۲۴ ساعت

آرشیو 'یاد بود از دانشمندان و فرهنگیان کشور'

15 دسامبر
۱ دیدگاه

زندگی نامه زنده یاد الحاج حبیب الله « بلبل »

تاریخ نشر: جمعه ۲۴ قوس ۱۴۰۲ خورشیدی – ۱۵ دسامبر ۲۰۲۳ میلادی – ملبورن – استرالیا

زندگینامه زنده یاد الحاج حبیب الله « بلبل »

 محترم احمد فهیم « هنرور »

الحاج حبیب الله متخلص به “بلبل” فرزند محمد عمر خان به تاریخ ۱۷ قوس ۱۳۰۶ هجری شمسی در یک خانواده متدین در گذرگاه ملا محمود شور بازار کابل پا به عرصه وجود گذاشت. در دوران کودکی پدر خود را از دست داد، با موجودیت یک برادر در آغوش پر مهر مادر به همت مامای پاک نیت خود بنام سلطان محمد که یکی از صوفیان شهر کابل بود تحت تربیه قرار گرفت. دوره ابتدائیه و متوسطه را در لیسه حبیبیه و علوم دینی و اخلاقیات را از مدرسهِ بنام و نشان ملا محمود که مهد و گهواره علم و آموزش علوم دینی بود در پهلوی سایر هم قطاران خود آموخت.

بعد از فراغت در وزارت مخابرات به حیث کارمند دولت مقرر و مدت چند سال را در آن وزارت ایفای وظیفه نمود، بعداً در نساجی پلخمری ولایت بغلان در سال ۱۳۳۷ تقرر حاصل نمود.

موصوف در بخش های مختلف اداری و حسابی ریاست عمومی نساجی پلخمری با کمال ایمانداری و صداقت انجام وظیفه نمود. متعاقباً از پلخمری به مرکز ریاست عمومی نساجی افغان تبدیل و در سال ۱۳۶۰ به تقاعد سوق و مدتی در فابریکه حجاری و بوتون واقع خواجه ملا، انجام وظیفه نمود.

بعد از وقوع حوادث ناگوار ناشی از جنگ های تحمیلی در شهر کابل با جمعی از اعضای خانواده دست به مهاجرت به کشور پاکستان زد و در شهر ایبت آباد با جمعی از افغانان مهاجر مسکن گزین و از تقدیرات الهی در صبحگاه ۱۳ ثور ۱۲۷۴ خورشیدی به هنگام نماز صبح داعی اجل را لبیک گفته و به رحمت حق پیوست .

از آنجاییکه درآن ایام افغانستان توسط بیگانگان اداره می‌شد و هیچ گاه راه و امکان انتقال پیکر شان به وطن ممکن نبود، به مشوره دوستان و فرهنگیان در همان شهر به خاک سپرده شد.

آخرین پارچه شعری را که برای خویش سروده و در گوشه بالین  شان گذاشته بود بر حسب وصیت آنمرحوم در سنگ مزارش حک گردیده است.

این خاک سیـاه کـه مـرقد یـار من است

مقـدور ز خداست آنچه در کار من است

در حیـن مهــاجرت اجــل  وا نـگذاشــت

دوری  ز  وطن  مگر  سزاوار  من  است

مشی   یا   دل    ازین     لحد    بگرفتند

کا   امروز   مزار   مرقد  آثار  من  است

مرحوم بلیل از آوان جوانی قریحه شعری داشت و لقب “بلبل افغان” را به تشویق برادرش الحاج میرزا جمال الدین انتخاب و به همین لقب شعری شهرت یافت.

موصوف در سن ۲۸ سالگی ازدواج نمود، ثمره ازدواج شان دو پسر و دو دختر میباشد که به اثر تلاش خستگی ناپذیر و عشق و علاقه ایکه به فراگیری علوم متداوله عصر داشتند، فرزندان خویش را از فیض علم و تحصیل بهره‌مند و به درجات عالی تقدیم جامعه نمود.

ایشان به کشور های پاکستان، ایران، هندوستان و عربستان سعودی سفر های رسمی و شخصی داشته و همچنان از اکثر ولایات باستانی کشور دیدار نموده، از زیبایی های طبیعت و کلتور فرهنگ مردمان سرزمین خویش اکثراً در ادبیات شعری اشاره ها داشته است.

برادر بزرگ شان موسوم به میرزا جمال الدین خان که از جمله صوفیان شهر کابل بود نه تنها مشوق اصلی در عرصه شعر و ادب، بلکه در تعلیم و تفسیر القرآن نیز بوده که در وصف شان چنین میسراید

یک  برادر  دارم  اما  همچو صوفی  پاکباز

آن   جمال   نازنین  را   شایق   جانیستم

هرکه او شد یار جانی جانمن بادا فدایش

لیک    اکثر     مبتلا    با    دلبر    فانیستم

موصوف چون از سن خورد علاقه به تلاوت قرآن مجید داشت و در ایام جوانی هر ماه اقدام به ختم القرآن می‌نمود. در پهلوی اینکه از فضیلت تلاوت قرآن مجید بهره‌مند بود برای فرزندان و نواسه هایش نیز تدریس و تفسیر مینمود.

ایشان روابط علمی و ادبی با شعرا و دانشمندان عرصه خویش داشته، در ضمن اینکه مدت طولانی را بمنظور ایفای وظیفه رسمی دور از کابل سپری نمود اما با شعرا و دانشمندان معروف وقت همچو صوفی غلام نبی عشقری، صوفی عبدالحق بیتاب، مولانا خال محمد خسته، یوسف آئینه، میر جمال الدین شایق، عبدالرحمن پژواک، جناب واله صاحب و دیگر مردمان فرهنگی و ادبی ارتباط و ارادت خاص داشته، باهم شعر و مطالب علمی تبادله مینمودند.

در یک غزلی که در مدح صوفی صاحب غلام نبی عشقری نبشته اند چنین می‌نویسد:

در دلم خیلی عزیز افتاده چون جان عشقری

خـصلـت مردانــه دارد ای رفـیقان  عــشقری

بـا وجـود ناتـوانــی  چـون  جـوانمـردان  دهـر

با خود و بیگانه کرده لطف و احسان عشقری

جناب صوفی صاحب عشقری در جواب چنین مینویسد:

به صف شاعران عـصر بیتش با نـمک باشد

به بـرگ گل نویـسم دفتر  و  دیوان بلـبل را

ز همدردی نموده عشقری را یاد در گلشن

ازین یاد آوریها  صـدقه ام چشمان  بلبل را

در جای دیگر در وصف حال میر جمال الدین شایق چنین مینویسد:

نشــاید دیــده باشــی همـزبانش در شکر ریزی

کند تصدیق هرکی خوانده است دیوان شایق را

ارادت داشــت “بلبل” بر جنابش از  ره اخـــلاص

جهان فانیست یارب حفظ   کن  ایمان  شایق  را

ایشان به شعرای کلاسیک همچو حضرت ابوالمعانی بیدل، مولانا جلال الدین محمد بلخی، حکیم سنایی غزنوی، خواجه عبدالله انصاری، نورالدین عبدالرحمن جامی، امیر خسرو دهلوی بلخی، شیخ فخرالدین ابراهیم عراقی، حکیم عمر خیام نیشابوری، ابوسعید ابوالخیر، صائب تبریزی، حافظ و سعدی شیرازی ارادت خاص داشته و آثار گرانبهای ایشان را همیشه مطالعه نموده به همصفان و همفکران شان تعبیر و تفسیر و اشعار شانرا استقبال می‌نمود.

در کلیه مراسم رسمی، ملی، کنفرانس های علمی و جشن ها که برگزار می‌گردید با تقدیم اشعار اشتراک می‌نمود.

از موصوف چهار جلد گنجینه از اشعار که شامل غزلیات، رباعیات، مخمس و داستان های واقعی می‌باشد، بجا مانده است.

آثار و اشعار شان در جراید و روز نامه های هیواد، بیدار بلخ، انیس، ژوندون و سایر مجلات و اخبار رایج وقت به چاپ رسیده است.

