۲۴ ساعت

04 فوریه
۷دیدگاه

از هزار و یک حکایت ادبی و تاریخی

تاریخ  نشر پنجشنبه  ۱۶ دلو   ۱۳۹۹ – چهارم  فبروری ۲۰۲۱ هالند

حکایت ۲۹۷

هنری باش و هرچه خواهی کن

نه  بزرگی  بمادر  و پدر است

نافهء   مشک   را  ببین   بمثل

کاین  قیاس  بدیع   معتبر است

« کافی همدانی »

وجه قرائت

علماء نحو میگویند اسم اشارهء « ذا » در حال افراد بهمین صورت ودر حال تثبیه اگر مرفوع المحل باشد « ذان » و اگر منصوب المحل یا مرجرورالمحل باشد « ذین » خوانده میشود .

 از طرف دیگر اسماء اشاره را بمنی میدانند و میگویند« الف » در « ذان » و، یاء ، در ، ذین ، علامت رفع و نصب یا جر نیست ، بلکه این کلمات را همینطور وضع کرده اند و چون در آیتی از قرآن کریم « ان هذان لساحران» آمده وحرف (ان) از حروفی است که اسم خود را نصب میدهد برای کلمهء « هذان » که بعد از (ان) در آیه کریمه واقع شده تأویلاتی ذکر کرده اند که موضوع بحث آن خارج از دایرهء این حکایات است ، ولی چون این حکایت با این بحث ارتباط دارد توضیح فوق بیان شد.

ابوالحسن محمد بن احمد ابن کیسان (عالم مشهور نحوی که در بغداد زندگی میکرده و رؤسا و اشراف آن شهربمنظور استفاده از محضر وی بخانهء او میرفته اند و میگویند غالبآ صدها اسب بر درخانهء او ایستاده بود و او در سال ۲۹۹ هجری وفات یافته است ) یکروز بقاضی اسمعیل بن اسحق که از وی پرسیده بود:

وجه قرائت « ان هذان لساحران » باین صورت چیست و شما در بارهء اعراب آن چه نظری دارید؟

پس از اینکه لحظهء بتکفر پرداخت، گفت:

آنرا مبنی میدانیم و اعراب نمیدهیم و اشکالی هم رخ نمیدهد!

قاضی پرسید:

علت بناء آن چیست ؟

ابن کیسان گفت :

علت بناء آن اینست که مفرد آن « هذا » است و « هذا » هم مبنی است و تثنیهء آن بردو وجه هذان و هذین خوانده میشود.

این جواب قاضی را باعجاب واداشت و گفت :

چه خوب جوابی بود این جواب اگر کس دیگر هم آنرا گفته بود !

ابن کیسان گفت :

در این صورت ، خود قاضی هم آنرا بگوید تا همانطور که میخواهد جواب خوبی باشد !

سلسله این حکایات ادامه دارد

 

۷ پاسخ به “از هزار و یک حکایت ادبی و تاریخی”

  1. admin گفت:

    دوستان محترم  !
    بعد از مدتی از کتاب هزار و یک حکایت ادبی و تاریخی  شاد روان استاد بشیر هروی  یکی از حکایات دیگر  آنرا  تقدیم شما عزیزان و کتابدوستان محترم مینمایم و از برادر عزیز و گرامی ام قیوم جان  بشیر هروی تشکر میکنم که باز هم  مانند همیشه آنرا تایپ و به دسترس سایت ۲۴ ساعت و خواننده گان عزیز گذاشته اند . مهدی بشیر

  2. آصف رها گفت:

    برادر عزیز ، اقاى بشیر خدمت فرهنگى شما مایه افتخار دوستان شماست ،
    کتاب استاد بزرگوار با محتواى بزرگش انهم به زبان نحو ، درک بلند میخواهد .
    صرف و نحو بمثابه مبداء و ماخذ زبان عربى و صورت استفاده ان در ادبیات ما کار اسان نیست

  3. محمد علی فرحتیار گفت:

    رو ح آزادمرد عرصه ى قلم ، فرهنگى تاریخ ، استاد على اصغر بشیر هروى شاد و یادش گرامى باد.

  4. عزیزه عنایت گفت:

    خداوند روح شانرا شاد داشته باشد با این اثر گرانبهای شان .

  5. برهان الدین سعیدی گفت:

    httpدوست بزرگوار و دانشمند محترم مهدی « بشیر » صاحب !
    حکایت شماره « ۲۹۷» اموزنده و ارزشمند دانشمند فرزانه شاد روان استاد علی اصغر « بشیر هروی » صاحب را خواندم ؛ الله سبحانه و تعالی بهشت فردوس را نصیب شان بگرداند و برای شما دوست معظم و فامیل محترم ؛ صحت، طول عمر ، اجر جزیل و خیر و برکت نصیب کند .
    بااحترام
    برهان الدین « سعیدی»
    http://www.said-afghani.org/seite-makalat/ustad-bashir-herawi-25.09.2011/hakaeate-%20297-05.02.2021%20Bashir%20Herawi.pdf

    • admin گفت:

      جهانی سپاس از دوست و برادر دانشمند جناب آقای برهان الدین سعیدی بابت نشر این حکایت در سایت وزین زنده یاد مولانا سید افغانی . از دوستان و خواننده گان محترم تقاضا میکنم با کلیک کردن لینک بالا از این سایت زیبا دیدن کند و دهها مطالب آموزنده را مطالعه کنند . مهدی بشیر

  6. قیوم بشیر هروی گفت:

    با سپاس و امتنان از زحمات مهدی جان عزیز و حضور همه دوستان و عزیزانی که این سلسله حکایت ها را مرور میکنند ، امیدوارم بتوانم چند حکایت پایانی را که از جلد نخست هزار ویک حکایت باقی مانده نیز تایپ و برای نشر ارسال کنم . روح پدر عزیز ما را شاد میخواهم و برای مهدی جان گرامی طول عمر و زندگی خوش و پرباری را تمنا دارم.
    باعرض حرمت
    قیوم بشیر هروی
    ملبورن – آسترالیا

دیدگاه بگذارید

لطفاً اطلاعات خود را در قسمت پایین پر کنید.
نام
پست الکترونیک
تارنما
دیدگاه شما