۲۴ ساعت

عشق به کتاب

تاریخ نشر : چهارشنبه ۳  اسد ( مرداد ) ۱۴۰۳  خورشیدی – ۲۴ جولای ۲۰۲۴  میلادی – ملبورن – استرالیا

عشق به کتاب

من عاشقِ   کتابم  ، از  عشق  سر نتابم

رؤیای من کتاب    است ایمان من کتابم

بهتر ز هر رفیقی بسیار  هم شفیق است

گِرد سرش ب گردم ، آن است کتابِ نابم

قرآن   بی  ریایم ،  او  هست   رهنمایم

نی بُخل و نی حسد را هرگز در او نیابم

نی هر کتاب عشقِ ، نی هر کتاب مهری

نی هر کتاب سوالم نی هر کتاب  جوابم

کانرا حدیث دردمند ، ما را بوّد ارج مند

حلقه کنم بگوشم  ،  کانرا  کلام  حسابم

زیبد سخن ز واعظ ، اندر ورای مطلب

آنرا که عشق نامِ ، در سیر  پیچ و تابم

خونِ دلم مکیده آنکس که بی خدا است

توهین دین من کرد ، مجرم نمود خطابم

صد ها ورق کتابم ، صد موج آرزو داشت

یکقطره نیست بکامم زین بحر در حبابم

شور و نشاط و مستی یکسر بدام عشقِ

با ساغرِ محبت  ، یکسر نمود   خرابم

یک بار جلوه دارد ، نورِ کتاب هستی

چاپِ دیگر ندارد  ، اوراق  این  کتابم

گنجینه های گوهر ، آثار   بیدلِ ماست

هر بیت او کتابیست ، ارزنده و شهابم

ساختند کتابِ ما را ، این کاتبانِ تقدیر

” زرغون ” توبه فرما ، ایزد بوّد توابم

حاجی محمد ابراهیم زرغون

اسلو – ناروی

هجران وطن

تاریخ نشر : یکشنبه ۲۴  سرطان ( تیر ) ۱۴۰۳  خورشیدی – ۱۴ جولای ۲۰۲۴  میلادی – ملبورن – استرالیا

هجرانِ وطن

چو گفتم  داستان  دل  چرا تو  ، گریه  ها  کردی

تباهی بهر من مشکل چرا تو  ،  گریه  ها کردی

چنان اشکی ز هر دو دیده ها  ریختی  امان برتو

همه غم ها بمن حاصل چرا تو ، گریه ها  کردی

“ زمینگیرم  به  افسونِ  ، دلِ  بی  مدعا  بیدل“

ز بس گفتم از آن بیدل چرا تو  ، گریه ها  کردی

همی دورست چنان راه و رهِ منزل در آن وادی

رسیدم من به آن منزل چرا تو ، گریه ها کردی

به غفلت دی و دنیا را ،  گذر  کردم  پی  هستی

خجل گشتم ازین غافل چرا تو ،  گریه ها کردی

چنان خون گریه کرد زرغون ز هجرانِ وطن دایم

چکیدم اشک  ها کامل  چرا تو ، گریه ها کردی

الحاج محمد ابراهیم زرغون

اسلو – ناروی

۱۲ جولای ۲۰۲۴

در آستانهء برگزاری محفل عٌرس حضرت ابوالمعانی بیدل (رح)

تاریخ نشر : یکشنبه ۱۷  سرطان ( تیر ) ۱۴۰۳  خورشیدی – ۷ جولای ۲۰۲۴  میلادی – ملبورن – استرالیا

در آستانهء برگزاری محفل عٌرس حضرت ابوالمعانی بیدل (رح)

دوستان گران ارج را سعادت یار باد !

در آستانه یاد بود و هفمتین کنگره بین المللی و برگزاری محفل عرُس ابوالمعانی بیدل رح و سالگرد حضرت مولانا جلال الدین محمد بلخی ثم رومی رح قرار داریم . با وجود سنگ اندازی های ممتد عده ای از روشنفکران دروغین و تاریک فکر باصطلاح فرهنگیان بی فرهنگ و حتی در لباس دوست ممانعت های را سدّ راهِ ما قرار دادند و تا هنوز هم از هیچ نوع تلاش و کوشش و زمینه سازی های اخلال گرانه دریغ نمی ورزند ، ولی بیاری پروردگار عالمیان ج و همنوایی و محبت یکتعداد شخصیت های فرهیخته و فرجاد که از تشویقات و الطاف بیکران خود دریغ نکرده با معنویت بلند دوشا دوش ما حمایتگرانه ، گوشهء این سنگ سنگین و پرُ وزن را در این هفت سال برداشته اند که بدین وسیله از تک تک شان اظهار سپاس و قدردانی مینمایم و همچنان قدوم دوستان و اندیشمندان جدید و فرهنگپرور بسان ستاره های تابناک داوطلبانه پیوستن شان به انجمن کلتوری مولانا و بیدل ، نوید ما را در راستای خدمت گذاری به فرهنگ و ادبیات کشور بیشتر ساختند :

این هم دو بیتی های درد دل و دردمندانه که در این هفت سال تجربه کردم .

