۲۴ ساعت

آرشیو 'کتاب هزار و یک حکایت ادبی تاریخی'

24 اکتبر
۸دیدگاه

از هزار و یک حکایت ادبی و تاریخی

تاریخ نشر دوشنبه  دوم  عقرب  ۱۴۰۱–  ۲۴ اکتوبر  ۲۰۲۲ هالند

دوستان نهایت عزیز و گرامی !

با نشر حکایت ۳۲۳ سلسله این حکایات جالب و خواندنی یا جلد اول کتاب هزار و یک حکایت ادبی و تاریخی که نزد برادر عزیزم قیوم جان بود پایان یافت . این کتاب  باید دارای ۳۳۹ حکایت میبود که متاسفانه چند صفحه آخری آن  ناقص بوده که ۱۶ حکایت میشود  و از برادر عزیزم  جهانی سپاس که زحمت تایپ این  کتاب را همیشه کشیده واز شهر سیدنی کشور آسترالیا  به دسترس سایت ۲۴ ساعت و خواننده گان عزیز آن گذاشته اند. همچنان از آنعده عزیزانیکه  کتاب هزار و یک حکایت را بصورت کامل داشته باشند تقاضا میکنم که لطف  نمایند از حکایت ۳۲۴ تا ۳۳۹ را کاپی و یا عکس بگیرند و به این ایمیل آدرس: mehdibashir@gmail.com ارسال نمایند تا  بنامشان نشر شود. 

با عرض حرمت 

مهدی بشیر

——————————————–

حکایت ۳۲۳

بر آورد مفرط

اگر ز باغ رعیت ملک خورد سیبی

بر آورند غلامان او درخت از بیخ

« سعدی »

دهقانی از غور برای داد خواهی از بیحسابیهای تحصیلداران مالیات نزد بابر شاه (ظهیرالدین محمد بابر ابن عمر شیخ بن سلطان ابو سعید ۸۹۹-۹۳۷هجری) آمد و شکایت نمود که ده خروار غلهء مرا صد خروار برآورد کرده اند و مالیات گزاف از من می خواهند.

ادامه نوشته…

15 سپتامبر
۱۰دیدگاه

از هزار و یک حکایت ادبی و تاریخی

تاریخ نشر پنجشنبه ۲۴ سنبله ۱۴۰۱– ۱۵ سپتامبر  ۲۰۲۲ هالند

حکایت ۳۲۲

پند درویش

آن که عدلش ز ظلم خالی نیست

نامش از نعت عدل عالی نیست

« جامی »

سالی ، خلیفه هارون الرشید بمدینهء منوره وارد شد ، مسجد را به احترام خلیفه از مردم خالی کردند و هارون به زیارت روضهء مبارک نبوی (ص) و بزرگان صدر اسلام پرداخت وسپس از راهنمای خود خواست که ویرا نزد اصاب صفه راهنمایی نماید و چنان کردند ، از میان ایشان ابونصر مصاب را که از قبیلهء جهینه و مردی عاقل و دیوانه نما بود به خلیفه معرفی نمودند و به ابو نصر گفتند:

ادامه نوشته…

25 آگوست
۱۰دیدگاه

از هزار و یک حکایت ادبی و تاریخی

تاریخ نشر پنجشنبه سوم  سنبله ۱۴۰۱– ۲۵  آگست  ۲۰۲۲ هالند

حکایت ۳۲۱

سیمای شجاع

زود خندیدی و خالی  نشد  از گریه  دلم

امشب از دست تو ای صبح دلی پر دارم

« حلوائی »

شیرشاه سوری ، شهریار دلیر و جهانگشای افغانی (۹۴۶-۹۵۲) در آن اوقات که هنوز به سلطنت نرسیده بود و بنام شیرخان در دستگاه بابر زندگی میکرد ، یک روز در مجلس طعام ، غذائی از نوع ماهیچه بسر سفره آورده بودند و ظرفی از آن نزد او نیز نهادند.

