و بر اساس نیاز و ضرورت های اجتماعی عمل و شروع بکار و فعالیت نماید.   

  دفتر مرکزی کانون _ مرکز امداد و کمک رسانی مؤسسه خیریه  حضرت امام جواد (ع) انتخاب شد و سرپرستی آنرا استاد مرحوم براتعلی فدایی بعهده گرفت و بتدریج کانون هنر های زیبا در چند شهر مهم و تاریخی هرات ، بلخ و کابل  وغزنه حوزه نفوذ خود را گسترش داد و با رسالت هنر ، قلم و اندیشه ، نمایندگانی را در راه پیشبرد اهداف و وظایف راهبردی معین نمود.                   

سالنامه هنری عرفانی مهر آیین بمدت بیست و پنج سال پیوسته  انتشار یافت و علاوتآ بیش از بیست عنوان کتاب مستقل  را میتوان ثمره کار شبانه روزی این نهاد ارزشمند دانست.                                            

همچنین راه اندزی کلاسهای درس عملی و آموزشی هنر گلسازی ، برش و دوخت انواع لباس های محلی و ملی ، خیاطی با ژورنال  ، گلبافی و آموزش بافتنی  انواع مدل های لباس دخترانه و بچگانه ، در منطقه محروم و مهاجر نشین قرقی مشهد برای پناهندگان افغانستانی از افتخارات و دستآورد های قابل قدر این نهاد هنری وکارآفرین بوده است.                  

علاوتآ ایجاد نمایشگاه های ترنم توانمندی و توان یابی در کنار معرفی هنر آموزان به جامعه جهت کاریابی و استخدام حرفوی آنها از الویت های اساسی و مهم این کانون بوده و حمایت همه جانبه و وسیع خانواده های مدد جویان را با ایجاد شغل و اشتغال زایی برای آنها زمینه سازی نموده است تا د رکنار سواد آموزی و تعلیم  و تربیت عصری ،  نیرو های مؤلد اجتماعی مفیدی در آینده زندگی و سرنوشت خود باشند.                       

جا دارد تا درین قسمت یادی نماییم از دلدادگان و فرزانگانی که دیگر در میان ما نیستند: نیستند:                                                   

از شهید کریم دانش که شش سال قبل در انفجار های خونبار کابل ، کوچ نمود ، شادروان محمود انوش « صفر زاده » ، مرحوم استاد عبدالرووف راصع  ، مرحوم ملک فدایی ، شهید شیخ عزیزالله نجفی و مرحوم نظام الدین شکوهی  ، روح همه این عزیزان سفر کرده شاد و خشنود ویاد شان گرامی باد.                                                                                

آثار منتشر شده توسط کانون هنر های زیبا ، اندیشه و دانش ، بدین شرح می باشد :                                                                  ۱ – مرقع قرآنی اساور – اثر مرحوم استاد عطار هروی .

۲ – تلاوت نی – مجموعهِ هنری خوشنویس معاصر افغانستان ، استاد نجیب الله انوری .                                                              ۳ – رنگ و رنج  و هنرآوران هری در معرفی سیصد و بیست نفر از هنرمندان معاصر و هموطن – تألیف : رفیع اصیل یوسفی.           

۴ – آینه مهر – در گرامیداشت دومین سالگرد رحلت استاد سعادت ملوک تابش هروی.                                                           

۵ – چامه ها و چکامه ها – اثر مرحوم استاد براتعلی فدایی هروی .

۶ – اشکی در غربت – اثر محمد ظاهر نیاز قناویزی.              

۷ – راه روشن – اثر مرحوم استاد براتعلی فدایی هروی .

۸ – نوای دل – اثر امان الله قناویزی .

۹ – حج ، میعادگاه ابراهیم – اثر مرحوم استاد براتعلی فدایی هروی.

۱۰ – سرودی در غربت – اثر محمد ظاهر نیاز قناویزی.

۱۱ – زندگی منظوم امام جواد (ع) – مرحوم استاد براتعلی فدای هروی.

۱۲ – اعجاز علمی قرآن شریف – علی شیخ زاده.

۱۳ – دیوار شکسته – داستانی بقلم م . هریوا.

۱۴ – بربال خاطره ها – اثر دکتر امان الله واسعی .

۱۵ – رسم الخط انوری – رساله ء آموزشی .

۱۶ – سیب و فریب – مجموعه اشعار جدید از محمد آصف رحمانی .

۱۷ – دیوان کامل مولانا کمال الدین شیر علی  بنایی هروی ، بکوشش عباس رستاخیز.                                                           

۱۸ – عطار ، شاعر کتیبه ها – جواد بنایی .

۱۹ – ماهنامه الفباء – از نشرات مؤسسه آموزشی سپهر اندیشه و مکاتب رسالت در هرات .                                                        ۲۰ – سالنامه هنری عرفانی و فلسفی مهر آیین .

۲۱ – ریشه های فقر ، اثر محمد آصف هریوا.

و انتشار برخی از آثار برجسته خوش نویسی بصورت پوستر و کارت پستال.