گر  بماندیم  ،  سالِ    دیگر   نیز

عرُس  بیدل  ،  کنیم   بپا   یاران

ور  بِمرُدیم  ،  عذرِ    ما    بِپذیر

شمع  محفل ،  بدوشِ   تو  یاران

********

ز خونِ  دل ، کنم  برنامه رنگین

ز دستِ خالی و ، پرُ  بار شیرین

به روحِ پرُ فتوحِ ،  عارفِ عشق

درود  و فاتحه  خوانم  به تمکین

********

یکی گوید! که این عرُس، احمقانه

 دیگر گوید ! که ارزش ،  مندانه

شما گویید ! به حرفِ کی کنم گوش

یکی  بام  و هوا دو  ، این  بهانه

********

 یکی گوید مرا ! عقلِ  تو  کم بود

که بیجا صرف کنی پول و نه غم بود

بِمرُد بیدل  ، گذشته سه صد سال

که چشمانِ تو اکنون ، پرُ ز نم بود

********

نمی دانم  ، کی  بود  بیدل  و اما

شوم سیر ، از  پلو و آن  موسیقا

چه خوب است احمقِ داریم اینجا

شکم ها سیر شود ، ما را چه پروا

********

یکی خورده بِگیرد ، در سخن ها

که پرُ حرفی کنید ، در  محفل اما

جوانان است  ،  مشتاقِ   موسیقی

مرا  با  بیدلِ  تو ،  نیست    سودا

********

  شما گویید ! که من در این میانه

چه گویم ، بر  وطندار   این زمانه

بجای من  ،  اگر  باشید    شمایان

جواب گویید ز  منطق  ، نی ترانه

********

کجا   شد   ،    پاسدارانِ    سخنور

کجا شد  ،  وارثینِ  خاک  و  خاور

نه عزت ماند و ، نی آبرو به عارف

به جز مادیت و پول ، زر  و زیور

********

مرا یک دوست گفتا !  اینچنین کن

مکن صرف پولِ خود بیجا همین کن

کنون دورانِ ، زور و ز ر  بیاموز

خودت را ، مالکِ زر و  زمین کن

********

ندارد  فایده ای   ،  از  بهر   بیدل

ندارد ، هیچ گاهی  بر  تو  حاصل

بجای  من ،  شما  گویید  عزیزان

چه کاری  می توانم  کرد   با  دل

********

مرا تنها رها کرد ، بهترین  دوست

بِگفتا ، من شدم خسته    ازین پُست

نه بیدل خوانم و ، نی مولوی خوان

ترا راهت ، مرا راهم چو نیکوست

********

بِگفتم  من  ،  خدا  یارت   عزیزم

ندارم بعد از این ،  کارت  عزیزم

خدای  من  ،  همیشه  یاورم است

نمی سازم  ، به  کِردارت عزیزم

********

رفیقِ  نیمه  راه ،    یارت  نمیشه

به هیچ صورت که غمخوارت نمیشه

رهایت می کند ، در نیمه ای  راه

مده دل  را ،  که  دلدارت   نمیشه

********

اصل  ها   را  بِجو ،  در   زندگانی

مکن صَرف ، عمر خود با ناجوانی

اگر  سالها ،  به  پای   بید  نشینی

نبینی   حاصلی   ،  نی    کامرانی

********

به خالق تکیه کن ، خود را تو بِسپار

که او هست ، تکیه گاهِ تو به هر کار

همه خیر و شر ات ، او داند  و بس

خدا باشد  ، انیس  و مونس   و یار

********

همیشه  در  نبرد   ،   تنها    بودم

کشیدم   آهِ   سرد   ،   تنها   بودم

مرا  این  زندگی  تنهایی  آموخت

چنان   تنها   و ،  درد  تنها  بودم

********

به زندان و سلولها روز ، شب بود

به هر لحظه ، شکنجه  و تعَب بود

به تنهایی کشیدم ،  رنج  و  غم را

بجز ذاتِ الهی ،  یار  و  رب  بود

********

روم  سوی  عدم  ،   تنهای    تنها

بِگیرم  ،  دستِ  غم  تنهای    تنها

چنان  خو  کرده ام   در   زندگانی

سفر   ها  می کنم  ،   تنهای  تنها

الحاج محمد ابراهیم زرغون 

۵ جولای ۲۰۲۴ 

اسلو – ناروی

الا ای هموطن

تاریخ نشر : جمعه ۸  سرطان ( تیر ) ۱۴۰۳ خورشیدی – ۲۸ جون ۲۰۲۴ میلادی – ملبورن – استرالیا

رباعیات

تاریخ نشر: پنجشنبه ۱۰ جوزا ( خرداد ) ۱۴۰۳ خورشیدی – ۳۰ می ۲۰۲۴ میلادی – ملبورن – آسترالیا

رباعیات

بر خیز و بیا ،  به خلوتِ   نیم ه شبی

دستِ من  و ،  دامنِ  خدا    بوالعجبی

بشناس خدای خود ، به  او  راز بگو

درمانده مشو به حشر ، این هم سببی

***********

شیرازهء عمرِ ، جاودانی  عشق است

آئینهء رخسار ،  جوانی   عشق است

با درکِ حقیقت و ،  مجاز   سیّر کنید

                                                                                محبوبِ زمین و، آسمانی عشق است 

***********

                                                                                 با عشق  رسی  ،  به  عرشیانِ بالا

با نورِ  جمال  و ،  جلوه های اعلا

پا زن بغرورو کبر وخود خواهی خود

آنجا برسی ، به   عرشِ  آن  کبریا

***********

خونابهء دل ، ز دیده  می بارم  دوست

در سینهء ، بی کینهء غمدارم  دوست

                                                                             با رنج و الم مرا  ، به   زندان   افگند                                                                             

آنچه که بمن رسد از آن دوست نکوست

***********

این دیدهء پاک ، نسازم آلوده به بد

زیرا که بدی  ،  عاقبتِ  درد  دارد

از نیک نبینی ضرر و ، رنج و الم

بگریز از آن بد ، که بوّد دیو و دد

محمد ابراهیم زرغون

۲۰ می ۲۰۲۴

قدرتِ ذره

تاریخ نشر: سه شنبه ۸ جوزا ( خرداد ) ۱۴۰۳ خورشیدی – ۲۸ می ۲۰۲۴  میلادی – ملبورن – آسترالیا