ادامه نوشته…

05 آگوست
۱۰دیدگاه

از هزار و یک حکایت ادبی و تاریخی

تاریخ نشر جمعه  ۱۴ اسد ۱۴۰۱–  پنجم  آگست  ۲۰۲۲ هالند

حکایت ۳۲۰

معارضه

ایکه  شمشیر  جفا آ خته ای  بر  سر ما

صلح کردیم که ما را سر پیکار تو نیست

« سعدی »

زیاد بن ابیه که والی عراقین بود وقتی به یک نفر که از بیداد یکی از مأمورین شکایت پیش او برده بود ، سخنهای درشت گفت و در تهدید وی مبالغه نمود، شخصی که عارض شده بود گفت :

ادامه نوشته…

21 جولای
۱۲دیدگاه

از هزار و یک حکایت ادبی و تاریخی

تاریخ نشر پنجشنبه  ۳۰ سرطان ۱۴۰۱–  ۲۱ جولای ۲۰۲۲ هالند

حکایت ۳۱۹

عذر خواهی و عفو

دوستی را امید میدارم

گرچه آلوده و گنهکارم

« سنائی »

عبدالله ابن الزبعری السهمی ( شاعر معروف قریش که مشرکین را بوسیلهء اشعار خود به جنگ مسلمانان تحریض می کرد و سرانجام مسلمان شد.)

ادامه نوشته…

05 جولای
۸دیدگاه

از هزار و یک حکایت ادبی و تاریخی

تاریخ نشر سه شنبه  ۱۴ سرطان ۱۴۰۱–  پنجم جولای ۲۰۲۲ هالند

حکایت ۳۱۸

عاقل دیوانه نما

خرد مشمار گنه را که گناهیست بزرگ

گنهی  کرد ز فردوس  برون  آدم  را

« صائب »

عبدالله بن مبارک ، عارف مشهور بهلول عاقل دیوانه نما را در صحرائی دید ، پیش رفت و سلام کرد و از وی درخواست پند کرد.

ادامه نوشته…

12 ژوئن
۱۰دیدگاه

از هزار و یک حکایت ادبی و تاریخی

تاریخ نشر یکشنبه  ۲۲ جوزا ۱۴۰۱– ۱۲  جون  ۲۰۲۲ هالند

حکایت ۳۱۷

فالبینی عجیب

گه بود کز حکیم روشن رأی

بر   نیاید   درست   تدبیری

گاه  باشد  که  کودک  نادان

بغلط  بر هدف  زند   تیری

« سعدی »

راوی این حکایت فیلسوف بزرگ عرب ابو یوسف یعقوب بن اسحاق کندی است ، وی گفته است که رشید انبانی از جواهررا به یحیی بن خالد سپرد و او آنرا در خانه گذاشت و برای کاری از خانه خارج شد و فراموش کرد که آنرا در جائی محفوظ بگذارد ، یکی از فراشان آن انبان را سرقت کرد و هنگامی که یحیی بازگشت و آنرا نیافت بسیار اندوهگین شد و من در آن هنگام نزد او بودم.

ادامه نوشته…

از هزار و یک حکایت ادبی و تاریخی

تاریخ نشر پنجشنبه پنجم  جوزا ۱۴۰۱– ۲۶ می ۲۰۲۲ هالند

حکایت ۳۱۶

میزان آدم شناسی

سلطان و فکر لشکر و سودای تاج و کنج

درویش  و امن  خاطر  و کنج  قلندری

« حافظ »

ابو جعفر منصور ( خلیفه عباسی که از ۱۳۶ تا ۱۵۸ فرمانروائی نمود)، نامهء بحضرت امام جعفر صادق (رض) فرستاد و در آن خواهش نمود که امام مصاحبت ویرا اختیار نماید واز نصایح سودمند خویش در بار خلافت، وی را بهره مند سازد.