از اینکه عدم بقای حیات زمینه بازنگری در دیوان شانرا نصیب ایشان نکرد تا در ایام حیات به ترتیب آثار خود اقدام نمایند، متاسفانه بدون اصلاح و بازنگری به حیث یک اثر ادبی به بازماندگانش به میراث رسیده که به احتمام و تلاش نوه علم پرورش احمد فهیم هنرور کارمند وزارت امور خارجه و دیپلومات اسبق افغانستان در ترکمنستان و محترم سید همایون شاه عالمی شاعر و پژوهشگر نامور افغان در حوزه ادبیات فارسی دری، آذین چاپ را گرفت و به مطالعه و استفاده علاقمندان و شعر دوستان قرار داده شد.

اینک نظر خواننده گان محترم را به نمونه های از کلام آنمرحوم جلب میکنیم:

 حمد شریف

سر نامه   کتابم   از   نام  توست   زیبا          

ای  من  فدای   نامت  ای    قادر  توانا

از قدرت قدیمت شد  لوح  کرسی آباد           

هفت آسمان به قدرت بنمودی تو برپا

هم ارض هم سما را هم آدم و هوا را          

از نیستی به هستی خود کرد  هیی تو پیدا

خورشید  ماه  انجم   در   یدِ   اختیارت        

فرش زمین و افلاک پیش تو یک سپر کاه

خود عالمی و عامل خود قادری و کامل             

واقف ز حال  موری  جنبد  اگر ته چاه

باران فیض بارت کز ابر رحمت توست             

عالم  برت  ثنا  خوان  از فرش  تا ثریا

ما بندگان   عاصی  در  پیشگاه  ذاتت      

جز عجز س۱ر نداریم ای پادشاه شاها

«بلبل» به بی زبانی وصفت چه می توان گفت        

موصوف شد به قرآن وصف تو قل هو الله

 مخمس بر غزل حافظ شیرازی

ای عکس  گلی  رویت  سر  دفتر  زیبایی

وی قامت دلجویت  عشق  دل  شیدایی

عشق است وجوانی‌ها بیتابی رسوایی

ای   پادشه  خوبان   داد  از  غم  تنهایی

دل بی تو به جان آمد وقت است که باز آیی

بی روی تو کی دیدم روز خوش  آرامی

شد درد  غم عشقت  سرمایه  بدنامی

بیمار  خرابم   کرد  با   نرگس   بادامی

ای درد تو ام  درمان  در بستر  ناکامی

وی یاد تو ام مونس در گوشه  تنهایی

سودای سر زلفت دیدی که  چسانم کرد

در جوش جوانی‌ها پژمرده  خزانم کرد

فریاد غم عشقت  بی‌ نام  نشانم کرد

مشتاقی مهجوری دور ازتو چنانم کرد

کز دست نخواهد شد پایان شکیبایی

پیوسته  دل    عشاق  بیتاب  نمی‌ماند

گر بسته کنی زخمی خوناب نمی‌ماند

اسباب تمنا شو که  اسباب  نمی‌ماند

دایم گل این بستان شهداب نمی‌ماند

دریاب  ضعیفان   را  در  وقت  توانایی

یاران به هوای دوست بی غلغله  می‌رقصند

چون سلسله برپا شد یک قافله  می‌رقصند

سیماب دلان دایم با آبله   می‌ رقصند

صدباد صبا اینجابا سلسله می‌رقصند

این است حریف ای دل تا باد نپیمایی

جزوصل تو در هستی به چیزی نه  طلبگاریم

جز مهر تو  در سینه  ما  هیچ  نمیکاریم

جان در قدمت جانا شرط  است  که   بسپاریم

در دایره  قسمت  ما   نقطه   تسلیمیم

لطف آن چه تو اندیشی حکم آن چه تو فرمایی

با هرکه پیوستم از  لطف  شما  گفتم

اوصاف گلی رویت با شاه و گدا  گفتم

وان طاق دو ابروی محراب دعا  گفتم

دیشب گلۀ زلفش با باد همی   گفتم

گفتا غلطی بگذر زین فکرت سودایی

چون شیشه قلب ما یک شیشه به سنگی  نیست

کس را به  قضا  بلبل  همچشمی  جنگی نیست

خوبان جهان خوبند مثل تو  قشنگی نیست

ساقی چمن گل را بی روی تو رنگی  نیست

شمشاد   خرامان   کن    تا   باغ   بیارایی

 

روح شان شاد ، یادشان گرامی و خاطرات شان را جاودانه میخواهم.

احمد فهیم « هنرور »

 

22 نوامبر
۲دیدگاه

یادی از زنده یاد استاد علی اصغر بشیر هروی در چهل و دومین سالروز درگذشت آنمرحوم

تاریخ نشر – چهارشنبه ۱ قوس ۱۴۰۲ خورشیدی – ۲۲ نوامبر ۲۰۲۳ میلادی – ملبورن – استرالیا

یادی از زنده یاد استاد علی اصغر بشیر هروی

در چهل و دومین سالروز درگذشت آنمرحوم

قیوم بشیر هروی

ملبورن – آسترالیا

۱ قوس ۱۴۰۲ خورشیدی

 امروز اول قوس ۱۴۰۲ خورشیدی برابر با ۲۲ نوامبر ۲۰۲۳ میلادی ،  مصادف است به چهل و دومین  سالروز درگذشت پدر عزیز ما زنده یاد استاد علی اصغر بشیر هروی، روزنامه نگار ، شاعر ، نویسنده ،  مؤرخ ،منجم ،ادیب ، محقق و طنز نویس شناخته شده ،نه تنها در کشور افغانستان بلکه در مجامع فرهنگی کشور های منطقه که عمر پربارش را برای شکوفایی فرهنگ غنامند سرزمینش سپری نمود و لحظه ای نیاسود.                                                                        

مرحوم استاد بشیر هروی در سال ۱۲۹۸ خورشیدی در شهر باستانی هرات دیده بجهان گشود ، در آوان کودکی برخی علوم متداوله، علوم وفنون ادبیات فارسی و زبان عربی را بصورت خصوصی فرا گرفت. بشیر در جوانی عضویت کلوپ ادبی هرات را حاصل نمود و در عین زمان به فعالیت‌ های سیاسی نیز اشتغال می‌ورزید.                                                                                            

چنانچه در سال ۱۳۲۲ خورشیدی در شهر هرات با جمعی از یاران چون علامه شهید سید اسماعیل بلخی ، مرحوم عبدالغفار بیدار ،مرحوم لطیف جان سرباز ، مرحوم حجه الاسلام سید حیدر شاه قطب ، مرحوم سرور جویا ،مرحوم  آخوند زاده ، مرحوم  حجه الاسلام سید فضل الله ( مشهور به میرآقا هراتی ) ،مرحوم ملا عبدالحسین منجم باشی و تعداد دیگر در تأسیس حزب ارشاد سهیم شدند.         

مرحوم استاد بشیر کارهای ادبی و نویسندگی را با مجله ادبی هرات آغاز  و با روزنامه اتفاق اسلام ادامه می‌ داد و کارهای اداری را ابتدا با اداره ارزاق وقت و دوایر دولتی و بعداً با شرکت‌های تجارتی خصوصی به پیش می‌برد.                                                                                               

ایشان پس از یک عمر زندگی و خدمت در ولایت هرات به کابل مهاجرت نموده و در سال ۱۳۴۴ خورشید ی در هفته نامه ژوندون  شامل کار شدند و در کنار سایر فعالیت های فرهنگی و تهیه مطالب ادبی و عرفانی  با همکاری پروفیسور دکتور عبدالرحیم نوین صفحات طنز و کارتون مجله را نیز بدوش گرفتند ، تا اینکه در بیست و نهم حمل ۱۳۴۷ خورشیدی برابر با ۱۸ اپریل ۱۹۶۸ میلادی به تأ سیس هفته نامه معروف ترجمان  پرداختند که مرحوم استاد بشیر بصفت سردبیر و مرحوم پوهاند نوین بحیث صاحب امتیاز کار میکردند.                                                                              

 ترجمان   که هر پنجشنبه در مطبعهء دولتی کابل به زینت چاپ آراسته میشد   بسرعت در دل علاقه مندان و خواننده گان جای گرفت و نشریه محبوب همگان شد.                                                   

 قابل تذکر است که هفته نامه فکاهی ، سیاسی ، انتقادی و اجتماعی  ترجمان نخستین نشریه اختصاصی افغانستان در حوزه طنز بود که دیری نپایید  به مرکز تجمع نویسندگان و طنز نویسان مبدل گشت و  از همانجا جوانان با ذوق نوشته های شانرا بدفتر ترجمان میبردند و مرحوم استاد بشیر با استقبال و تشویق آنها ، پس از رهنمایی های لازم  مطالب شانرا اصلاح و در ترجمان به چاپ میرساندند ، چنانچه بیشتر شان به طنز نویسان بزرگ سالهای بعد تبدیل شدند.                       