قدرتِ ذره

از ذره بِترس ،  که  ذره ها   جان گیرد

آن را که به چشم ،  نبینی  تو  آن گیرد

پیمانه که پرُ شود ، چنان  یک ویروس

شاهانِ  جهان  و ،  شاهِ   دوران  گیرد

بر   قدرت  یک  ذره  ،  تو   ایمان آور

زیرا  که  بوّد ،  قدرتِ     اصلی   داور

صد جسم عزیز بخاک  و  خون  افتادند

ویروس   کرونا  و  ،   ذره  کن   باور

من   قدرت   ذره   را ،  بدیدم   اکنون

این ذره ، بداد مرا  چنین  یک  آزمون

یک لحظه ، چنان  نمود  مرا  فرسوده

نزدیک ،  به جنازه  و مزارِ (زرغون)  

اینها همه کثرت اند  ، به  گِرد  وحدت

غفلت منما ،  ز  کثرت   و  آن وحدت

هردو همه واحد است  و مطلق جاوید

محکم  ببند ، که  نگسلد   آن  وصلت

محمد ابراهیم زرغون

۲۵ می ۲۰۲۴

ناروی

رباعیات

تاریخ نشر: پنجشنبه  سوم جوزا ( خرداد )  ۱۴۰۳ خورشیدی – ۲۳ می ۲۰۲۴ میلادی – ملبورن – آسترالیا

رباعیات

رنگینه جبین زنیم سرِ خویش  زمین

تا بارِ گناهِ خویش  ، نهیم   این چنین

یکسو غمِ غربت و ، جدا ایم ز اصل

یکسو ، شر شیطان لعین است کمین

آنان که به هر شئ ، رُخ یزدان بینند

پیوسته ز حق ، بوحدت  ایمان  بینند

آنان  که  ستیزند ،  به  آن  دین  خدا

دیدار شریر و ،  مکر  شیطان  بینند

درسی که تو را ، بداد  فلک این دم باش

ماحول تو هر که هست ،  از او کم باش

خود خواهی و خود بینی و خود شیفته چرا

با دین  مَستیز  و  با  خدا  ،  آدم  باش

پیوسته  دلم  ، به  خالقِ  یزدان  است

ببریده ز هر کسی ، به او پیمان است

در ماحصلِ ، زندگی  خواهی  دانست

فضل و کرمش ببنده ها یکسان است

پیمانه بده  مرا  ، به  دربِ  حرم ات

تا سجده  کنم  به پیش  پا  و قدم ات

یک یک بِشمارم ، گنه و  تقصیرات

تو  عفو  کنی   و ،   بوسم  قلم ات

محمدابراهیم زرغون

۲۱ می ۲۰۲۴

ناروی

مناجات تصنیف گونه

تاریخ نشر: چهار شنبه دوم جوزا ( خرداد )  ۱۴۰۳ خورشیدی – ۲۲ می ۲۰۲۴ میلادی – ملبورن – آسترالیا

مناجات تصنیف گونه

به خدا  هیچ   مرا ،  بی تو   تمنای نیست

هیچ حسرت به خدا، هیچ مرا  جای نیست

در حریمِ  نگهت ، تابِ  نظر   نیست  مرا

پرده بردار ز حُسنِ  تو  ،  دلارای  نیست

عشق و امید و  تمنا ،  همه  چیزم تو خدا

روشنی بخشِ دلم ، غیر  تو همتای نیست

تو کرم می کنی ما ،  بنده  ستمگر هستیم

جمله عالمَ شودم دوست، زتو بخشای نیست

صد جفا دیدهء ، از بندهء  خود خواهِ خود

رحم کردی به من و ، غیر تو وفای نیست

قلبِ من می تپد ، از  بهر   تو  و احمد تو

اشک خونین و بتو ، ناله ام هی های نیست

دلِ من در گروِ ، عشق   تو سوزنده  بوّد

غیر تو نیست مرا ، دلبری   زیبای نیست

انتظارِ  رُخِ  زیبای  تو   را  ،  دیده  کشد

که در آن روز دگر ، دیدهء   بینای نیست

بتِ سیمین بر ” زرغون ” به جهان نیست دگر

هیچ خدایِ  بجز از تو دگر ، خدای نیست

محمد ابراهیم زرغون

۱۹ می ۲۰۲۴

ناروی

بی مثال

تاریخ نشر: سه شنبه اول جوزا ( خرداد )  ۱۴۰۳ خورشیدی – ۲۱ می ۲۰۲۴ میلادی – ملبورن – آسترالیا

 بی مثال 

اِنفعال  است ،  اِنفعال  است  ، اِنفعال*

شرمِ  صد  شرمندگی  است  و  زوال

زیبد ای  بنده   ،  به  تو  این   بندگی

می رسی  از  بندگی  ،  بر هر کمال

سعی کن تو ، بر صلات و صوم خود

تا شوی سرخط ، به هرآن قیل  و قال

ماهِ رحمت را ، مبارک  دان  به خود

خیر وافر  داده  حق  ،  بر تو  سوال

مزرع  خود را  صفا و  ،  کِشت  کن

در  دو عالمَ  سایه بان ات  این  نهال

باز  تابِ   معرفت   شو   در  شروق

جلوه ای  آن   کبریا  را  ،  تو  جمال

از جمال  و  از  جلالش  ،  بهره گیر

تا شوی  روشن  ضمیر  و ، بی مثال

حق ترا خلق کرد ، تبارک گفت بخود *

شرم   بادت  ، از   اطاعت  تو  منال

از حرامش  دوری  کن  ،  تا وارهی

فاسدانش  را  ،   مگویی   تو  حلال

از  هزاران   شب  ، بهتر  شبِ  قدر

میرسد هردم  به  تو صد وجد و حال

عشق و عرفان پیشه کن آخر فناست

تابکی غفلت ، به زلف و خط و خال

گلشنِ    هستی  ،  به  خود  آئینه ساز

تا  شوی  سرسبز  ، زرغون  اعتدال

پنجشنبه یازدهم رمضان المبارک

۱۶ می ۲۰۱۹

ناروی – اسلو

اِنفعال = ازچیزی یا امری متأثرشدن ، شرمندگی و شرمنده شدن .

تبارک = آیۀ مبارکه قرآن مجید .

