یکی از بزرگترین شاعران زبان ترکمنی
تاریخ نشر دوشنبه ششم ثور ۱۳۹۵ – ۲۵ اپریل ۲۰۱۶ هالند
مختوم قلی فراغی (متولد ۱۱۱۲ خورشیدی و درگذشتهٔ ۱۱۶۹ یا ۱۱۷۶ خورشیدی است. وی یکی از بزرگترین شاعران زبان ترکمنی و یکی از مهمترین شخصیتهای مردم ترکمن به شمار میآید. در اشعار خود بیشتر به مسایل اجتماعی و سیاسی میپرداخت.
انتخاب از : سید همایون شاه عالمی
ترجمۀ بعضی از ابیات وی به زبان دری پارسی:
وقتی ایلی کوچ می کند ، نه آدمها می مانند و نه دامهای شان
و جاده ها نیز رفته رفته گم می شوند
چه برده هایی که در دست ستمگران
بدتر از سگان با آنان رفتار می شود
**
شاهان درمانده و ناتوان می مانند
و غریبان در آرزوی دیدن سرزمین شان اند
چرا این گونه بی تابی می کنی ای دل
این آتش سوزان را از کجا وام گرفته ای؟
**
دل هر کسی سرگرم چیزیست
چه کسان حرف حق بر زبانشان
و چه کسان در گزافه گویی اند
ای که در دشت ، بی تاب مانده ای
اگر می خواهی دلت باز شود
از بلندای کوه بنگر !
**
نابینا در حسرت دیدن دنیاست
و فقیر ، در آرزوی جشن عروسی با آبرو
و مفلوج در حسرت راه رفتن با پا
نامرد هر شاهی را اسکندر خطاب می کند
آن سان که ستیغ کوهها بی ابر نیست
شاه عادل نیز نخواهی یافت
و بیابان بی گرگ و باغ بی ریحان را
**
چه کسان تن به جبر داده اند ، چه کسان نافرمان
زنان را هوای دشت گرگان خوش است
سهم چه کسان مردار و بوی گند آن
چه روزگار دردبار و آلوده ایست
مختوم قلی فراغی
درود به عالمی عزیز، تشکر از انتخاب سروده زیبا مرحوم مختوم قلی فراغی . روحش شاد و شما زنده باشید. مهدی بشیر
یک دنیا سپاس دوست معزز و فرهنگی گرامی جناب مهدی بشیر از نشر ترجمۀ سروده های مختوم قلی شاعر بزرگ زبان ترکمنی. شما سلامت باشید و برایتان صحتمندی و موفقیت آرزو دارم .