طنز نویسانی چون زنده یاد جلال نورانی ، زنده یاد نصیر احمد نشاط پنجشیری ، زنده یاد استاد عبدالکریم تمنا هروی ، زنده یاد میر محمد امین مشعوف ، زنده یاد پاییز حنیفی ، زنده یاد کاظمی هروی ، زنده یاد علی امید ، زنده یاد میر زمان الدین مصلح ، زنده یاد طالب کندهاری ،زنده یاد سید مسعود طلوع ، زنده یاد فتح محمد ولی پور ،زنده یاد محمد ابراهیم زاده «ایما» ، زنده یاد متین اندخویی ،  محترم سید آقا هنری ، محترم استاد محمد علی فرحتیار و تعداد دیگر طنز نویسانی بودند که باترجمان همکاری دایمی داشتند.                      از مرحوم استاد بشیر بعنوان بنیان گذار طنز نوین در افغانستان یاد می شود که با زبان پرنیش و نوش طنز کاستی ها ونارسایی های جامعه را نقادانه بیان میکرد.                                             

برخی از طنز ها و نوشته های استاد  بشیر با نام های مستعار بچاپ می رسید که عبادتند از :     

۱ – آشپز باشی . 

۲ – ب – عامی .

۳ – پوستین روز .

۴ – ناظر خودرو هروی .

۵ – علیل الشعراء .

۶ – مفلوک الشعراء .

۷ – ع – ب .

۸ – میرزا قیوم.

ترجمان بعد از پنج سال و اندی بالاخره  پس از ۲۶ سرطان ۱۳۵۲ که همزمان بود با کودتای سردار محمد داؤد ، در حالیکه  چندین شماره از سال ششم نشراتی اش بچاپ رسانده بود با تعدادی زیادی از نشرات آزاد دیگر از چاپ ایستاد.                   

قابل یادآوری میباشد که مرحوم استاد بشیر از سال ۱۳۵۲ تا ۱۳۵۷  بعنوان منجم رسمی کشور با استخراج های نجومی دقیق وظیفه ِ خویش را به نحو احسن انجام میداد.                                     

از استاد بشیر کتب و رسالات زیادی به یادگار مانده که بخش عمده  ء آنها بصورت   قلمی در آرشیف ملی افغانستان نگهداری میشود که استاد مرحوم هنگام ترک وطن آنها را به دفتر آرشیف ملی افغانستان هدیه دادند تا در آینده بعنوان مآخذ برای سایر پژوهشگران بکار آید.  تعدادی ازین آثار به شرح ذیل میباشد:   

 ۱ – حالات پیر هرات  چاپ ۱۳۳۰ خورشیدی در هرات .

۲ –  شاهراه تورغندی هرات ، قندهار – چاپ ۱۳۴۴ خورشیدی در کابل.

۳ –  هزار و یک حکایت ادبی و تاریخی در سه جلد که جلد آول آن قبلآ در سال ۱۳۵۶ در کابل  اقبال چاپ یافته و دو جلد دیگر بصورت خطی در آرشیف ملی موجود میباشد.

 ۴ –  خمیرخان – مجموعه مطالب و اشعار طنزی شماره های مختلف جریده ترجمان در مورد سمبول وکالت پارلمان آن وقت – چاپ ۱۳۵۳ کابل .

۵ – اسلام یا عالی ترین مکتب اخلاق .

۶ – حماقت های خودم ( سوانح استاد بشیر).

۷ – برخی از اندیشه های عرفانی پیرهرات – چاپ ۱۳۵۵ – کابل .

تحشیه و تعلیق  ” مقامات شیخ الاسلام جامی ” چاپ ۱۳۵۵ – کابل .

۸ – تکمله حواشی نفحات الانس چاپ ۱۳۴۳ – کابل . کاپی پی دی اف این کتاب از طریق اینترنت قابل دسترسی است .

۹ – فرهنگ اصطلاحات نجوم /

۱۰ – سیری ملک سنایی – چاپ ۱۳۵۶ کابل .

۱۱ – شیوهء داستانسرایی امیر خسرو .

۱۲ – اندیشه های عرفانی پیرهرات – چاپ ۱۳۷۴ انتشارات اساطیر تهران .

۱۳ – منظق بزبان ساده – اثر پر ارزشی که بصورت پاورقی در روزنامه بیدار مزارشریف چاپ میشد.

۱۴ – نجوم و احکام نجوم – قسمتهایی ازین کتاب در شماره ۱۱۹/۲۵ در آرشیف ملی موجود است.

۱۵ – ده ها اثر پژوهشی ادبی و عرافانی منجمله تحققی در بارهء کلمه امی، برگردان قصیده معروف برده از عربی و صدها مقاله ادبی و پژوهشی دیگر .

 زنده یاد استاد بشیر هروی علاوه بر زبان مادری اش به زبان های پشتو ، عربی ، انگلیسی و اسپرانتو نیز کاملا مسلط بود.                                                        

سرمحقق حسین فرمند در نوشته تحقیقی خویش تحت عنوان ” علی اصغر بشیر هروی در حافظه آرشیف ملی افغانستن” که در نخستین شماره فصلنامه هری منشتره قوس ۱۳۶۹ خورشیدی چاپ شده درین رابطه می نگارد:                                                                                            

 “وی با دانش و تجربه و ذوق ویژه فرهنگی در پی تهیه و ترتیب فهرست علمی این آثار ( نسخ خطی) شد و به همکاری سایر کارمندان آرشیف مایل هروی ، استاد توفیق ، محمد عمر صدیقی ، داکتر اثیر ، محمد انور نیر و عبدالقدیر مشتری کار تسجیل و تشریح علمی نسخ را آغاز و در گسترده آثار موجود آرشیف در همان زمان به فرجام آورد و برای هر انثر فیش مشخص حاوی خصوصیت ها و ویژه گی های آن تهیه نمود”                                                                                           

استاد بشیر دارای هفت فرزند بودند ، چهار دختر (دختر بزرگ شان چند سال قبل وفات نمود ) و سه پسر که همه با خانواده های شان در خارج از افغانستان زندگی میکنند . پسران استاد همه در مسایل فرهنگی دست دارند.                                                                                                     

 پسر بزرگ شان انجنیر رضا مؤدب بشیری مؤلف کتاب امثال موزون در ادب فارسی است که از طرف سازمان میراث فرهنگی ایران در سال ۱۳۷۵ خورشیدی در تهران بچاپ رسیده است.           

  محمد مهدی بشیر ( قبلآ عضو هیئت تحریر روزنامه انیس و مدیر مسئول مجله دکمکیانو انیس ) ، مؤسس سایت اینترنیتی ادبی اجتماعی ۲۴ ساعت.                                                               

و قیوم بشیر هروی ( شاعر، نویسنده ، ژورنالیست ، سابق مدیر مسئول نشریه های پیام شهدأ در پیشاور ، افغانستان وجهان امروز در ادیلاید مرکز آسترالیای جنوبی و مجله گلبرگ چاپ ملبورن – آسترالیا) و در حال حاضر سرپرست سایت ۲۴ ساعت میباشد.                                                  

از قیوم بشیر هروی تا حال چند مجموعه شعری بنام های ترانه ی لالایی ، زمزمه های دل و     ترامپنامه بچاپ رسیده.                                                                                                   

مرحوم استاد بشیر  با همت والایی که داشت هرگز نزد اربابان زر و زور وتزویر سر تعظیم فرود نیاورد، آزادانه زیست و مردانه با قلم گهربارش تا آخرین رمق حیات در مقابل بی عدالتی ها ایستاد و مبارزه کرد.    و تا ساعاتی قبل از مرگش می نوشت . آخرین مضمونی که  درست چند ساعت قبل از وفات شان به رشته تحریر درآمد  تحت عنوان « ریش ببرک در اختیار برژنف » بود