{ فَتبارَکَ اَللهُ اَحسَن الُخالِقین } ترجمه = مبارک باد برمن که چقدراحسن و زیبا آدم را خلق کرده ام .

رباعیات گونهِ تازه

تاریخ نشر: شنبه ۲۲  ثور (اردیبهشت)  ۱۴۰۳ خورشیدی – ۱۱  می ۲۰۲۴ میلادی – ملبورن – آسترالیا

رباعیات گونهِ تازه

پیوسته  مرا به  خود  چنان  می خواند

از  میل  درون  و  ،  ناله ام   می داند

هرگاه  که شویم ز صد  هزار دَر نامید

در  کرسیِ  درب  عزت اش  ، بنشاند

تو زر بِفشان ، چنانکه هستی زرغون

از خاک شدی زاده و در خاک  مدفون

زر مایهء  عمرِ تو ،  سخن   می باشد

فرصت  مده از دست ، نویسان اکنون

زرغون نَفَست گهی  چنان  تنگ  شود

شرازهء عمرِ تو ، ب ه صد  رنگ شود

غافل  منشین  ، بسجده   می باید  بود

ورنه دل تو ، به  مثل  آن  سنگ شود

زرغون توشکربِکن که بشکسته دل ات

آزرده مباش ، چنان که وارسته  دل ات

بی کبر و ریا ، رسی به فضل و کرمش

طی کن تو به اوجِ ، آن  رضا منزل ات

عیش و طربِ ، دو روزه مغرور نکند

از عشق  و  ،  حقیقتِ  خدا  دور نکند

زیرا که   بقا  ندارد  ، این دهرِ غریب

شیطان نزند  زخم ، ترا و ناسور نکند

این  شامِ  سیاه  و جهل ،  گذشتن دارد

چون شیشهء  عمر تو ،  شکستن دارد

هر چیز که بینی آخرش در گذر است

آخر   همه     پیوند  ،  گسستن   دارد

با عشق بِمان ، زنده و  با عشق   نواز

در عشق بِمیر و ، با همه  عشق  بِساز

بنیاد و  سرشت  ما ،  همه  عشق  بوّد

با عشق بِسوز و ، با همان  جلوه گداز

غافل منشین به  لحظه  از عشق  خدا

بعدش  به  رسول  و ،  جمله ای انبیا

عشقِ  پدر و مادر  و ، همسر   میهن

این است ترا  ، وارثِ   نیکی  و جزا

الحاج محمد ابراهیم زرغون

روز جمعه دهم می ۲۰۲۴

اسلو – ناروی

مخمسی بر یکی از غزل های ناب و عرفانی حضرت ابوالمعانی بیدل  (رح)

تاریخ نشر: پنجشنبه ۲۰ ثور (اردیبهشت)  ۱۴۰۳ خورشیدی –۹ می ۲۰۲۴ میلادی – ملبورن – آسترالیا 

مخمسی بر یکی از غزل های ناب و عرفانی

حضرت ابوالمعانی بیدل  (رح)

ما بندهء ،  آن  خالقِ  بی چون  و چراییم

در اصل  حقیقت ، همه یک  مشت  گداییم

رو سوی  عدم  بوده و ،  نیستی به قفاییم

“چون  کاغذِ  آتش  زده  ،  مهمان  بقاییم

طاووسِ  پر افشانِ    ،   چمنزار   فناییم “

محتاج   و  نیازمند  ،  به  بارگاهِ  خداییم

مختار و همه  جبر و ، ستمگر بخود آییم

گه قبض و گهی بسط و ، گهی غم فزاییم

“هر چند به سامان اثر ، بی سر  و پاییم

چون سبحه همان سر به کف و دست دعاییم”

شوقِ تپش  و ، حسرت  بینایی  ما نیست

بر شاخِ  گل و لاله  و ، شیدایی  ما نیست

خال و خط و زلف و سر سودایی ما نیست

” شوخی سر و برگِ ، چمن آرایی ما نیست

یکسر چو عرق ،  جوهر  ایجاد  حیاییم “

درماندهء  عشقیم  ، بر آن  دست ادب کو

فقر است صفای دل صبح ، دامن شب کو

خاموشی  گزیدیم  و ،  ببستیم  چو لب کو

“واماندهء  عجزیم  ، سرو برگِ طلب کو

چون آبلهء   پا   ،  همه  تن  آبله   پاییم”

عقل ا ست اگر هوش  ، متاعِ ثمرِ ماست

چون بال و پرِعشق نخست بال وپرِماست

امواج تپش  های  خروشان ، گذرِ ماست

“کم  نیست  اگر گوش  ، دلیلِ خبرِ ماست

از   دیدن   ما  چشم  ببندید  ،   صداییم”

عرفان   به    زنار   ،    حمایل    نپسندد

در   صافیِ  دل  ،  شبههء  باطل   نپسندد

در عشق ، خرد ورزی  و  عاقل   نپسندد

“آیینهء    تحقیق      ،   مقابل    نپسندد

تا محرم  آغوشِ  خودیم  از  تو  جداییم”

در راهِ  حقیقت   ، ثمرِ عشق   عیان  برُد

گر تیر خورَد  ، سیر تکامل  ز  کمان برُد

صیاد  تعقل  ،  ز کمان  جا ن  چنان  برُد

“بی سعی جنون ، راه به مقصد نتوان برُد

بگذار که یک آبله  ، از  پوست   برآییم”

در دیده بجز مهر و صفا نیست ای انسان

بگذار قدمی  ، تا  برسی در  طلبِ  شان

روشن بنما دیده  ، به آ ن  سرمهء  ایمان

“کو ساز نگاهی ، که به یک سیّر گریبان

دلدار    نقابی   که    ندارد ،   نگشاییم”

فریاد که رازِ تب عشق ، رمز محال است

با شمع در این دایرهء مهر چه حال است

با اهل فنا  ، شاهد  منصور  اقبال  است

“فرداست ، که یکتایی ما نیز خیال است

امروز که در سجده دوتاییم   ،  دوتاییم”

