۲۴ ساعت

درست بنویسیم تا درست بفهمند

( هجدهمین سال نشراتی )

تاریخ نشر : شنبه  مؤرخ ۱۷ عقرب  ( آبان ) ۱۴۰۴ خورشیدی ۸ نوامبر ۲۰۲۵ میلادی –  ملبورن – استرالیا

درست بنویسیم تا درست بفهمند

نام کتاب زیباییست که توسط دوست عزیز و همکار گرامی ام محترم رحیم الله جرمی روزنامه نگار ، نویسنده و پژوهشگر فرهنگی در کشور ناروی برشته تحریر در آمده و اخیرآ توسط پست بدستم رسیده است .
این کتاب در ۲۳۳صفحه با قطع و صحافت زیبا ‌و پشتی رنگه به زیور چاپ آراسته شده و شامل :
یاداشت نگارنده و فهرست مطالب بوده و دارای دو فصل است:

– فصل اول : دیدگاه ها وابراز نظر ها
– فصل دوم : واژه ها میباشد .

بنده ضمن عرض تبریک به جرمی عزیز بخش هایی از آنرا نشر میکنم و شما را به مطالعه آن دعوت مینمایم امیدوارم این کتاب زیبا را هرچه زود تر بدست آورده و آنرا به دوستان و عزیزان تان توصیه کنید.

با عرض حرمت
مهدی بشیر

هالند

جناب جرمی در قسمتی از یاداشت نگارنده چنین نوشته :

« نوشتن درست متن ها در واقعیت ، مفهوم ادای احترام به خواننده را افاده می کند ، زیرا نویسنده ی خوب خواننده را کمک می کند تا نوشته هایش را به سادگی و راحتی بخواند و بفهمد .

درست نویسی در پهلوی اینکه پروسه ی معیاری سازی نگارش یک زبان را تقویت می کند ، برای رشد و انکشاف زبان نیز یاری میرساند . به بیان ساده تر ، یک نویسنده ی خوب و توانمند می تواند به زبانی که می نویسد کمک و یاری برساند و شکی هم نیست که یک نویسنده ناتوان و بی توجه به زبان نوشتاری خود زیان و آسیب می رساند .

با توجه به نکات یاد شده و به منظور گذاشتن گام کوچکی در راه خدمت به زبان فارسی ، «از راه یاری رساندن به امر تعمیم درست نویسی»،نگارنده ی این رساله بر این شد که شماری از اشتباهات و چالش هایی را که در نوشته ها و گفتار روزمره ی فارسی گویان و فارسی نویسان به ملاحظه می رسند، فهرست نماید و در حد توان، راه های رفع این اشتباهات املایی ، دستوری ، معنایی و نگارشی را به دوستان پیشنهاد کند. »

«عده ای از دست اندرکاران عرصه ی فرهنگ و ادبیات فارسی ، ژورنالیستان و نویسندگان معتبر ، در رابطه با بهتر سازی ، دقیق و کامل شدن این متن ها نظریاتی را ارائه داشته اند که اهم این پیشنهادات ، راهنمایی ها ، اصلاحات و انتقادات در این رساله گنجانیده شده اند .
در ضمن سعی گردیده است تا برای فهم بیشتر و بیان بهتر واژه ها ، اصلاحات متنوع و پر کار برد زبان فارسی ، ریشه های تاریخی و معادل های انگلیسی هریک از این ها دریافت و در متن جا داده شوند .»

در اخیر چند سطری از این کتاب زیبا رابطور مختصر انتخاب و تقدیم شما عزیزان مینمایم

«فارسی» بگوییم درست است یا «پارسی»؟

خیلی ها در گفته ها و نوشته های روزمره شان واژه ی «فارسی» را به کار می برند و عده ای هم «پارسی» میگویند. این ها بعضی اوقات یکدیگر را به غلط گویی و اشتباه نویسی متهم می کنند .

در این حالت پرسشی به وجود می آید که ، پس کدام یک از این ها درست میگویند و درست می نویسند و کدام یک اشتباه و نادرست است .

پاسخ این است که واژه های «فارسی» و «پارسی» به عنوان نام یک زبان هر دو یکی اند.
به این دلیل که ،این دو واژه یا دو اسم ، در اشعار و نوشته های شاعران و نویسنده گان قدیم و جدید این زبان ، به عین معنا و عین تعریف به کار رفته اند.
بگونه مثال؛ «پارسی» در شعر حافظ شیرازی «۷۳۲- ۷۹۰ میلادی» چنین آمده است :
در باغ عشق دل نگران من است
زبان فارسی بیانگران من آست
صد ها سال پیش ، حافظ شیرازی در این بیت خویش زبان فارسی را ، به عنوان وسیله ای برای بیان دلگرمی و ارتباط با عشق آورده است.
و اما ، واژه ی پارسی :
استاد احمد شاملو ، مشهور به شهریار «۱۹۲۵ – ۲۰۰۰» واژه ی پارسی را در شعر خود چنین به کار می برد :
زبان پارسی گفتی آفرین
دستانم را زیر پایت خستم
من آمدم از کنج تاریخ
تا رویای آزادی را ببینم
استاد در این شعر خود ، بخوبی از وجدان ملی و ارتباط عمیق اش با زبان و فرهنگ پارسی خبر میدهد . او با افتخار و تحسین به زبان پارسی اشاره میکند و تمایل به رویارویی با تاریخ و آزادی فرهنگ را بیان می نماید.
حالا زبان فارسی یا پارسی ، هرچه اش که شما می خوانید ، یکی از زبان های هخامنشی «۵۳۳ – ۵۴۸ میلادی » بوده و از گروه زبان های هند و اروپایی بشمار می آید .
این زبان ۲۵۰۰ سال پیشینه داردو در حال حاضر حدود ۱۱۰ ملیون گوینده دارد .
زبان فارسی یا پارسی ، یکی از ۵۰ زبان بزرگ جهان است . بسته کردن این زبان به پای ،ایران ، افغانستان و یا تاجیکستان کنونی ، کار درستی نیست . چون تاریخ این زبان نشان می دهد ، وقتی که این زبان وجود داشت ، کشور هایی تحت نام ایران ، افغانستان و تاجیکستان ، در جغرافیای منطقه و جود نداشتند.
این را هم باید بگوییم که ، در جهان کنونی تقریبا ۷۰۰۰ زبان وجود دارد .این زبان ها شامل زبان های بومی ، زبان های رسمی کشور ها ،زبان های قومیت ها ، زبان های محلی و زبان های اقلیتی میگردند .