همچنان تعداد زیادی از مقالات پژوهشی استاد بشیر هروی که در سیمینار ها و سمپوزیم های علمی و مطبوعا ت کشورطی دوران حیات شان ایراد نموده بودند نشر وتعدادی هم نزد دوستان و فرهنگیان کشور  موجود می باشد که امیدوارم در صورت امکان  لطف نموده و کاپی آنرا در اختیار سایت ۲۴ ساعت قرار دهند  تا با نشر آنها خدمتی به جامعه فرهنگی کشور صورت بگیرد و  علاقمندان و خواننده گان محترم  نیز از آن استفاده کنند.                                                                         

استاد بشیر هروی با ذوق ادبی بی مانند خویش و استعداد عالی در سرایش شعر ، علاوه بر اشعار طنزی ،سروده های نیز در قالب غزل ، مثنوی ، قصیده ، مخمس ، رباعی و دوبیتی  دارند که متأسفانه بصورت مجموعه ای جداگانه هنوز بچاپ نرسیده .                                                   

اینک توجه خواننده گان محترم را به چند نمونه از اشعار ایشان جلب می کنیم:

ای عشق

چه چیزی وز کدامین جایی ای عشق

که  هر جا  مایه ء  غوغایی ای عشق

کتاب       افتخارات           بشر       را

بهین  سر لوحهء  زیبایی  ای  عشق

اگر   جان   فی المثل  گلخانه   باشد

تو از خوشبو ترین گلهایی ای عشق

وگر  دل  ساغری  باشد  پر  از   می

تو در آن نشئهِ  صهبایی  ای  عشق

گهی   در   کسوت    زیبای    مهتاب

زمین را  روشنی افزایی  ای عشق

گهی  چشمک زنان  در  شکل  اختر

دل از پیر و جوان بربایی ای  عشق

گهی   اندر   لباس   سبزه    و   گل

طراز   دامنِ   صحرایی   ای  عشق

گهی در گوش اهل ذوق و  مستی

نوای  بلبلِ   شیدایی   ای   عشق

گهی    در   دیدهِ     آتش    نگاهان

نگاهِ دلکش  و  گیرایی  ای  عشق

یکی   دریاست   ،   روح     آدمیزاد

تو چون  گوهر  در آن دریایی ای عشق

ره    آورد    نفیسِ    اهل     بینش

ز سیر  عالم    بالایی  ای    عشق

جهان بی توست  وحشتزای و تاریک

مگر مهر جهان   آرایی ای   عشق

«بشیرت» را به سوزی آشنا ساز

ولیکن سوز  پر معنایی ای  عشق

بسوزان  مرغ جانش  را  پر  و   بال

که تاب  شعلهء  سینایی  ای   عشق

تظاهر

نگاهِ   دلنوازت     را     بنازم

تظاهر   بر  نمازت  را  بنازم

تو سرگرم نماز و کرده نازت

مرا  دیوانه ، نازت  را  بنازم

لبخند دل انگیز

ترا    گر       باور     آید      یا    نیاید

بیادت  مرغ  جان    پر    می گشاید

به  لبخند   دل   انگیز   تو    سوگند

که دل هر لحظه سویت می گراید

  در پایان بدین مناسبت مراتب تسلیت و همدردی خود را بخانواده های بشیر و همه  فرهنگیان و قلم بدستان عزیز کشور تقدیم میکنم

روان شان شاد ، یادشان گرامی و خاطرات شان جاودانه باد

باعرض حرمت

قیوم بشیر هروی

۱ قوس ۱۴۰۲ خورشیدی

ملبورن – آسترالیا

10 اکتبر
۲دیدگاه

یادی از زنده یاد استاد عبدالکریم تمنا هروی ، شاعر آزاد اندیش ، نویسندهء توانا و طنزپرداز وارسته.

تاریخ نشر : سه شنبه ۱۸ میزان ۱۴۰۲ خورشیدی – دهم اکتوبر ۲۰۲۳ میلادی – ملبورن – آسترالیا

بخش دوم :

بیاد جاودانه یاد استاد عبدالکریم تمنا هروی شاعر آزاد اندیش ،  وارسته 

و فروتن  که با طبع ظریفانه اش همیشه می درخشید.

 در آن وقت استاد ارجمند داکتر لطیف ناظمی دروزارت رییس بودند و بر اثر پیشنهاد ایشان بنده بحیث عضو دایره المعارف و  بعدآ به حیث مدیر ارتباط در آن  وزارت خانه تعیین شدم  و البته که یگانه  منزل و ماوایم خانه حضرت استاد بشیر بود. 

 جناب استاد چند روزی به هرات رفتند و همسر و دو  فرزندم را با خود ه کابل آوردند ودر آن سالهای بگیر و ببند و نگرانی های سرسام آور، چهار نفر مهمان داشتند.

 جناب استاد روزها در آرشیو ملی کار میکردند و شبها مصروف تصحیح نفحات الانس تألیف حضرت مولانا جامی بودند وروی همرفته شب نامه هم علیه دولت می نوشتند و باکمک قیوم بشیر پسر خوردخویش دراطراف خیرخانه و غیره اماکن توزیع میکردند.       

از خاطره های دیگری که از آن ایام دارم عضویت اجباری جناب استاد بشیر مرحوم در زمرهء هیئت کتاب شناسانی بود که برخلاف میل باطنی شان ازسوی دولت کمونیستی مؤظف شده بودندتا بخانهء مرحوم استادخلیل الله خلیلی رفته وکتب و رسالات موجود درکتابخانهء شخصی استاد راجمع آوری وضبط نمایند،اما استاد بشیرکه نمیخواست برای این کار اشایست بخانهء استاد خلیلی و یا کس دیگری برود ، خود را به مریضی زده و هرگز درآن شرکت نجست .  

 بنده در زمستان سال ۱۳۵۸ عازم ایران شدم ودیری نگذشت که حضرت استاد نیز به ایران هجرت فرمودند . نخست حضرت استاد بشیر در دفترجناب آقای آیت الله محسنی رهبرحرکت اسلامی افغانستان در قم بودند و سپس در تهران در کوچه حیات شاهی خیابان  ناصر خسرو  مقیم گردیدند و  در آن  ایام  بود که بنده  بیشتر استاد  را  دیده می توانستم و چند کتابی نیز مرا درس دادند که از آنجمله  از تاریخ بی بدیل بیهقی میتوان نام برد. جناب استاد هرماه مجله استقامت را چاپ میکردند و هرهفته جریده فجرامیدرا درروزهای یکشنبه منتشرمی ساختند و آبرومندانه کارشان را انجام میدادند. قرار بود روز اول آذر ماه یا قوس افتخار همراهی جناب استادرا داشته باشم و همراه ایشان به مشهد عازم شویم چون ایشان درمشهد زندگی می کردند،اما اول صبح آقای قاری مجیب مرا خبر کردندکه جناب استاد بعدازنماز صبح درگذشتند. بنده گریان و سرگردان خود را به دفتر رساندم و فهمیدم که استاد رفت که رفت .                    درست بخاطر دارم که در آخرین ملاقاتی که با شادروان استاد بشیر « هروی»  چند ساعت قبل ازوفات ایشان داشتم  دورباعی را نوشته بودند که میتواند پیامی باشد برای مردم  افغانستان که بنده در اینجا می نویسم:                                       ای     ملت      آزاده ی        افغانستان

ای شسته برای حفظ دین دست از جان

پروا مکن  از  دشمن  گمراه  چو  هست

یار    تو     خدا     و     رهنمایت     قرآن

=====

گردوست به دشمنم فروشد غم نیست

ور خصم به  کشتنم  بکوشد غم نیست

من بچه ی   انقلابم  ار چشمه ی  خون

از  هر  رگِ  گردنم  بجوشد   غم  نیست

بلی ! با دریغ و درد استاد دیگر در میان ما نیست ولی جایش تا ابد خالی خواهد بود

روحش شاد و فردوس برین جایش باد

عبدالکریم تمنا

۱۸ می ۲۰۱۳

تهران

 

در ادامه می خواهم اضافه نمایم که دوستی مرحوم استاد تمنا و مرحوم استاد بشیر هروی که ازسال ۱۳۴۵در کتابخانه عامه هرات آغاز یافته بودتا زمان مرگ استاد بشیر یعنی اول قوس ۱۳۶۰خورشیدی با همان گرمی همیشگی ادامه داشت، اما ارتباطات  فامیلی همچنان پس از درگذشت استاد بشیر پا برجا ماند و حتی بنسبت مهاجرت  ها کماکان تماس ها ادامه یافت. 

