۲۴ ساعت

روز بین المللی اطفال و کارگران خردسال افغان

  تاریخ نشر شنبه ۲۴ نوامبر ۲۰۱۲هالند 

محترمه ملالی موسی نظام

روز بین المللی اطفال و کارگران خردسال افغان

ملالی موسی نظام

۲۰ نوامبر،۲۰۱۲

هرسال بتاریخ ۲۰ نوامبر روز بین المللی طفل که در حقیقت برای حمایۀ اطفال کارگر از کار شاقۀ اجباریست، در بیشتر ممالک جهان استقبال میشود که افغانستان که بحیث عضو ملل متحد مسئولیت شمول در چنین پروگرام هایی را دارد، هم مدتیست که این روز را به «نحوی» برگزار مینماید.

در سال ۱۹۵۴ میلادی در اثر یکی از فیصله های اسامبلۀ عمومی ملل متحد، روز بین المللی اطفال بیشتر به منظور حمایه از کارگران خردسالی که ساعات طولانی ای را اجباراْ کار میکردند، تعین گردید که به اساس آن اطفال در ممالک جهان به عوض اشتغال به کار اجباری قبل از سن رشد، باید با طرز العمل های اجتماعی مفید جامعه، به درس و تحصیل بپردازند.

گرچه قبل ازین فیصلۀ ملل متحد، در سال ۱۹۴۹ هم طی جلسه ای در پاریس، فیدراسیون زنان دیموکرات اول جون را بحیث روز جهانی اطفال نامزد نموده بودند که از سال ۱۹۵۰ رسماً آنروز هم برای بزرگداشت از کودکان شناخته و قدر میشود، ولی فیصلۀ اسامبلۀ عمومی ملل متحد در حقیقت بیشتر از کارگران خردسال جهان حمایه مینماید.

نظر به راپور های واصله، در افغانستان نزدیک به دو ملیون اطفال کارگر وجود دارد که ۲،۱ملیون آن کار های شاقه را پیش چشم اولیای امور دولت غافل، اجباراً انجام میدهند. این احصایه که شاید شامل راپور های ملل متحد در افغانستان باشد، یقیناً که تقریبی بوده و از مناطق مختلفه و دور دست ها نمیتواند نمایندگی کند. در حالیکه بیکاری مدهش و غفلت دولت در تولید قوۀ کار با احداث یک زیر بنای اساسی اقتصادی مثلاً اعمار بند و انهار، فابریکه جات و امثال آن برای جلب کارگر، امکانات امرار معاش مردم افغانستان را بکلی از بین برده است، چگونه احصایه ها میتوانند ارقام وحشتناک میزان فقر روز افزون و گسترده را و تعداد اطفال کارگر را با وجود سیل امداد و کمک های جهانی ای به تاراج رفته و ناپدید گشته، نمایان بسازند؟؟ این حالت رقتبار ملی را میتوان در معجزات «!» گوناگون دولت فاسد و بی مسئولیت افغانستان با موجودیت اینهمه پول سرشاری که برای بازسازی در دستگاه آن واریز گردید، سراغ نمود. البته مصیبت اجبار کار کردن اطفال معصوم وطن قسماً هم میتواند به ازدیاد سر سام آور نفوس در مملکت از هم پاشیدۀ ما مربوط باشد. متأسفانه آخرین احصائیۀ تقریبی ملل متحد نشان میدهد که بطور متوسط هر فامیل دارای ۵ طفل در افغانستان امروزی میباشد، که آنهم ضعف و کمرسی وزارت صحت عامه، وزارت بی کفایت زنان، وزارت انکشاف دهات، وزارت کار و امور اجتماعی و امثالهم را در تأمین خدمات و آگاهی زنان درین معضلۀ وخیم اقتصادی و حیاتی اجتماعی کاملاً بیان مینماید.

