۲۴ ساعت

26 فوریه
۲دیدگاه

سرمحقق عبدالله بختانی به جاویدانگی پیوست

تاریخ  نشر دو شنبه هفتم  حوت  ۱۳۹۶ –  ۲۶  فبروری  ۲۰۱۸–  هالند

سرمحقق عبدالله بختانی به جاویدانگی پیوست

نوشتۀ : محترم استاد شاه محمود محمود

مقدمه :
سرمحقق عبدالله بختانی خدمتگار ، نویسنده ، ژورنالیست، شاعرو محققشناخته شده یی افغانستان روز شنبه ۵ حوت ۱۳۹۶ هـ ش = ۲۴ فبروری ۲۰۱۸ م به عمر نود وسه سالگی به جاویدانگی پیوست.

مرحوم استاد خدمتگاربختانی تحقیقاتی فراوان دربخش های مختلف ادبی و فرهنگی انجام داده و بیشتر از صد اثر تحقیقی به زبان های فارسی و پشتو نوشت که منجمله ۷۸ اثرآن چاپ و ۲۸ اثر دیگر او ازچاپ بازمانده و یا در شرف چاپ است .

استاد بختانی خدمتگار عضو جنبش ویش زلمیان بود و در ادارات و مراکز علمی و مطبوعاتی و ژورنالیستی دربست های مختلف ایفای وظیفه نموده است .

دریغا امروز این دانشمند کثیرالتالیف نقاب در خاک نمود و به ابدیت پیوست! با مرحوم بختانی زمانی که در پوهنتون کابل محصل بودم ؛ در سال ۱۳۵۴ و یا ۱۳۵۵هـ ش در سیمیناری که در تالار سید جمال الدین افغان در کتابخانه پوهنتون کابل دایر گردیده بود ؛ آشنا شدم. بعدا” در اکثر سیمینار ها با هم میدیدیم و از محضر شان فیض میبردم إنسان دانشمند و محقق و استاد فرهیخته و شکسته نفس و متواضع بود .روحش شاد و یادش گرامی باد .
برای فرهنگیان و هموطنانم و به خصوص فامیل محترم شان ، وفات این دانشمند را تسلیت میگویم.

انالله و انا الیه راجعون

زندگی نامه مرحوم بختانی:
مرحوم سرمحقق عبدالله خدمتگار بختانی فرزند ملا آقا جان طبیب در روز چهارشنبه دهم سرطان ۱۳۰۴ هـ ش = ۱۳۴۳ هـ ق در قریه چهارباغ صفا ولسوالی سرخ رود ولایت ننگرهار تولد شده بود. تعلیمات ابتدایی را در دامان والدین و بعدا” ازاساتید همان زمان فرا گرفت و درکنار پدرعلم طبابت را آموخت . علوم عربی و دینی ، فقه، تجوید، تفسیر، حدیث، اصول فقه، اصول حدیث ، عقاید، میراث ، صرف و نحو، بدیع، بیان، معانی، حکمت و منطق را درننګرهار و کابل در مدارس خصوصی و دارالعلوم عربی کابل آموزش دید و تا درجه « مولوی » رسید .
فارسی – دری و زبان عربی و طب قدیمه و ریاضی را در مدارس محلی و مروج آن زمان فرا گرفت.تاریخ ، جغرافیا و فزیک و کیمیا و بیالوژی را تا سطح معیاری بکوریا بصورت شخصی آموزش دید. و درمورد فلسفه و جامعه شناسی و سیاست و سایکولوژی مطالعات وسیع انجام داد.
از علمای دینی چون حاجی ملا مدد مولوی قلعه نو ولسوالی سرخ رود ، ملا محمد حفیظ خطیب مسجد جامع حضرت صاحب چهارباغ صفا، استاد حافظ ملک مدیر مدرسه ودارالحفاظ مسجد حضرت صاحب ، ملا عبدالغنی طبیب قریه علی خیل ، مولوی عبدالله جان از قریه شمسیه پور سرخ رود، مولوی میر عبدالواحد خطیب مسجد جامع نکرخیل ولسوالی خوگیانی، ملا عبدالودود لوگری معلم ، امین گل مولوی قریه میران قاسم یکه ، مولوی عبدالرحیم باشنده قریه پشه یی تیگرو ولایت لغمان ، مولوی فیض الله از لغمان، استاد مولوی محمد سعید سرروضه وال خلیفه نقیب صاحب و امثال آنها آموزش دینی و طبی دید.
زبان انگلیسی رااز معلم محمد عمر قریشی از پغمان فراگرفت. زبان پشتو زبان مادری اش بود و برای آموزش آن ضرورت به معلم و استاد نداشت اما با رهنمایی اساتید و دانشمندان سرشناس وطن استاد گل پاچا الفت ، استاد قیام الدین خادم ، استاد صدیق الله رشتین و استاد عبدالروف بینوا؛ درشعر و ادب پشتو استاد شد .
زبان و ترجمه ادبیات زبان روسی را در مدت اقامت خویش بین سالهای ۱۳۶۳ – ۱۳۶۴ هـ ش در پوهنتون لومونوسوف شهر مسکو بصورت اساسی اموزش دید و فراگرفت .
مرحوم بختانی تمام عمر را مصروف خدمت و تحقیقات علمی، ادبی ، ژورنالیستی بود مدت بیست وسه سال در ریاست پشتو ټولنه و چهارده سال در اکادمی علوم افغانستان مصروف تحقیقات ادبی و علمی بود .