قابل ذکر است که دوستی این دو استاد فقید بحدی صمیمی بود که مرحوم استاد تمنا در اولین صفحه نخستین مجموعه شعری شان (پیوند عمر) چنین نوشته اند:

با یاد آموزگار فرزانه ام زنده یاد استاد علی اصغر بشیرهروی

روح هردو بزرگوار شاد باد.

     از آنجاییکه من از دوران کودکی بیاد دارم رفت و آمد های فامیلی میان فامیلهای تمنا و بشیر جریان داشته و از آن وقت هرگاه ایشان بکابل می آمدند و یا ما به هرات میرفتیم دیدار ها تازه میشد . اما خاطرات شیرینی که من دارم از دوران مهاجرت ما در غربت سرای ایران است و آن  خوش سعادتی بود که من مدتی را نیز با شادروان استاد تمنا و فرزند ارشد شان عبدالحکیم جان تمنا که حالا از داکتران مجرب کشور میباشند در تهران هم اتاقی بودیم و از رهنمایی ها و نصایح استاد مرحوم مستفید شده و استفاده میبردم. درآن زمان همسر و سایر فرزندان استادتمنا هنوز درهرات بودند .  

در مورد سروده های استاد طی سالهای ۱۳۴۷ تا ۱۳۵۲ باید بگویم که بخشی از اشعار انتقادی ، اجتماعی و طنزی مرحوم استاد تمنا که در خلال دوران نشراتی جریده ملی ترجمان بچاپ رسیده بود در حال حاضر در نزد من موجود میباشد که  از لابلای کلکسیون های سال های  اول تا چهارم نشراتی ترجمان بیرون نویسی شده است و امیدوارم روزی بتوانم به کمک فرزندان استاد آنها را به صورت یک مجموعه  چاپ نماییم.

درین بخش چند قطعه از آن سروده ها را تقدیم شما خوبان می نمایم:

آهسته آهسته

مقرر گر شوم بر  راس کار آهسته  آهسته

کنم  بد جنسیم را  آشکار  آهسته  آهسته

دوسه  ماه  از برای مصلحت راه  صفا پویم

کنم  آنگه  خیانت  را شعار آهسته آهسته

پی کسب رضای ساده لوحان هرگه و بیگه

نمایم   چاپلوسی  اختیار آهسته   آهسته

ستانم  پول مردم را به نام  تحفه  و  هدیه

شوم میلیونر و سرمایه دار آهسته آهسته

شکاری وار گیرم پشت میز خویشتن سنگر

که تا مخلوق را سازم شکارآهسته آهسته

برای اینکه  ترفیعم  نسوزد  می کنم  کاری

که ترفیعم شود سالی سه بارآهسته آهسته

اگر چه عمر ها  پای  پیاده   راه  می رفتم

شوم بر موتر  دولت  سوار آهسته آهسته

رفیق و آشنا و قوم وخویشانرا همه یکسر

برأس کار سازم   بر  قرار   آهسته آهسته

کسی بامن اگرگوید که پشت چشم تو ابروست

دهم حلق وگلویش را فشار آهسته آهسته

اگر شد  موترم   اندر  کنار    قریه ی  پنجر

نمایم  اهل آن  ده  را فرار آهسته آهسته

اگر از زیر دستانم کسی سر تابد از حرفم

به خشم آمرش سازم دچار آهسته آهسته

مرا بد  آید  از چال  و تقلب های   تقلیدی

کنم  چال و تقلب  ابتکار  آهسته  آهسته

اگرجانم برآید  جز کجی راهی  نمی پویم

به«بزدل» گوکه دست ازمن بدار آهسته آهسته

(ت ، بزدل )

از شماره ۳۳ سال اول هفته نامه ترجمان

۷ قوس ۱۳۴۷ خورشیدی

همه گپ است

درکشورما جنبش وحرکت همه گپ است

با قوم وطن رحم و مروت   همه گپ است

ما هیچ   ز  شورای    وطن   خیر   ندیدیم

زین پس به خدا شغل  وکالت همه گپ است

هرکس  به  پی منفعت خویش روان است

غمخواری  افراد  جماعت  همه  گپ است

داکتر  نشاسد   کسی   از   مردم  اطراف

تبلیغ   تداوی  و طبابت  همه   گپ  است

در  عصر  اتم    سوزن   و   گوگرد   نداریم

پیشرفت و ترقی  صناعت همه گپ است

آلات زراعت همه چون دورهء  سنگ است

گویند که  پیش رفته  زراعت  همه  گپ است

مرد است  کسی  کو  به  وطن  کار نماید

باز دید و خطابه و هدایت همه  گپ است

ظلم  و ستم و جور و جفا  هست  هویدا

آرامی و انصاف و  عدالت همه گپ است

چندانکه  بود  دزدی   و   قاچاق   فراوان

پیکار و مبارزه  برشوت  همه   گپ است

چسپیده بچوکی بودهرکس پی سودش

برهموطنان نیکی و خدمت همه  گپ است

فرهنگ  وطن  ناقص  و  فرسوده  و  ابتر

بر اهل وطن درس سعادت  همه گپ است

پیوسته    بنالایق    دون     کار   سپارند

توصیف درستی و لیاقت همه گپ است

عادت  شده  بر مردم   دیگر عمل  و  کار

مارا عمل  و کار و فتوت همه  گپ است

تنها  نبود  ورد    ( تمنا)   سخن   مفت

کارنامه ی شورا و حکومت همه  گپ است

(عبدالکریم تمنا)

از شماره ۴۴ سال اول هفته نامه ترجمان

۲۴ دلو ۱۳۴۷ خورشیدی

از قول مفتخور

ز  پول   بینوایان    کامرانی    میکنم   کاکا

به هرطرزی که خواهم زندگانی میکنم کاکا

برای  بابه جانم  مرکب  لنگی  نبود  ،  اما

کنون در هرطرف موتر  دوانی  میکنم  کاکا

جدا کردن نمی دانم جو و کاه دو  مرکب را

ولیکن   ادعای   کار   دانی   میکنم   کاکا

بدم می آید ازاشخاص میهن خواه  با وجدان

پی  آزردن   ایشانرا  نشانی  میکنم  کاکا

اگر سهوا به نفع  قوم  اول کرده ام  کاری

به میل خویش اصلاحش به ثانی میکنم کاکا

ز پول اختلاص  و هدیه باشد   ثروتم  وافر

مذ مت گرچه از  رشوت ستانی میکنم کاکا

به کار خویشتن  هرگز مرا دلبستگی نبود

حقیقت را بخواهی، دم چلانی میکنم کاکا

تمام  امتیازاتی  که  با  کارم  بود  مربوط

همه را وقف آنهایی که دانی میکنم کاکا

حیا وشرم و انصاف و مروت را مجو  از من

که بی شرمانه با تو کج  عنانی میکنم کاکا

مگو طنز وکنایه بعد ازین  در ترجمان خود

وگر نه شکوه  زینسان  ترجمانی میکنم کاکا

تمنا گگ که با اهل خیانت می کندپیکار

بوالله   گر  بمیرد  شادمانی  میکنم کاکا

«عبدالکریم تمنا»

شماره ۱۳ سال دوم هفته نامه ترجمان

۱۹ سرطان ۱۳۴۸ خورشیدی

و اما در زمانی  که با دوست و همکار عزیزم زنده یاد جلال نورانی طنز نویس چیره دست کشور در شهر ملبورن کشور آسترالیا مسئولیت چاپ مجله هنری گلبرگ را داشتیم ،نامه منظومی از زنده یاد استاد تمنای عزیز عنوانی  زنده یاد جلال نورانی و اینجانب قیوم بشیر هروی  برای ما رسید به شرح ذیل :

