۲۴ ساعت

از هزار و یک حکایت ادبی و تاریخی

 تاریخ نشر یکشنبه ۲۵ آگست ۲۰۱۳ هالند

حکایت ۲۰۷

غنچهء چرخ ز لخت دل ما پر شده است

گل  این  باغ عجب  نشو و  نمائی  دارد

                                 « وحید قزوینی »

کودِ زراعتی

راوی این حکایت حکیم ابوالفتح عمر بن ابراهیم خیام است که از اجلهء علمای ریاضی و شعر او فلاسفهء قرن پنجم هجری بشمار میرود و ظاهرآ به سال 517 هجری در نشابور در گذشته است.

وی این حکایت را در نوروز نامهء که تقریبآ در حدود 495 هجری نوشته شده است نقل کرده و درستی و نادرستی حکایت بخود او مربوط است و اگر راست باشد بدنیست که زمینداران ما ازین کود زراعتی ارزان قیمت استفاده کنند.

خیام میگوید: به پنا خسرو ( عضدالدوله دیلمی است)338 – 372 اطلاع دادند که شخصی در آمل ( شهریست به طبرستان) زمینی ویرانی را خرید و آنرا برنجستان کرد و اکنون از آن زمین نوعی برنج بدست میآید که در هیج جای مانند آنرا نمی توان یافت و هر سال از همان زمین هزار دینار حاصل می شود.

پنا خسرو، آن زمین را به مبلغی که صاحبش قیمت گذاشت ، خریداری نمود و امر کرد تا آنرا خوب کندند در نتیجه چهل  خم دینار خسروانی از آنجا پیدا شد و پنا خسرو گفت :

قوت این گنج بود که این برنجستان بر نیکو میداد!

سلسله این حکایات ادامه دارد…