ادامه نوشته…

از هزار و یک حکایت ادبی و تاریخی

تاریخ نشر شنبه ۱۷ ثور ۱۴۰۱ –  هفتم  می ۲۰۲۲ هالند

حکایت ۳۱۵

سعادت

شور و  وجد  آمد  غزل  را تار و پود

هر که شورش بیش، او خوشتر سرود

آتشی  در دیگدان  می بایدش

تاز روزن  دود  بیرون  آیدش

« ادیب پشاوری »

سلمان ساوجی از ساوه به بغداد رفته بود تا بدربار امیر شیخ حسن ایلخانی (۷۳۶ – ۷۵۷) از ملوک آل جلایر که بعد از مرگ سلطان ابو سعید بهادر خان بر عراق مستولی شده بود بپیوندد .

ادامه نوشته…

24 آوریل
۵دیدگاه

از هزار و یک حکایت ادبی و تاریخی

تاریخ نشر یکشنبه چهارم  ثور  ۱۴۰۱ – ۲۴ اپریل  ۲۰۲۲ هالند

حکایت ۳۱۴

در جستجوی روزی

رزق را روزی رسان پر میدهد

بی مگس هرگز نماند عنکبوت

« ؟ »

جماعتی از شعراء حجاز بشام سفر کردند و برهشام بن عبدالملک وارد شدند از میان آنان عروه بن اذنیه را شناخت و باو گفت :

ادامه نوشته…

07 آوریل
۸دیدگاه

از هزار و یک حکایت ادبی و تاریخی

تاریخ نشر پنجشنبه ۱۸ حمل  ۱۴۰۱ – هفتم  اپریل  ۲۰۲۲ هالند 

 حکایت ۳۱۳

فرار از مهمان

تا کی گوئی   که   اهل   گیتی

در هستی   و   نیستی   لئیمند

چون تو طمع از جهان بریدی

دانی  که  همه  جهان  کریمند

« ؟ »

مروان بن ابی حفصهء شاعر ( ابوالهندام مردوان بن ابی سلیمان بن یحیی بن ابی حفصه متولد در سنه (۱۰۵) و متوفی بسال ۱۸۱ یا ۱۸۲ ) شخصی ممسک بوده و از بخل و امساک او حکایاتی نقل کرده اند و از آن جمله میگویند ! یک شب هیثم بن عدی از یمامه بر مردوان بن ابی حفصه وارد شد و چون ابن ابی حفصه ناچار بود که او را در خانه فرود آورد اطاقی برای او خالی ساخت و او را در آن جای داد و خودش از بیم آنکه مبادا مهمان از او آب و نان و خوردنی بخواهد از خانه بیرون شد وبجای دیگر رفت.

ادامه نوشته…

16 مارس
۵دیدگاه

از هزار و یک حکایت ادبی و تاریخی

تاریخ نشر چهار شنبه  ۲۵ حوت ۱۴۰۰ –  ۱۶ مارچ  ۲۰۲۲ هالند 

حکایت ۳۱۲

اودر زاده

خوش بود  گر محک تجربه  آید  بمیان

تاسیه روی شود هرکه در او غش باشد

« حافظ »

عبدالله بن الحشرج الجعدی که یکی از بزرگان قبیلهء قیس و از جملهء شعراء معروف قرن اول هجری و شخصی جواد و کریم و مهمان نواز بود. پسر عمی داشت که همواره نسبت بعبدالله حسد می ورزید و در بارهء او بدگوئی میکرد و اگر مهمانی برای عبدالله می آمد او را از راه می گردانید و اشعاری را که در هجو عبدالله سروده بود قرائت میکرد و می گفت :

ادامه نوشته…

02 مارس
۸دیدگاه

از هزار و یک حکایت ادبی و تاریخی

تاریخ نشر چهار شنبه ۱۱ حوت ۱۴۰۰ – دوم  مارچ  ۲۰۲۲ هالند

حکایت ۳۱۱

دیروز و امروز

چیست این باز گونه طبع ، فلک

گاه دیویست زشت و گاه، ملک

« ابولیث طبری »