خاکیم در این مزرعهء عشق چه باکیست

تصویرِ خیال و  ، رقمِ  شِکوه  حیاتیست

گر سود دهد ، آن همه از هیچ متاعیست

“آینهء   اسرار   غنا  ، پردهء  خاکیست

تا   سرمه  نگشتن  ،  همه آوازِ  گداییم”

شد حسرت  دیدار ،  سر  و سامانِ  تحیر

محویم  ،  کز آن  ج لوهء    دامان   تحیر

دل سوخت  ،  به  رنگی  ز ندیمان  تحیر

“پیشِ   که  درَد  هوش  ،  گریبان   تحیر

“دل منتظرِ فرصت و فرصت همه ماییم”

با  هوش  و  حواس  ، کن چمنِ دل مزین

این هستیِ ما  را ،  به   فنا  هست  تعین

در خلُقِ   خلیق ،  بوده  به  اخلاق  مبَین

“در  دشت  توهُم ،  جهتی  نیست  معین

ما را  چه  ضرور است ، بدانیم کجاییم”

با خلق  دنی ، پایهء  عزت  نتوان  بست

بی علم و عمل مایهء  رفعت نتوان بست

کذابِ  دروغین ، پی  الُفت  نتوان  بست

” بر طبع شرر، خِفتِ فرصت نتوان بست

در طینت ما  سوخت ، دماغی که بناییم”

این نفسِ  اماره  بیشکن  ،  زود  قفس کن

زرغون تو ازاین ورطه بدر شو تو بس کن

باری   ز فنا ،   وادیِ  عشقت   هوس کن

” بیدل به تکلف ، اثری صرفِ   نفس کن

عمریست ، تهی کاسه تر ا دست دعاییم “

حاجی محمد ابراهیم زرغون

۲۷ رمضان المبارک ۲۰۲۴

اسلو _ ناروی ۲۰۲۴

گدای خودی

تاریخ نشر : جمعه ۱۴ ثور (اردیبهشت) ۱۴۰۳ خورشیدی – ۳ می ۲۰۲۴ میلادی – ملبورن – استرالیا