همین است که این اطفال ناخواسته برای تأمین معیشت خانواده و موجودیت بیکاری سرسام آور به عوض مکتب، یا به کوچه و بازار برای تکدی ارسال میگردند تا بتوانند قرص نانی را شب در سفرۀ خانواده بگذارند و یا به کار های شاقۀ طولانی مانند کار در فابریکه هایی مانند ذغال سنگ، خشت مالی، قالین بافی، شاگردی میخانیک، آهنگری و صد ها تای دیگر رو می آورند. در حالیکه مادۀ ٣٢ کنوانسیون بين المللی حقوق اطفال ملل متحد از دول عضو خواسته است که باید از اشتغال اطفال به کارهایی که سبب استثمار آنان بصورت جسمی و روحی و اجتماعی شده و موجبات رنج اطفال و ممانعت وی را برفتن مکتب فراهم مینماید، جداً جلوگیری نمایند. در افغانستان از عرصۀ ده سال به این سو تعداد هرنوع اطفال کارگر و نیمه کارگر که بجای صنف مکتب به کار شاقه و یا گدایی در سرک ها

« بیکاری پنهان» جولان داده چند تا قلم پنسل، خریطه های پلاستیک، بوتل آب، ساجق و امثال چنین امتعۀ ارزان را برای سد جوع خود و فامیل بالای عابرین و سواری موتر ها میفروشند، فوق العاده در حال بالا رفتن و سعود است!

یکی از مؤسسات غیر دولتی نمونه ای که اساس آن توسط یکی از هموطنان خیر خواهی بنام« انجنیر یوسف» که از همان دوران سیاه و ستم پیشۀ طالبان، اساس جلب اطفال کوچه گرد را به تحصیل فراهم نموده، گذاشته شده است، مؤسسۀ اطفال کوچه خیابانی« آشیانه» است که این قلم از ۱۰ سال به اینطرف، با پلان های عالی و مؤفق این تشکیل انسانی و خیریۀ رو به ترقی که طفل افغان را از گدایی به اطاق درس رهنمون میگردد، پابپای آنان تلاش مینماید. آشیانه  در پهلوی  تطبیق پروگرام درسی وزارت معارف، شاگردان را اقلاً با بلدیت و تعلیمات دو شغل مسلکی آشنا میسازد که بعد از فراغت، بتوانند خود کفا گردیده و سر پای خویش بیاستند. هر طفلی که از گدایی به آشیانه انتقال میگردد، توسط کمک اسپانسر وی برای فامیلش هم تنخواه مقرر میشود.

«آشیانه» که به اساس نزدیکی اطفال به مراکز تعلیمی آن، در گوشه های مختلفۀ شهر کابل، قسماْ هرات، مزار شریف و پکتیا و پکتیکا گشایش یافته است، برای اولین مقر ریاست خویش که در آن مرکز« میکروریان دوم» بیشتر از هزار شاگرد از کوچه و بازار در آن پناه یافته و تحصیل مینمایند، کوچکترین کمکی برای دریافت یک قطعه زمین و یا تعمیر آن از حکومت که با موجودیت آن بدون شک در پهلوی اراضی شخصی مردم، ملیون ها جریب زمین ملکیت دولت هم توسط زورمندان شناخته شده، به تاراج رفته و میرود، مؤفق نگردید.

حال میرویم به قسمتی از بیاناتی که در مجلس روز بین المللی اطفال در شهر کابل از جانب نمایندگان دولت و مؤسسات دیگری به منزلۀ مشتی از خروار واقعیت ها، ایراد گردیده است:

)(معين کار وزارت کار، امور اجتماعى، شهداء و معلولين نيز گفت که در ١١سال گذشته اين وزارت براى بهبود وضعيت زندگى اطفال قوانين مختلف و ستراتيژى ها را تهيه کرده است. قابل ذکر است که وزارت کار و امور اجتماعى گفته بود که براى رفع مشکلات اطفال در آغاز سال ١٣٩١، دفتر “سکرتريت محافظت اطفال ايجاد و ستراتیژی اطفال کارگر روى سرک” به معرض اجرا گذاشته مى شود. اما مسوولين اين وزارت مى گويند که تا حال اين دو برنامه به دليل وجود “مسايل تخنيکى” در ستراتيژى يادشده عملى نشده است.