نامه ای از عراق برای خواجه نظام الملک وزیر معروف سلاجقه ( ۴۰۸ – ۴۸۵ ) رسیده بود که در آن بوی اطلاع داده بودند که اسپان عربی خواجه در میان دو کوه میچریدند در آن اثنا یک عده از پرندگان بزرگ مانند عقاب و غیر آن در آن موضع پدیدار شدند و از صدای بال آنها اسپان همگی رمیدند و راه صحرا در پیش گرفتند ولی در پیش رسوی آنان تنگی بزرگی واقع شده بود که آبی بسیار از میان آن میگذشت ، اسپها بیکدیگر تصادم نموده از بالا به پائین افتادند و برخی از آنها را دست و پا شکست و بعضی از آنها را آب برد و شمارهء اسپان ضایع شده به پنجصد می رسید .

ادامه نوشته…

15 فوریه
۹دیدگاه

از هزار و یک حکایت ادبی و تاریخی

تاریخ نشر سه شنبه  ۲۶ دلو ۱۴۰۰ – ۱۵ فبروری  ۲۰۲۲ هالند

حکایت ۳۱۰

دعوتنامه

ز دشمن  گرایدون  که  یابی  شکر

گمان بر که زهر است هرگز مخور

« بوشکور بلخی »

در زمان اباقا خان مغولی ( ۶۶۳ – ۶۸۰ ) عده ای از اطرافیان او خاطر ویرا بطرف هرات متوجه نموده به او مشورت دادند که لکشر به هرات بفرستد و این شهر را ویران کند . چند تن از ارباب حل و عقد و از آنجمله خواجه شمس الدین صاحب دیوان جوینی ( مقتول در ۶۸۳ ) این رای را نپسندیده گفتند:

ادامه نوشته…

01 فوریه
۱۲دیدگاه

از هزار و یک حکایت ادبی و تاریخی

تاریخ نشر سه شنبه  ۱۲ دلو ۱۴۰۰ – اول فبروری  ۲۰۲۲ هالند

حکایت ۳۰۹

دانش واقعی کدام است؟

صد خانه پر از کتاب سودی ندهد

باید  که   کتابخانه   در سینه  بود

« ؟ »

در شرح حال امام غزالی ( ابو حامد محمد بن محمد طوسی متولد بسال (۴۵۰) و متوفی در سنه ۵۰۵) آورده اند که پس از فرا گرفتن مقدمات ابو نصر الاسماعیلی بکسب علم پرداخت و هنگامی که از آنجا بطوس بر میگشت در راه دچار دزدان شد و دارائیش را بیغما بردند از جملهء اشیایی که دزدان تاراج کرده بودند یکی هم کتابها و یادداشتهای وی بود که برای گرفتن آنها نزد رئیس دزدان رفت و گفت:

ادامه نوشته…

24 ژانویه
۱۳دیدگاه

از هزار و یک حکایت ادبی و تاریخی

تاریخ نشر دوشنبه چهارم  دلو ۱۴۰۰ – ۲۴ جنوری  ۲۰۲۲ هالند

حکایت ۳۰۸

جزای عمل

در  جهان  گرم   است  بازار  مکافات  عمل

دیده گر بینا بود هر روز ، روز محشر است

« صائب »

مقتدر بالله عباسی ( ۹۲۵ – ۲۲۰ ) برادر خود القاهر بالله را بزندان انداخته بود و میخواست از میان بردارد.

یکی از ملازمان قاهر که از مردم تبریز و شخصی چابک سوار و سلحشور بود و با یونس الاستاد که از طرفداران قاهر بود هم پیمان شده بود که مقتدر را ترور کنند و القاهر را به خلافت منصوب نمایند.