 گدای خودی 

دیده  فرو بست  ز  خود  بی خبر

آن که ندارد  خبر ،  از خود خبر

خلقت خود  را چو  فراموش کرد

پنبه ی غفلت به سر و گوش کرد

پند شنو ،  دیده ی  خود   باز کن

نغمه ی عقل ات به سر  آغاز کن

نزد خودت  دست   درازی   بکن

در طلب  خویش   ،  نیازی  بکن

غیر خود ، از غیر  مخواه مطلبی

تا نشوی پست  و ،  ذلیل  و غبی

هر که  طبیبِ  ،  دل   بیمار  خود

غیر خودش   نیست  پرستار خود

سعی طبیبان به تو سودمند نیست

غیر ، دوایی به تو  دردمند نیست

هیچ  دلی را  به   دلی  راه  نیست

جز تو  کسی از  دلت  آگاه  نیست

غفلت تو درد  سر است  چون گدا

گر تو شناسی  خود و آن گاه خدا

هر که به صحبت حبیبِ خود است

بر تنِ افسرده ، طبیبِ خود است

از ره  غفلت ،  مجو  اندیشه  را

خشک کند ، بیخ و بُن و ریشه را

غیر نداند که چه در بطن توست

معنی آن زمزمه و ، متنِ توست

فارغ ازاین خواب وخوروناس باش

سخت ترازسنگ ، چو الماس باش

غیر ،  طبیبِ   تو    نباشد   بدان

نیست تو را سود مگر هست زیان

سخت شود  ، حالت   بیماری ات

نیست به غیرازتو، پرستاری ات

خیر خود و ، عافیت    خود طلب

غیر تو را نیست ، بجز خود سبب

چاره و درمانِ ، دلِ  خویش کن

دستِ تمنا ، به  خودت  پیش کن

غیر  ،  چه   داند  ز   پندار   تو

واقفِ   تو    نیست  ز اسرار  تو

در کف خود باش ، خدا را شناس

بعد خودت  زود ،  خدا را شناس

گر شوی آگاه  ،  ز اسرارِ  خود

راه  بری  نیک  ، به  پندار خود

گر تو شناسی ، اول از خود شناس

از  ره  توحید  ،  خد ا را  شناس

هست  ،  کلیدِ  همه  گنجِ  درون

موسای خود باش نه همچو قارون

صدق و صفا خاصه ی انسان بوّد

بخل و حسد پیشه ی  شیطان بوّد

غیر خدا ،  یار  نگیری   تو کس

زان که  بوّد ناخلف  و  تیره  بس

گر تو نوازی و تو را هست نیاز

دَم به دَم  آید  ، به  سوی  تو باز

غیر خدا  ، ذلت  و عزت  که داد

گر تو رضایش ،  طلبی  در مراد

رحمت حق را ، تو سزاوار باش

در خور تسلیم  ،  نه  انکار باش

دل  به  سرا  پرده ای  دنیا  مبند

تا  نشوی  بندِ  هوا   خود   پسند

ترک  صلات  ترکِ  عبادت مکن

پیروی  شیطان  ، رعایت  مکن

گر تو ثنا خوان ، سحرگاه و شب

سود   ببینی   ،   ز   درگاهِ  رب

عشق و محبت به دلِ خود گزین

نور محمد  ،  شمع  جانت  قرین

شافع تو هست ، شه ای دو سرا

دست تو  گیرد  ،  به  روزِ   جزا

بر دلِ   آگاه  ،  ضرورت  تویی

دشمنی  بر کینه  ، کدورت تویی

از سر راستی  گذر  کن  به  حق

تا نشوی  ،  زار و  زبون و فلق

اشکِ  سحرگاه  تو  را  مایه ات

آتش   دوزخ  نشود   ،  سایه ات

در دل شب خیز ، ببین  جلوه ها

تا به  تو بخشند ، از آن  قُله ها

صایم اگر ، توبه ای  از دل  کند

بر در ِ فردوس ، چو  منزل  کند

مزرعه ی توست  ، به  دنیای تو

حاصل صد رنج ،  به  عقبای تو

عاطفه  و ،  رحمِ   یتیمان  پسند

تا  تو  نیابی  ، ز  بلا  ها   گزند

ناله ی قرآن شنو  و ،  فیض گیر

نور چو موسی ، ز یدِ  بیض گیر

جاه و مقامی ، چو بلال ات دهند

ذکر حدیث ، مزد حلال ات  دهند

ارزش انسان  ، به  دل  پروران

مهر بِورز ، بهر خود و دیگران

لعل و گهر، سینه ی تابان توست

مهر و محبت ، بدل از آنِ توست

عشق بِورز و ، دلِ خود شاد کن

کعبه ی دل را  ،  ز غم  آزاد کن

تا که بیابی ، ره  مقصودِ خویش

در گذر از باده و، از سودِ خویش

از   سر  انصاف  ،   عدالت  نما

تا  که  شوی ،  راهبر  و  رهنما

نغمه ای سر کن ، ز بن و ریشه ات

سازِ تو ، سرمایه ای  اندیشه ات

آنچه که خاک و گِل و چون آب تُست

مآمن زیبای تو  و  ،   باب  تُست

مغزخود از غیر، تهی کن به جان

مردمِ   آزاده   ،    نباید    زندان

حُبِ وطن ، مرکز  ایمان   توست

نیک بِدان ،  کشورِ افغانِ  توست

اصل تو  در خانه   ،  خراسانیان

فرعِ تو  را ،  سینه فراخی از آن

کاجِ   تمدن  ،   سرِ  برگ  آرین

هست  خراسان  ،  فرازش  کُهن

آنچه غنی هست ، زبانِ دری ست

ارزش هر کو به زبان ، مادری ست

هر که گدای ،  خودیِ  خود  بوّد

رمز  نوای  ،  خودیِ   خود  بوّد

هر چه تو خواهی ، ز دلِ خویش خواه

آن چه طلب داری تو ، از خویش خواه

همدم و همرازِ دلِ ، خویش  باش

گوش به آوازِ دلِ ،  خویش  باش

دستِ دعایم  ،  شده  حلقه  از آن

عجزِ تو ” زرغون ” برسد نی گمان

حاجی محمد ابراهیم زرغون

از مجموعه ی «  وطن نامه »

رباعیات

تاریخ نشر : شنبه ۸ ثور ( اردیبهشت ) ۱۴۰۳ خورشیدی – ۲۷ اپریل ۲۰۲۴ میلادی – ملبورن – آسترالیا.

رباعیات

(۱)

ما هیچ تر از بیش  بودیم  ، نیش شدیم

بیگانه ز هر چه  بود  ،   دلریش شدیم

از غیر رسید ، اگر چه  صد رنج و الم

خنجر بجگر رسید از آن خویش شدیم

(۲)

این عمر چنان ، تیز و شتاب می‌گذرد

با سرعت آن ، موجهء  آب  می گذرد

غافل منشین ، که ناگهان  مرگ رسد

یک چشم بهم زدن ، شباب  می گذرد

(۳)

عشق است  ، چراغ  خانهء  دل بوّد

در عمق دلت ، چو کرده   منزل بوّد

عارف بخدا رسد ، به  یک نیم نگاه

آنکس که رسید ، بحق چو بیدل بوّد

حاجی محمد ابراهیم زرغون

۲۷ اپریل ۲۰۲۴

اسلو – ناروی

عشق به کتاب

تاریخ نشر : چهارشنبه ۵ ثور (اردیبهشت) ۱۴۰۳ خورشیدی – ۲۴ اپریل ۲۰۲۴ میلادی – ملبورن – آسترالیا

  عشق به کتاب

 من عاشقِ کتابم  ،  از عشق   سر نتابم

رؤیای من   کتاب است  ایمان  من کتابم

بهتر ز هر رفیقی  بسیار هم شفیق است

گِرد سرش بگردم  ، آن است  کتابِ نابم

قرآن   بی  ریایم   ،   مکتوبِ   رهنمایم

نی بُخل و نی حسد را هرگز در او نیابم

نی هر کتاب عشقِ، نی هر کتاب مهری

نی هر کتاب سوالم نی هر کتاب  جوابم

کانرا حدیث دردمند ، ما را بوّد ارج مند

حلقه کنم  بگوشم  ،  کانرا  کلام حسابم

زیبد سخن ز واعظ ،  اندر ورای مطلب

آنرا که عشق نامِ ،  در سیر پیچ و تابم

خونِ دلم مکیده آنکس که بی خدا است

توهین دین من کرد ، مجرم نمود خطابم

صد ها ورق کتابم ، صد موج آرزو داشت

یکقطره نیست بکامم زین بحر در حبابم

شور و نشاط و مستی  یکسر بدام عشقِ

با  ساغرِ  محبت ،  یکسر نمود  خرابم

یک  بار جلوه  دارد ، نورِ کتاب هستی

چاپِ  دیگر  ندارد ،  اوراق  این  کتابم

گنجینه  های گوهر، آثار  بیدلِ  ماست

هر بیت او کتابیست ، ارزنده  و شهابم

ساختند کتابِ  ما را ، این  کاتبانِ تقدیر

” زرغون ” توبه بنما، ایزد  بوّد توابم

الحاج محمد ابراهیم زرغون

۲۴ اپریل ۲۰۲۴

ناروی

سرودِ زبان

تاریخ نشر: سه شنبه ۲۸ حمل ( فروردین) ۱۴۰۳ خورشیدی – ۱۶ اپریل ۲۰۲۴ میلادی – ملبورن – آسترالیا