کارکرد های اداری :
– در سال ۱۳۲۵ هـ ش ؛ کاتب رتبه ۱۱ مدیریت معارف ولایت ننگرهار
– در سال ۱۳۲۶ هـ ش ؛ عضو مدیریت مطبوعات ولایت ننگرهار و استاد کورسهای زبان پشتو که تحت نظر ریاست پشتو ټولنه بود.
– در ماه اسد سال ۱۳۳۱ هـ ش مدیر مسؤول جریده زیری و عضو مسلکی پشتو ټولنه .
– بین سال های ۱۳۳۴ تا ۱۳۳۹ هـ ش معاون مدیریت مطبوعات ولایت ننگرهار و امر کورسهای پشتو، مدیرمسؤول مجله ننگرهار، عضو مسلکی ریاست نشرات ریاست مستقل مطبوعات ، مدیر عمومی مطبوعات و مسؤول روزنامه ننگرهارو برای بار دوم مدیر مسؤول مجله ننگرهار.
– در سال ۱۳۳۹ هـ ش عضویت مسلکی پشتو ټولنه ، مدیر ادبیات پشتو تولنه ، معاون ریاست پشتو ټولنه .
– در سال ۱۳۵۴ هـ ش به رتبه علمی څیرندوی ارتقا نمود و بعدا” وظایف مدیر مسؤول روزنامه هیواد و آمر اداری رشد و انکشاف زبان پشتو، رییس و سرمحرر روزنامه هیواد را به عهده داشت .
– در سال ۱۳۶۴ هـ ش عضویت در اکادمی علوم افغانستان .
– در سال ۱۳۷۳ هـ ش به تقاعد سوق گردید.

فعالیت های علمی :
مرحوم بختانی برعلاوه کار های اداری به تدریس زبان پشتو و فارسی – دری و عربی در مکاتب و کورسها پرداخت. همچنان تدریس تاریخ ادبیات پشتو را در دیپارتمنت پشتو پوهنتون کابل به عهده داشت. در سال ۱۳۸۲ هـ ش مدتی کوتاهی مدیریت مسؤول هفته نامه اتحاد افغان را داشت و در سال ۱۳۸۵ هـ ش یکبار دیگر تقاعد موصوف رفع و منحیث عضو علمی اکادمی علوم افغانستان به کار اغاز نمود. و بالاخره با داشتن رتبه دولتی ڼ مافوق رتبه مجددا” متقاعد گردید.
استاد بختانی اثار نثر و نظم و تحقیقات علمی زیادی به ارث گذاشته است بخشی از این آثار ترجمه از زبانهای روسی و عربی میباشد موصوف در سیمینار های علمی و ادبی شرکت فعال داشت و به کشور های شوروی سابق ، هندوستان ، عراق، المان، چک سلواکیا، پولیند و پاکستان در محافل علمی اشتراک نموده اند.
از آثار مشهور استاد بختانی تذکرهء شاعران زبان پشتو در پنج جلد می باشد و در پهلوی آن بیشتر از صد اثر چاپی و غیرچاپی دارند که لست منظم آن در سایت ها و فرهنگنامه و دانشنامه ها انتشار یافته است .(۱) به تاریخ ۱۳ سرطان ۱۳۸۹ هـ ش در محفل تجلیل از دانشمندان داکتر رهین وزیر اطلاعات و کلتور وقت؛ ازمرحوم عبدالله بختانی خدمتکار به عنوان شخصیت برجسته علمی فرهنگی کشور تجلیل به عمل آورد .

زیر نویسها :

 

۲ پاسخ به “سرمحقق عبدالله بختانی به جاویدانگی پیوست”

  1. admin گفت:

    برادر عزیز و دانشمند گرامی جناب آقای استاد شاه محمود محمود ،بنده مراتب تسلیت و همدردی خویس را بخانواده مرحوم سرمحقق عبدالله بختانی ،شما ، فرهنگیان محترم ، دوستان و اقارب مرحوم بختانی تقدیم میدارم . روحش شاد و خلد برین جایشان . تشکر از مقاله جالب و پر معلومات تان . باید به عرض برسانم که بنده در سالهای که جناب مرحوم بختانی در روز نامه هیواد بودند ، من همکار شان بودم و از ایشان خاطرات فراموش ناشدنی دارم و فکر میکنم که مرحوم بختانی مدتی هم ریس روز نامه انیس بود ند و من معاون اول سکرتر مسؤول روزنامه و عضو هیات تحریر آن بودم . مرحوم بختانی با همکاران خود مانند یک برادر ورفیق رفتار میکرد ند . نه مانند ریس و آمر . خداوند ایشان را مغفرت کند و شما زنده باشید. مهدی بشیر

  2. برادر عزیز محمد مهدی جان بشیر را تشکر و سپاسگزارم از انتشار دوباره یادنامه و یا زندگینامه مرحوم سرمحقق عبدالله خدمتگار بختانی . واقعا” نکات نظر تان در مورد مرحوم بختانی ارزنده و عالی است به خصوص شما همکار ایشان بوده اید با دانش و خواص و برخورد ایشان معلومات کامل دارید. از اینکه مرحومبختانی در روزنامه انیس منحیث رییس ایفای وظیفه نموده اند . اکثر هموطنان ما بی اطلاع بودند به اجازه شما این موضوع را در مطلب می افزایم اگر سال کاری ایشان که شما همچنان معاون اول سکرتر مسؤول بودید نشانی نماید تا به خوبی مشخص گردد.
    برای شما بقای عمر و سعادت دارین ارزومندم

دیدگاه بگذارید

لطفاً اطلاعات خود را در قسمت پایین پر کنید.
نام
پست الکترونیک
تارنما
دیدگاه شما