ادامه نوشته…

10 نوامبر
۶دیدگاه

از هزار و یک حکایت ادبی و تاریخی

تاریخ  نشر چهارشنبه ۱۹ عقرب  ۱۴۰۰– دهم  نوامبر  ۲۰۲۱ هالند

حکایت ۳۰۷

تو بجای پدر چه کردی خیر؟

که همان چشم داری از پسرت

« سعدی »

پسر حق شناس

شاعر و عارف نامی شیخ سعدی شیرازی ( متوفی بسال ۹۶۱ ) در کتاب نفیس خود ( گلستان ) حکایت کرده است که وقتی در دیار بکر، مهمان پیرمردی از ثروتمندان آنجا بودم که فرزندی خوبروی داشت .

ادامه نوشته…

28 اکتبر
۱۰دیدگاه

از هزار و یک حکایت ادبی و تاریخی

تاریخ  نشر پنجشنبه  ششم  عقرب  ۱۴۰۰–  ۲۸  اکتوبر ۲۰۲۱ هالند

حکایت ۳۰۶

مردهء خواب غرورند حریفان ، صائب

کیست تا گوش باین مرغ غزلخوان ندهد

« صائب »

من عادل هستم یا او

شاه اسمعیل ثانی صفوی ( ۹۸۴ – ۹۸۵ ) وقتی به مدائن رفت و از اطاق کسری دیدن نمود ، اطرافیانش سخن از کسری انوشیروان در میان آوردند او ناگهان از ایشان پرسید:

آیا من عادلتر هستم یا انو شیروان عادلتر بود؟

ادامه نوشته…

15 اکتبر
۹دیدگاه

از هزار و یک حکایت ادبی و تاریخی

تاریخ  نشر جمعه  ۲۳ میزان  ۱۴۰۰–  ۱۵  اکتوبر ۲۰۲۱ هالند

حکایت ۳۰۵

خون خلقست اینکه مینوشی بآسانی نه چای

خون مردم را چنین آسان منوش ای محتکر

« بشیر »

سزای محتکر

در زمان سلطان ابراهیم غزنوی (۴۵۱ – ۴۹۲ ) یکسال در غزنین گندم کمیاب شد و نانوایان در دکانها را بستند و مردم غریب و فقیر دچار رنج و پریشانی شدند.

ادامه نوشته…

04 اکتبر
۷دیدگاه

از هزار و یک حکایت ادبی و تاریخی

تاریخ  نشر دوشنبه ۱۲ میزان  ۱۴۰۰–  چهارم  اکتوبر ۲۰۲۱ هالند

دوستان گرامی ، خواننده گان محترم وکتابدوستان عزیز !

بعد از یک وقفه چند  روزه شما را دعوت میکنم به مطالعه حکایت ۳۰۴  از کتاب  هزار و یک حکایت ادبی وتاریخی تالیف پدر مرحوم ما شاد روان  استاد علی اصغر بشیر هروی . امیدوارم قسمت های بعدی را در سایت ۲۴ ساعت فراموش نکنید.

————————————

حکایت ۳۰۴

تو را بر غم عدو باد عمر چندانی

که روزگار نماند تو همچنان مانی

« ؟ »

عنصری و تضعیف خانه های شطرنج

حکایت اختراع بازی شطرنج معروفست و شاید خوانندگان گرامی اطلاع داشته باشند که پس از آنکه فیلسوف هندی شطرنج را بپادشاه هند عرضه نمود و پادشان را خوش آمد باو گفت که هر گونه جایزه میخواهد بخواهد و دانشمند هندی گفت :

ادامه نوشته…

10 ژوئن
۸دیدگاه

از هزار و یک حکایت ادبی و تاریخی

تاریخ  نشر پنجشنبه  ۲۰ جوزا ۱۴۰۰ –  دهم  جون ۲۰۲۱ هالند

حکایت ۳۰۳

با  همت  باز  باش  و با  کبر پلنگ

زیبابگه  شکار   و   پیروز   بجنگ

کم کن بر عندلیب  و طاوس  درنگ

کانجاهمه با تگ آید واینجا همه رنگ

« مسعود سعد سلمان »

