تهدید صحت بشری با زباله های کلینیکی
تاریخ نشر چهار شنبه ۱۶ ثور ۱۳۹۴ – ششم می ۲۰۱۵ هالند
محترم انجینیر وکیل احمد بارک
زباله های کلینیکی صحت بشری را تهدید می کند
نجینیر وکیل احمد بارک
کارشناس امور محیط زیستی
یکی از نگرانی کارشناسان و اهل طبابت کشور موجودیت و انتشار انواع زباله های کلنیکی در شهر های بزرگ کشور می باشد که این مواد از مراکز صحی انتشار و باعث امراض متنوع در بین جامعه می گردد که شیوع این امراض به تکثیر انتان و گسترش آلودگی محیط زیست سبب تلفات تهدید صحت بشری میگردد که آنگاه تداوی و وقایة آن آسان نخواهد بود.
متآسفانه شفاخانه های دولتی کمتر از استندرد های سوخت زباله های کلینیکی استفاده می نمایند و در بخش خصوصی اصلاً موجود نیست که آنهم در فضای باز می باشد؛ در بخش خصوصی این زباله ها با زباله های خانگی بدون تفکیک یکجا در حومة شهر ها انداخته می شود که بعداً اطفال غرض دریافت چند پولی آنها را به طورغیر معیاری جمع آوری و واپس غرض فروش به محلات داخل شهرها انتقال می دهند.
این زباله های مضر و خطر ناک که شامل زباله های انتانی (میكروبی و ویروسی)، افرازات مریضان، دفع مریضان، مواد زاید از لابراتوارها، مواد زاید از اتاق اكسری است كه می توانند به شكل معمولی و خطرناك می گردد، به شکل معمولی و روتین به بیرون انداخته دمی شود که شكل خطرناك آن شامل انساج پتولوژیكی است و یا امراض ساری یا انساج و ارگان ها قسمت های مختلف بدن، پنبه های آغشته به خون و چرك و مواد دفعی بدن همچون سمپلهای مدفوع و ادرار است كه به وضاحت در میان زباله ها در محیط محول پخش می شود.
حتی در بین زباله های کلینیکی مواد رادیو اكتیف و كیمیاوی به اشكال جامد، مایع و گاز به كثرت در شفاخانه ها وجود دارد، در بخش های تشخیص و لابراتوار محصول نظافت و ضد انتانی شفاخانه ها و وسایل و ابزار تنظیف و ضد انتانی به شمول ادویه و وسایل مصرفی و استهلاكی اطاق عملیات، بخش دیگری از این فضولات را تشكیل می دهند که مواد فاضله كیمیاوی نیز خطرناك می باشد، مثل مواد سمی كه برای انسان و تمام موجودات زنده مضر هستند، این به دو كتگوری مواد اسیدی كه PH شان پایین تر از 2 است و مواد اسیدی که PHشان بالاتر از 12 است، تقسیم می شوند و فوق العاده اسید و قلوی و برای محیط (بخش عمده آن را ادویه جات و انتی سپتیك ها تشكیل می دهد) مضر هستند که نیاز به شرایط مخصوص خود دارد، منجمله دفن، سوختاندن، تعقیم و كاملاً از بین روند یعنی خصوصیت سمی بودن آن باید از بین بروند، اگر تمام این مواد سوختانده شود، باز هم باعث آلودگی هوا و اگر هم دفن شوند باعث آلودگی آب و خاك می شوند؛ لذا تفکیک و استندرد سازی آن مهم است به خصوص احداث دستگاه ها و تعیین محلات که نیاز به ارزیابی اثرات محیط زیستی دارد؛ در بخش فاضلاب ها مراکز صحی نیز باید چاه های غیر جذبی ( انتی سپتیک) و تخلیة به موقع و انتقال آن به حوض های فلتر فاضلاب و تصفیه خانه های فاضلاب حتمی است ورنه مصیبت دیگری از ناشی آلودگی فرش آب های تحت الارضی نیز با شیوع امراض دیگری دامنگیر صحت بشری می گردد که جبران آن به زودی در جامعه نا ممکن است.
در این مورد لازم است تا وزارت صحت عامه طرزالعمل های مشخص خویش را ارایه و تطبیق نمایند و شاروالی ها با همکاری ریاست های حفاظت محیط زیست در تطبیق و نظارت از آلودگی های ناشی از زباله های کلینیکی مکلف اند که نباید سهل انگاری به صحت بشری نمایند؛ البته ایجاد شرطنامه ها وقرارداد با بخش خصوصی با مبلغ ناچیز در شرایط فعلی یکی از راهکار ها می باشد که باید دولت در آن نظارت مستقیم داشته باشد.
انجینیر وکیل احمد بارک
کارشناس امور محیط زیستی
درود به جناب انجینیر وکیل احمد بارک ، تشکر از معلومات مفید تان . موفق وسلامت باشید. مهدی بشیر