فهيم حکيم معاون کميسيون مستقل حقوق بشر افغانستان در مراسم يادشده از افزايش اطفال کارگر اظهار نگرانى نموده گفت که انجام کار هاى شاقه باعث صدمه هاى روحى و جسمى اطفال مى شود. وى مى گويد: “حکومت افغانستان کنواسيون بين المللى حقوق طفل را امضاکرده، تعدادى از قوانين و ستراتيژى ها را تهيه کرده اما متاسفانه که هيچ قانونى در افغانستان تطبيق نمى شود ، با متخلفين برخورد قانونى صورت نمى گيرد.” حکيم بدون ارايه جزييات گفت که بايد حکومت افغانستان برنامه هاى عملى را براى بهبود وضعيت اقتصادى خانواده هاى همچو اطفال ، روى دست گيرد .

هم چنان انجنير محمد يوسف رييس موسسه آشيانه براى اطفال کارگر روى سرک، در مراسم امروز گفت که رفع مشکلات اطفال در افغانستان به پروژه هاى طويل المدت نياز دارد. پلوشه حسن رييس دفتر موسسه بين المللى کمک به اطفال ( child fund) در افغانستان در مراسم امروز گفت ارقام ارايه شده نشان مى دهد که هنوز هم اطفال افغان به مشکلات زياد دچار هستند. وى انتقاد نموده افزود :” مشکل درکجا است ،چرا پاليسى ها هنوز هم عملى نمى شود ، آيا وضعيت مالى که بايد حمايت از چنين پاليسى ها کند وجود ندارد و يا آيا اراده سياسى ضعيف است

داکتر لياقت عادل رييس اتحاديه سراسرى کارگران افغانستان که درين نشست اشتراک داشت به آژانس خبرى پژواک گفت که بر اثر شرايط نادرست در کشور وضعيت اطفال با گذشت هر روز بدتر مى شود. وى افزود که همين اکنون در کابل، جلال اباد و ساير شهرها په خصوص شهرهاى سرحدى صدها طفل مصروف کارهاى شاقه مى باشند. به اساس معلومات موصوف، حدود دو مليون طفل در کشور مصروف کارهاى شاقه مى باشند. وى از دولت و جامعه جهانى خواست که براى اطفال زمينه تعليم و زندگى بهتر فراهم کنند.

معين کار وزارت کار، امور اجتماعى، شهداء و معلولين نيز گفت که در ١١سال گذشته اين وزارت براى بهبود وضعيت زندگى اطفال قوانين مختلف و ستراتيژى ها را تهيه کرده است. قابل ذکر است که وزارت کار و امور اجتماعى گفته بود که براى رفع مشکلات اطفال در آغاز سال ١٣٩١، دفتر “سکرتريت محافظت اطفال ايجاد و ستراتیژی اطفال کارگر روى سرک” به معرض اجرا گذاشته مى شود. اما مسوولين اين وزارت مى گويند که تا حال اين دو برنامه به دليل وجود “مسايل تخنيکى” در ستراتيژى يادشده عملى نشده است().

این بود شمه ای از حالت أسفبار اطفال کارگر در افغانستان و مصائبی که حیات رقتبار آنان البته ببار میآورد بیشمار اند. در پهلوی نرفتن به مکتب و زندگی پر از بیم آنان، خطراتی چون تجاوزات جنسی، اعتیاد به مواد مخدره و گرفتاری با عمال آن، مجروح و زخمی شدن و مبتلا  گشتن به انواع گوناکون امراض هم چون تلک های خطرناکی مقابل این نو نهالان که باید امید و اتکای فردای مملکت باشند، قرار دارند.