نان سپاهیگری

میر مبارزالدین محمد بن مظفر حاکم شیراز ( متولد در ۷۰۶ و متوفی در سنه ۷۶۵ هجری ) یک روز با ابهت و شوکت تمام از بازار شیراز می گذشت ملازمانش که پیش پیش میرفتند ، ناگهان متوقف شدند و جا بجای ایستادند.

ادامه نوشته…

25 می
۷دیدگاه

از هزار و یک حکایت ادبی و تاریخی

تاریخ  نشر  سه شنبه  چهارم  جوزا ۱۴۰۰ –  ۲۵ می ۲۰۲۱ هالند

حکایت ۳۰۲

خوفست  بطاعتگه زها در یاکیش

امنست بسر منزل رندان می آشام

« ؟ »

دیوانه

در شرح حال حجاج ثقفی ستمگر معروف آورده اند که در یک روز بسیار گرم از لشکریان خود دور افتاد و در اثنای راه به مزرعهء رسید که شخصی در آنجا مشغول زراعت بود و آن شخص حجاج را نمیشناخت.

ادامه نوشته…

29 آوریل
۷دیدگاه

از هزار و یک حکایت ادبی و تاریخی

تاریخ  نشر  پنجشنبه  نهم  ثور  ۱۴۰۰ – ۲۹  اپریل ۲۰۲۱ هالند

 حکایت ۳۰۱

چوب را آب فرو می نبرد دانی چیست

شرمش آید ز فرو بردن پروردهء خویش

« صائب »

نهال تازه و درخت کهن

این حکایت را هم اصمعی نقل کرده است :

وی میگوید : در مجلس خلیفه هارون الرشید بودم پیرمردی از دودمان بنی امیه که شخصی با تجربه و صاحب فکر سلیم و رای صائب بود و خلیفه در اکثر کارها باوی مشورت مینمود وارد مجلس شد و در همان اوقات هارون برامکه را از میان برداشته بود:

ادامه نوشته…

17 آوریل
۱۰دیدگاه

از هزار و یک حکایت ادبی و تاریخی

تاریخ  نشر  شنبه  ۲۸ حمل  ۱۴۰۰ –  ۱۷ اپریل ۲۰۲۱ هالند

حکایت ۳۰۰

دهنی تلخ نکردم ز شکایت هرگز

سبب رنجش دلدار نمیدانم چیست

« صائب »

قیمت یک راز

فضل بن سهل ذولریاستین که وزیر مأمون بود ، بسبب نفوذ و قدرت بسیاری که بهمرسانیده بود، مورد خشم خلیفه واقع گردید و مأمون در صدد برآمد که او را بطور نهانی از میان بردارد و این راز را با پنج نفر از محرمان و خواص ، خویش که عبدالعزیز طائی ، موسی ابن نصر ادیب ، علی بن سعید ، خلف بن نصر و صباح خادم بودند در میان نهاد و با ایشان مشورت کرد و البته وصیت نمود که راز او را فاش نکنند.

ادامه نوشته…

14 مارس
۸دیدگاه

از هزار و یک حکایت ادبی و تاریخی

تاریخ  نشر یکشنبه  ۲۴ حوت  ۱۳۹۹ – ۱۴ مارچ ۲۰۲۱ هالند 

حکایت ۲۹۹

تا  تو   در  بند  قلیه  و نانی

کی رسی در بهشت رحمانی

« اوحدی »

خرج مطبخ

مأمورن مخفی عمر بی عبدالعزیز (رض) باو اطلاع دادند که خرج مطبخ مسلمه بن عبدالملک ، در هر روز بالغ بر یک هزار درهم است !

ادامه نوشته…