نامه منظوم

سلامی به پاکی  چو  آب   زلال

زما   بر بشیر  و  به  آقا جلال

به  یاران   فرزانه ی   ارجمند

قلم باره گان   حقیقت   پسند

بیاد  مهین   اوستادم    بشیر

سر سروران فاضلِ  بی نظیر

چو آید  از  آن   نامور  یادِ  من

رسد بر فلک  آه  و  فریادِ  من

عزیزان    خدا   باد   یار  شما

ز رونق    مماناد    کار   شما

شمارا به یزدان  قسم  میدهم

قسم هابه لوح و قلم میدهم

که درگوشه ی غربتِ جان گزا

گهی  یاد آرید   این  بنده  را

اجازت دهیدم   ایا  دوستان

که سازم بگلبرگ مطلب روان

مرا زین نمد هم کلاهی بود

قلم بر  کفم  گاه گاهی  بود

نویسم برای شما مو به مو

ز  نرخ  پیاز  و  خیار   و  کدو

ز تکذیب و محکوم قتل وجدل

ز گفتار بی حاصل  و بی عمل

ز خیل  وزیران مسند  گزین

که آ سوده حالند و  بالا نشین

بجز پنج شش تن ازآن بیست و پنج

چو مارند خوابیده بالای گنج

ز  حمق  نمایندهء بی  سواد

که   داد  آبروی  وکالت ببا د

نباشد  ورا   از  وکالت  مرام

بجزکسب نان و هیاهوی نام

ز والی خودخواه و خبث رئیس

ز بیداد   قاضی و جورِ پلیس

ز رشوت ستانان گردن کلفت

که هریک گرانند بر هیچ و به مفت

ز   فاضل  نمایان  نا راستکار

ز مردم فریبان بی ننگ و عار

ز آدم     فروشان   نا پاک زاد

ز   عابد   مثالان    ام الفساد

ز دالر نصیبان  پر حرص و آز

که دارند  بر  خود  درِ   آز  باز

ز هدیه پذیران سالوس و دزد

که دزدند پیوسته ازبار و مزد

ازین ها که گفتم اگر کم  بود

بگویم که حرفم دیگر هم  ود

بگویم     ز   احوال    آموزگار

که چون تیره باشد ورا روزگار

ز   مامور کم   رتبه ی   بینوا

که هردم  فغانش رسد بر هوا

زاطفال مکتب روی   بی کتاب

که سوزند  از تابش   آفتاب

ز مستخدم نا توان  و  فقیر

که باشد به چنگال محنت اسیر

ز طفلی که اورا پدر شد شهید

ز حجاج طبعان  گسسته  امید

ز بانوی مسلولِ  بی  سر  پناه

که چیزی ندارد بجز اشک و آه

شمارا ازین پس نمایم خبر

به گلبرگ سازید اگرمنتشر

وگرنه  خدا  یاور  و  یار  تان

بما ناد  پر جوش   بازارِ  تان

 و اینهم پاسخ اینجانب  به نامه ی منظوم شاعر چیره دست و توانا شادروان استاد عبدالکریم تمنا

سلامی     بر     استاد      دانای   ما

بر   آزاده       مردی      توانای       ما

بر آنکس که شعرش نشاط آور است

کلامش لطیف  است   و نام آور است

بر آنکس  که  اوصاف   خوبش   مدام

بدل ها  قرین  است  و هم  مستدام

کلامش    بدشمن  زیان     آور  است

نکرد مدح   شانرا  چو رنج  آور  است

سلامی    ز     قیوم     و    آقا   جلال

بر آن  مرد  دانا  به  فضل   و   کما ل

سلامی    به    شعر    نواز  شگرش

به روح  بزرگ   و   سخن   گسترش

رسیده   به   ما   نامه ای    از  قضا

به  لطف و  محبت ، به  مهر  و  وفا

به هر سطر آن بود  هزاران  سخن

سخن  از  غریبی   و    رنج  و  محن

سخن    از   مسلمان   مسلم   نما

که   چور    و   چپاول   نموده    روا

سخن  از  شرارت   دزد     و   دغل

ز   قضات    رشوتخور    بی   عمل

ز جور  وکیلی  که هست  بی   سواد

چو   داد   آبروی    وکالت   به   باد

زشهردارخودخواه و بی چشم و روی

ز   میهن    فروشان    بی   آبروی

ز آنان  که  بر  دوش  ملت   سوار

به تزویر  و  نیرنگ    بقصد  شکار

ز آنان  که امروز به مجلس شدند

به   قصد خیانت   مخلص  شدند

ز  آنان  که  رشوت ستانی  کنند

برِ  چند  صبا   خر  دوانی    کنند

ز   جمع    وزیران    قدرت  طلب

که  هستند   اسیر  ریا  و  جلب

ز    طفل    یتیم    و   زن   بینوا

که   داد و  فغانش  رود بر هوا

ز بیداد طالب که ویرانگر است

شهر و مسکن  ما بخاک  یکسر است 

ز  آنان که دانش  ستیزی کنند

بسوزند و مکتب، گریزی  کنند

*    *   *

درود  بر   شما   ای   تمنای ما

دلیرِ    سخنور     ز    ماوای  ما

نویس ای سخندانِ  پر شور نویس

ز عصیان  دزدان  و جور  پلیس

نویس زانکه یاران  چرا  غافلند

ز  بیداد  ظالم به  خاک  و  گلند

نویس زانکه خوبان میهن  چه شد

ادیبان  و یاران گلشن  چه شد

نویس زانکه کابل چرا  شد خراب

و مردم به رنج و غم و  اضطراب

نویس زانکه کرزی  به فکر چی شد

نویس زانکه  مجلس  بدست  کی شد

نویس زانکه طوفان ظلم و بلا

چرا   بر  کند  خانه   ها  از  بنا

نویس قوم طالب مگر از کجاست

که بر جانِ مردم  بمثل بلاست

نویس رنج و  بیداد  چرا  شد فزون

مگرتخت ظلمت  نشد  واژگون

مگر  درد  مردم     نگردید  دوا

مگر مکر و  بیداد  نشد بر ملاء

نویس زانکه  سازمان ملل، چرا

ندارد   به    درد   غریبی دوا

نویس دردِ و آهی دلیران ما

ز  نام   آوران   و   عزیزان  ما

ز هر سوی میهن  سخن ها بگو

ز باغ  و  چمنزار  و گلها  بگو

نویس از جفاها  ما مو به مو

ز  نرخ   و  نوای   پیاز و  کدو

ز نان و ز گوشت  و  ز آب و هوا

ز جور و  جفای  جمعی نا روا

خداوند    دانا     بود  یار تان

بحق     محمد   نگهدار  تان

« قیوم بشیرهروی»

 و اما دیداری که حسرتش برای ابد بر دلم ماند ، آخرین دیداری بود که متأسفانه برایم میسر نشد و آن حدود ده روز قبل از وفات ایشان بود که من چند روزی را در مشهد اقامت داشتم ، از طریق دخترکاکای عزیزم بانو سیندخت تمنا اطلاع یافته بودم که استاد از تهران به مشهد نقل مکان کردند و زندگی می کنند ، نسبت اختلال در سیستم تیلفون و انترنت در ایران  متأسفانه نتوانستم پاسخ پیامی را که تقاضای آدرس استاد را نموده بودم بگیرم  و از تعدادی دوستانی که در آنجا مقیم بودند نیز جویا شدم ، اما کسی نمیدانست که استاد به مشهد آمدند، وقتی از ایران خارج شده و به اروپا رسیدم پیامی برایم رسید  بدین مضمون که :  پسر کاکا جان شما کجایید که کاکا تمنای تان به دیار حق شتافت ، با خواندن این پیام سخت متآثر شدم ، هر قدر تلاش کردم تا تماس بگیرم ، بدبختانه که ارتباط برقرار نشد. حال که بخانه برگشتم وظیفه خود میدانم تا چند سطری را که  تحریر یافته خدمت شما دوستان و فامیل بزرگ تمنا تقدیم  نمایم و یکبار دیگر مراتب تسلیت  و همدردی خود ، خانواده و همه فامیل بشیر را خدمت فرزندان آنمرحوم و باقی وابستگان شان تقدیم نمایم .  در اخیر یکبار دیگر ضمن آرزوی شادی روح آن استاد فرزانه و جاودان یاد برای همه صبر و شکیبایی  آرزو دارم.  