قصیده گونۀ کوتاه 

الحاج محمد ابراهیم زرغون

ناروی

نوروز نامه

تاریخ نشر: جمعه سوم حمل (فروردین) ۱۴۰۳ خورشیدی – ۲۲ مارس ۲۰۲۴ میلادی – ملبورن – آسترالیا

 { نوروز نامه } بتأسی از ابیات زیبا و دلنشینِ

شادروان استاد خلیل الله « خلیلی »،

شاهنشاه شعر مقاومت سروده شده است

که چنین گفته بودند:

گوئید  به    نوروز   که    امسال   نیاید

در کشور  خونین   کفنان  در   نگشاید

بلبل به چمن  نغمۀ   شادی   نسراید

ما تم زده گان  را لب  پُر خنده  نشاید

نوروز نامه 

گوئید  به  نوروز که   پُر بار  بیاید

در کشور ویران  و دل  افگار بیاید

با صلح و صفا خرم و سرشار بیاید

امسال   بیاید  رهی    هموار   بیاید

با  مردم  آزاده  و   غمخوار   بیاید

ای  وای  وطندار ،   وطندار  بیاید

گلها به  چمن نو گل  آزاد  برآرا ند

رنگینه جبین گوش بآن میر شکارا ند

صد شوق بدل دسته بگل صید هزارا ند

خندان و گل افشان چو مشتاق بهاراند

گوئید   به  نوروز  شب  تار  بیاید

در جشن عروسِ گل بی خار  بیاید

از بهر تو دل، تنگ شده استاد خلیلی

در زادگه ات، جنگ شده استاد خلیلی

با خون، وطن رنگ شده استاد خلیلی

گویا دل ما ،  سنگ شده استاد خلیلی

دیگر مگو نوروز که امسال  نیاید

امسال   بیاید   بی    انتحار  بیاید

افسوس که برباد برفت  خون شهیدان

از یاد برفت خاطره  و یاد عزیزان

این غم بخدا کهنه ردائیست بصد جان

کس نیست که پاکت سرشک از دیدۀ گریان

گوئید به  نوروز  وفا   دار   بیاید

بی   دغدغۀ   دشمن   غدار   بیاید

گویند که نوروز شده  باز به سامان

در کشور افغان شده این روز گلستان

در بسترِ بوستان جهان نور نمایان

رقصان و غزلخوان و دلاراست جوانان

گوئید به نوروز، گل  رخسار  بیاید

در کلبۀ   آواره   به    دیدار   بیاید

بیند که نوروز چسان جلوه  نما شد

در کشورخونین کفنان  شور بپا شد

زنجیر شکستند چنان هلهله ها شد

آن دشمن دیرینه بصد  روی ریا شد

گوئید  به  نوروز که     بیدار  بیاید

در کشور  غمدیده   و  غمدار  بیاید

آئین کهن بار تو نوروز ، بجا هست

صد قرن گذشت شوکت این روز بجا هست

رخسار گل و نسترن  افروز بجا هست

شادی بدل و خنده بلب ، سوز بجا هست

گوئی د به  نوروز  که   ناچار بیاید

تا   باز  برین  گلشن  و   گلزار بیاید

بلبل به چمن ناله  کند  از غم هر گل

با بال هوس پرزده زین باغ بساحل

صیاد جفا پیشه بخون   بسته مرا دل

پژمرد گلِ و نسترن   و  دامنِ سنبل

گوئید   به  نوروز  فرح   بار  بیاید

پُر سبزه و گل  ها و   چمنزار بیاید

من زنده به هجران وطن سوختنِ من

آواره شده  مردۀ  من   از  وطن من

آیا که کند قبر و کی  دوزد کفن من

بر دوش کشند  بی وطنان جسم و تن من

گوئید به  نوروز   که  غمدار  بیاید

با   دامن   سبزینه   عزا دار  بیاید

نوروز  بیاید  به   سر قبر و مزارم

آرد   ز  شمیمِ    وطنم   بوی  دیارم

دارم بخدا عشق   وطن زار و نزارم

زرغون تو مگو  زان المِ دوریِ یارم

گوئید به نوروز که  صد  بار بیاید

در  کلبۀ  این   شاعرِ ،  بیمار بیاید

تجدید مطلع { نوروز در زمستان }

نوروز شده شاخۀ  گل برفِ بهار است

یخ بست همه باغ و چمن ژاله قطار است

باور نکنی نکه  بگویند  بهار است

نارویژ بوّد قطب شمال چون شب تار است

خاموشی سرسخت باین بلبل زار است

ای وای وطن !   زندگیِ ما چه ادبار است

از شوق بهار روز شماریم و همه شب

شش ماه  زمستانِ  ثقیل  و دلِ  پُر تعب

دلگیر وفراگیر هوا چون دل این شب

بیمار شود   هرکه  به  پائیز  کند  تب

آن جسم شود  خسته و بسیار گزد لب

ای وای بدیدار وطن روز شمار است

گلها  همه  رنگین  ولی  بوی  ندارند

سرها همه پُر مغز ولی  خوی ندارند

چون برف سپید است و سیاه موی ندارند

عشقِ به دل و نور برخ روی ندارند

گلهای  طبیعی  به لبِ  جوی   ندارند

ای وای وطندار ! مگو این چه دیار است

این رسم غریبی بخد ا مایۀ درد است

فرهنگ و زبان سخت غریب و همه سرد است

زن ها همه بی ستر و حیا در پی مرد است

وحشت بوّد این غرب و تمدن همه لرد است

یک چهرۀ پُر نور  نبینی  رخِ زرد است

گوئید به نوروز بهار اینجا چه کار است

زندانِ غم است  بر دلِ  ما  شهر ستوده

ده سال  شده زین  قفسِ سرد و فسرده

گویی   بخدا  مردم  آن   یکسره  مُرده

تاریخ بمن زد رقم  این شهر که فورده

چون  در  قفسِ  تنگ  طلا غم   فزوده

ای وای وطن حامیِ  دلسوز بکار است

همسایۀ   ما  سخت  تنفر  کند  از  آن

سر سیاه وغریبیم ، به ادیان  مسلمان

دانند  که   ما   پیروِ   ایمان  به  قرآن

مسجد بوّد آن منشأ  طاعت  به  یزدان

دانند که من حامیِ  اسلام  و  مسلمان

گویند تروریست بوّد ، منبع نار است

زرغون تو مخور غم که خدا وعده بکرده

دنیا همه سود است به کافر که ستوده

آنکس که  بجز  بهر خدا  رنج  ببرده

فردوسِ برین جای بدارند که  نمُرده

اجریست بآن مسجد و  تعمیر  فزوده

این سنت فرخندۀ آن  شهسوار است .