روح شان شاد ، یادشان گرامی و خاطرات شان جاودانه باد

باعرض حرمت

قیوم بشیر هروی

ملبورن – آسترالیا

نهم  اکتوبر ۲۰۲۳

پایان 

26 فوریه
۲دیدگاه

 سی و هشتمین سالگرد وفات مولانا داکتر …

تاریخ نشر یکشنبه هفتم حوت ۱۴۰۱– ۲۶ فبروری ۲۰۲۳ هالند

امروز یکشنبه  مورخ « هفت حوت سال ۱۴۰۱ خورشیدی » مطابق « ۲۶ فبروری سال ۲۰۲۳ م » مصادف به « سی وهشتمین » سالگرد وفات مولانا داکتر محمد سعید « سعیدافغانی » مدرس،  استاد، محقق، نویسنده، حقوق دان و مبارز راه  صلح و آرامش، عدم تشدد و خیروسعادت بشریت؛ است.

ادامه نوشته…

06 فوریه
۱ دیدگاه

پروفیسور غلام محمد میمنه گی

تاریخ نشر دوشنبه ۱۷ دلو ۱۴۰۱– ششم فبروری ۲۰۲۳ هالند

پروفیسورغلام محمد میمنه گی فرزند عبدالباقی خان میمنگ باشی از ملیت ازبک در سال ۱۲۵۲ هجری در شهر میمنه چشم به جهان گشود  .

پدرش یک شخص مبارز ملی بود و از استعمار انگلیس و نیرنگهایشان کاملا آگاهی داشته و از آنها عمیقا متنفر بود .

ادامه نوشته…

24 نوامبر
۵دیدگاه

بیاد استاد

تاریخ نشرپنجشنبه سوم قوس ۱۴۰۱–  ۲۴ نوامبر  ۲۰۲۲ هالند

من فغان از دل کشم آن عالم فرزانه رفت

از میان اهل دانش گوهر دردانه رفت

ادامه نوشته…

23 نوامبر
۱۵دیدگاه

پدر

تاریخ نشرچهارشنبه دوم قوس ۱۴۰۱–  ۲۳ نوامبر  ۲۰۲۲ هالند

قیوم بشیر هروی

ملبورن – استرالیا

اول قوس ۱۴۰۱

پدر

ای پدر از دوری ات این دل غرق خون شده

لحظه لحظه روزگارم چون دل  مجنون شده

یاد   می آید   مرا   از   روزگار   با  همی

با کی  گویم  کاینچنین رنج  دلم افزون  شده

ادامه نوشته…

22 نوامبر
۳۲دیدگاه

یاد بود از چهل و یکمین سالروز وفات …

تاریخ نشر سه شنبه اول قوس ۱۴۰۱–  ۲۲ نوامبر  ۲۰۲۲ هالند

گرامیداشت از چهل و یکمین سالروز درگذشت

پدر گرامی ما استاد بشیر هروی

محمد مهدی بشیر

اول قوس ۱۴۰۱ خورشیدی مصادف است به چهل و یکمین سالروز درگذشت پدر عزیز ما زنده یاد استاد علی اصغر بشیر هروی شخص ادیب، شاعر، نویسنده، مؤرخ، محقق، منجم و طنز نویس مشهورکشور که از وی تآلیفات و تتبعات زیادی تحت عناوین:

ادامه نوشته…

07 می
۱ دیدگاه

علامه محمود طرزی، پدر ژورنالیزم افغانستان

تاریخ نشر شنبه ۱۷ ثور ۱۴۰۱ –  هفتم  می ۲۰۲۲ هالند


محمود طرزی پسر سردار غلام محمد خان طرزی نواسه رحمدل خان و کواسه سردار پاینده محمد خان بارکزایی میباشد.
که در سال ۱۲۴۴ در جوار مرقد سلطان محمود غزنوی در شهر غزنه تولد شده و بدین مناسبت او را محمود نام گذاشته اند،پدرش رئیس قبیله محمد زایی ها بود و مادرش از خاندان سدوزایی ها.

ادامه نوشته…

23 نوامبر
۲دیدگاه

چهل سال

تاریخ نشر سه شنبه دوم قوس ۱۴۰۰ – ۲۳ نوامبر ۲۰۲۱ مشهد 

از شادروان استاد علی اصغر بشیر«هروی»

   شاد روان استاد علی اصغر بشیرهروی

بمناسبت چهلمین سال درگذشت پدر بزرگوار ما زنده یاد استاد علی اصغر بشیر هروی

قیوم بشیر هروی

ملبورن آسترالیا

بیست و دوم نوامبر ۲۰۲۱

محترم قیوم بشیر

    محترم قیوم بشیر هروی

چهل سال

پدر! بشنو صدایم کز دلِ غمگین می گویم

ز بیدادِ زمان و مردم مسکین می گویم

ادامه نوشته…

22 نوامبر
۳۴دیدگاه

چهلمین سالروز درگذشت پدر گرامی ما

تاریخ  نشر دوشنبه  اول قوس  ۱۴۰۰–  ۲۲ نوامبر  ۲۰۲۱ مشهد

چهلمین سالروز درگذشت پدر گرامی ما

استاد بشیر هروی گرامی باد

امروز دوشنبه اول قوس ۱۴۰۰ خورشیدی مصادف است به چهلمین سالروز درگذشت پدر عزیز ما زنده یاد استاد علی اصغر بشیر هروی شخص ادیب، شاعر، نویسنده، مؤرخ، محقق، منجم و طنز نویس مشهور کشور.

چون بنده فعلا درکشور هالند نیستم و همچنان به اینترنت هم چندان دسترسی ندارم  از نشر مطالب زیاد به این مناسبت معذرت میخواهم .

ادامه نوشته…

24 فوریه
۲دیدگاه

 سی و ششمین سالگرد وفات مولانا داکتر ….

تاریخ  نشر چهارشنبه ششم  حوت  ۱۳۹۹ – ۲۴  فبروری ۲۰۲۱ هالند 

 سی و ششمین سالگرد وفات

مولانا داکتر محمد سعید « سعیدافغانی »

 پنجشنبه  مورخ  « هفت حوت سال  ۱۳۹۹ هـ  ش »  مطابق «  ۲۵  فبروری سال  ۲۰۲۱ م » مصادف به « سی وششمین » سالگرد وفات مولانا داکتر محمد سعید « سعیدافغانی » مدرس،  استاد، محقق، نویسنده، حقوق دان و مبارز راه  صلح و آرامش، عدم تشدد و خیروسعادت بشریت؛ است.

ادامه نوشته…

21 نوامبر
۱۶دیدگاه

یاد بود از سی و نهمین سال وفات پدر گرامی ما

تاریخ نشر  شنبه  اول قوس   ۱۳۹۹ –  ۲۱ نوامبر ۲۰۲۰ هالند

امروز شنبه اول قوس ۱۳۹۹ خورشیدی مصادف است به سی و نهمین سال درگذشت پدر عزیز ما زنده یاد استاد علی اصغر بشیر هروی . به این مناسبت مراتب تسلیت و همدردی خود را بخانواده های بشیر ، فرهنگیان و قلم بدستان عزیز کشور تقدیم میکنم ،روحشان  شاد یاد و خاطره هایشان گرامی باد.

ادامه نوشته…

26 می
۴دیدگاه

ستاره یی از آسمان تاریخ و ادبیات افغانستان

تاریخ نشر سه شنبه  ششم  جوزا  ۱۳۹۹ –  ۲۶ می ۲۰۲۰ هالند

ستاره یی از آسمان تاریخ و ادبیات افغانستان غروب کرد

دریغا حسرتا!

یکبار دیگر یتیم شدم

پدر معنویم استاد گرانقدرم کاندید اکادیمسین پوهاند میرحسین شاه به ابدیت پیوست .

ادامه نوشته…

26 فوریه
۲دیدگاه

سی وپنجمین « ۳۵ » سالگرد وفات مولانا

تاریخ نشر چهار شنبه  هفتم  حوت   ۱۳۹۸ –  ۲۶  فبروری ۲۰۲۰ هالند

سی وپنجمین « ۳۵ » سالگرد وفات

مولانا « سعید افغانی » گرامی باد !

امروز چهار شنبه  مورخ « هفت حوت ۱۳۹۸ خورشیدی » مطابق به  « ۲۶  فبروری ۲۰۲۰ » مصادف است به سی و پنجمین « ۳۵ مین » سالگرد وفات مولانا داکتر محمد سعید « سعید افغانی » استاد ، عالم مشهور و مبارز راه « صلح و تفاهم ، عدم تشدد و خیروسعادت بشریت » میباشد .