حاجی محمد ابراهیم زرغون

ناروی

سماع

تاریخ نشر : ۱۸ عقرب ۱۴۰۲ خورشیدی – ۹ نوامبر ۲۰۲۳ میلادی – ملبورن – آسترالیا

درود ها برشما نازنینان و شاعران نکته سنج

تاریخ نشر شنبه چهارم  حوت  ۱۳۹۷  –  ۲۳  فبروری ۲۰۱۹هالند

درود ها برشما نازنینان و شاعران نکته سنج و سخنسرا باد ، که یاد

این محزون گلشن کرده اید .

الحاج محمد ابراهیم زرغون

اسلو – ناروی

بیست ودوم فبروری ۲۰۱۹

لطفِ سخن
لطفِ سخن « بشیر» و« فروغ »همصداستی

یعنی  که  تاج ، بر سر من ، هر کجاستی

ادامه نوشته…

به استقبال سروده های

تاریخ نشر چهار شنبه  اول حوت  ۱۳۹۷  –  ۲۰  فبروری ۲۰۱۹هالند

به  استقبال سروده های از محترم نعمت الله مختارزاده

و قیوم بشیر هروی

واه واه چه پُرکیف و دلنشین .

این بداهه های ناچیزمنِ ناچیزرا بپذیرید بزرگوارانم .

محترم الحاج محمد ابراهیم زرغون

اسلو – ناروی

هشتم فبروری ۲۰۱۹

شاهنشه ی سخن

حقا که هر دو شاعر و ، استاد ماستی

شرین کلام وخوش سخن وخوش نماستی

ادامه نوشته…

جام غزل

تاریخ  نشر چهار شنبه پنجم  ثور  ۱۳۹۷ –  ۲۵ اپریل   ۲۰۱۸–  هالند

جام غزل

محترم الحاج محمد ابراهیم زرغون

بیستم اپریل ۲۰۱۸

اسلو – ناروی

مرا  بجام  غزل  ،  یک  کمی  شراب دهید

برقص بسملم  آورده  ،  پیچ   و  تاب  دهید

ادامه نوشته…

عرض تسلیت

تاریخ  نشر جمعه ۳۱ حمل   ۱۳۹۷ –  ۲۰ اپریل  ۲۰۱۸–  هالند

با عرض تسلیت و همدردی خدمت جناب علی یار صاحب تقدیم است.

باعرض حرمت

محترم الحاج محمد ابراهیم زرغون

فوردا – ناروی

بیستم اپریل ۲۰۱۸

عرض تسلیت

به خانوادهء این شاعران  تسلی  باد

به من، به تو و علییار که سخت غمگین است

ادامه نوشته…

ماشاءالله باین زیبا کلامان

تاریخ نشر دوشنبه  سوم  حوت  ۱۳۹۴ –  ۲۲  فبروری ۲۰۱۶ هالند

پاسخنامه ای بر دوستان همدل

الحاج محمد ابراهیم « زرغون »

فوردا – ناروی

بیست ویکم فبروری ۲۰۱۶

ماشاءالله باین زیبا کلامان
بشیر جان  شور  و غوغا  آفریدی
دلِ    پُر   عقده ام   را   وا نمودی

ادامه نوشته…

نسلِ شکسته

تاریخ نشر یکشنبه  ۲۵ دلو ۱۳۹۴ –  ۱۴ فبروری ۲۰۱۶ هالند

به پاسخ سروده وطن نامه سروده شده است .

بشیر جان عزیز این بداهه را بپذیر ، در یک وقت و فرصت مناسب برآن اضافه خواهم نوشت . طوریکه جناب خودت در جریان هستید در تحقیق یک موضوع ادبی و فرهنگی سخت مشغول هستم و خدمت دوستان کم میتوانم برسم . از لطف و محبت شما و همه دوستان و عزیزان که بنده با بزرگمنشی نوازش کردند ، اظهار سپاس و منتداری می نمایم

حاجی محمد ابراهیم « زرغون »

فوردا – ناروی

چهاردهم فبروری ۲۰۱۶

نسلِ شکسته

منم   خاکسترِ   نسلِ    شکسته

مرا ز آئینه خواندی  بیشترینم

ادامه نوشته…

شاعری

تاریخ نشر شنبه ۱۶ حوت  ۱۳۹۳ – هفتم  مارچ ۲۰۱۵ هالند

بشیرعزیز« شاعر دلها »!

لطفأ این بداهه ناچیز را بعنوان مؤدت و عرض ادب بپذیرید.

حاجی محمد ابراهیم « زرغون »

فوردا – ناروی

بیست و پنجم فبروری ۲۰۱۵ 

محترم الحاج استاد محمد ابراهیم زرغون

شاعری

این  نامه  ایست  ز من به ادیب و سخنوری

آن است « بشیر» من چو عزیز و برادری

ادامه نوشته…

اناالحق

تاریخ نشر شنبه ۲۴ می ۲۰۱۴ هالند

محترم الحاج محمد ابراهیم زرغون

 اناالحق

الحاج محمد ابراهیم زرغون

فوردا – ناروی

بیست وسوم می ۲۰۱۴

شراب غم کنون ساقی  در این  پیمانه  میریزد
ز گردشهای چشمش دل از این دلخانه  میریزد

ادامه نوشته…