ادامه نوشته…

22 نوامبر
۱۹دیدگاه

۳۸ مین سالروز وفات استاد بشیر هروی

تاریخ نشر جمعه  اول قوس   ۱۳۹۸ –  ۲۲  نوامبر  ۲۰۱۹ هالند

بیاد بود از سی و هشتمین  سالروز وفات پدر ما

استاد بشیر هروی

**********************

تقدیم کننده : محمد مهدی بشیر

**********************

آسمان امروز ببار، اینجا گلی پژمرده گشت

از غم داغ رخش، یک محفلی افسرده گشت

آسمان امروز ببار، ما صد جگر سوزانده ایم

چون پدر از بین ما رفت، قلب ما هم مرده گشت

دوستان و همکاران عزیز و فرهنگیان محترم سلام وعرض ادب !

امروز جمعه اول قوس سال ۱۳۹۸ خورشیدی مصادف است به سی و هشتمین سالروز وفات پدر عزیز ما شاد روان استاد علی اصغر بشیر هروی که در سحرگاه  سال ۱۳۶۰ خورشیدی هنگام نماز صبح در کنار کاغذ و قلم خود در غربت سرای ایران در شهر تهران به سن ۶۲ سالگی و فات نمود و  جان به حق تسلیم کرد.

ادامه نوشته…

19 نوامبر
۲دیدگاه

اولین سالروز وفات استاد نجم الرحمن (مواج) 

تاریخ نشر سه شنبه  ۲۸ عقرب  ۱۳۹۸ –  ۱۹  نوامبر  ۲۰۱۹ هالند 

دوستان محترم  ، همکاران گرامی ، شاعران ، نویسنده گان و فرهنگی های محترم سلام وعرض ادب !

طوریکه اکثر شما اطلاع دارید از مدتی است که صحتم خوب نیست و هفته یک تا دو تا  مرتبه سر و کارم به داکتر وشفاخانه است و از چند ماه به این طرف باوجودیکه روزانه اضافه از ده مطلب برایم میرسد و چون تمام روز کار رسمی دارم و شبها بعد از ساعت هشت  تقریبآ دو تا دو ونیم ساعت وقت برایم گذاشتم  که ایمیل هایم را ببینم و یکی دو مطلب کوتاه را انتخاب و نشر کنم و مطالب بزرگ و دنباله دار را عزیزان و همکاران ما حدود یک هفته قبل برایم میفرستند که هر شب ده تا پانزده دقیقه سرش کار میکنم و تا کارش تمام شود و نشر مینمایم.

با عرض معذرت این مطلب عالی را دانشمند محترم آقای برهان الدین سعیدی برایم فرستادند و چون طویل بود وعکس های زیادی هم  داشت آنرا مختصر نمودم و از خواننده گان عزیز یکه میخواهند تمام این مطلب را مطالعه نمایند میتوانند به سایت های دیگر مراجعه نمایند.

 چون فردا ۲۰ نوامبر مصادف است به اولین سالگرد وفات استاد نجم الرحمن « مواج » شاعر، نویسنده ، محقق و شخصیت علمی وطن ما ، روحش شاد و یاد و خاطره هایش گرامی باد. 

بنده چند سطری ازنوشته محترم سعیدی را  امشب نشر نمودم چون فردا هم به وظیفه میروم و هم سالروز وفات مرحوم مواج است. از دوستان عزیز تقاضا میکنم که لطفآ مشکل مرا درک کنند تا نشرات سایت ۲۴ متوقف نشود .

با عرض حرمت

مهدی بشیر

***************************

استاد نجم الرحمن « مواج » 

اهل علم و قلم و انسان خیرخواه بود!

نوشته : محترم  برهان الدین « سعیدی »

ادامه نوشته…

20 آوریل
۳دیدگاه

ترجمان از دید توفیق

تاریخ نشر شنبه ۳۱ حمل ۱۳۹۸ –  ۲۰ اپریل ۲۰۱۹ هالند 

ترجمان از دید توفیق

حکیم را نتواند مگر حکیم ستود !

قیوم بشیرهروی

ملبورن – استرالیا

سیزدهم اپریل ۲۰۱۹

سال ۱۳۵۱ خورشیدی بود ، اما گمان می کنم همین دیروز بوده باشد که در خانه پدری ام واقع در حصه دوم خیرخانه مینه کتابخانه ای نسبتآ بزرگی را  که شاید بیش از چند هزار جلد کتاب و مجلات  متنوع دیگر بشمول چندین کلکسیون مختلف را در آن گنجانیده و در اختیار داشتیم .  نشراتی نه تنها از داخل کشور ، بلکه از کشور همسایه و همزبان ما ایران نیز زینت بخش آن بود

ادامه نوشته…

26 فوریه
۲دیدگاه

سی و چهارمین سالگرد وفات مولانا

تاریخ نشر سه شنبه هفتم  حوت  ۱۳۹۷  –  ۲۶  فبروری ۲۰۱۹هالند

******************

سی و چهارمین سالگرد وفات

مولانا « سعید افغانی » گرامی باد !

امروز سه شنبه  مورخ  « هفت حوت ۱۳۹۷  خورشیدی »  مطابق  به  « ۲۶   فبروری ۲۰۱۹ م » مصادف است به سی و چهارمین  سالگرد وفات مولانا داکتر محمد سعید « سعید افغانی» استاد ، عالم مشهور و مبارز راه « صلح و تفاهم ، عدم تشدد و خیروسعادت بشریت»  میباشد .

ادامه نوشته…

23 نوامبر
۱ دیدگاه

در رسای دوست دیرین مرحوم استاد بشیر :

تاریخ نشر جمعه دوم  قوس  ۱۳۹۷ – ۲۳ نوامبر  ۲۰۱۸–  هالند

در رسای دوست دیرین مرحوم استاد بشیر هروی:
محترم استاد محمد اسحاق ثنا
یادم آمد باز یار بهترین

آنکه بودی مهربان و نازنین

ادامه نوشته…

22 نوامبر
۲۱دیدگاه

پدر هر گز فراموش نمیشوی

تاریخ نشر پنجشنبه  اول قوس  ۱۳۹۷ – ۲۲ نوامبر  ۲۰۱۸–  هالند

بیاد بود از سی و هفتمین سالروز وفات پدر عزیز ما

استاد بشیر هروی 

******

پدر هر گز فراموش نمیشوی

تقدیم کننده : محمد مهدی بشیر

دوستان محترم و فرهنگیان گرامی !

در سحرگاه اول قوس سال ۱۳۶۰ خورشیدی پدر بزرگوار ما زنده یاد استاد علی اصغر بشیر هروی  پس از ادای نماز صبح در کنار کاغذ و قلمش مقاله ای را که همان شب تحت عنوان ( ریش ببرک در اختیار بریژنف ) برشته تحریر در آورده بود و میخواست نشر کند ، مطالعه و بعدآ این  وصیت نامهء  و دو رباعی را سرود ه بود که پیامی است به هموطنان عزیز ما :

ادامه نوشته…

03 آوریل
۳دیدگاه

ناله ی دلها

تاریخ  نشر سه شنبه ۱۴ حمل   ۱۳۹۷ –  سوم اپریل  ۲۰۱۸–  هالند

بمناسبت نخستین سالروز درگذشت دوست  عزیز ، همکار گرامی ، طنز پرداز چیره دست و ژورنالیست ورزیده زنده یاد جلال نورانی.

 قیوم بشیر «هروی»

ملبورن – استرالیا

سوم اپریل ۲۰۱۸

ناله ی دلها

رفتی  و در هوای تو  تنها  نشسته ام

با درد و آه وغصه و غم ها نشسته ام

ادامه نوشته…

06 مارس
۵دیدگاه

سیمای محمد حسین طالب قندهاری

تاریخ  نشر سه شنبه ۱۵ حوت  ۱۳۹۶ –  ششم  مارچ  ۲۰۱۸–  هالند

* – در تصویردستجمعی بالا از راست به چپ  : میرزا غلام نبی خان مرادی ، میرزا محمد جعفر خان قندهاری،سید اسمعیل بلخی ،میرزا عبدالغفار خان بیدارشاعر و محمد حسین طالب قندهاری نویسنده و شاعر و سایر هراتی ها و قندهاری ها .

**********************************

سیمای محمد حسین طالب قندهاری در پویه تاریخ ( * )

نوشتۀ : محترم استاد شاه محمود محمود

اتفاق، اتفاق ای اتفاق
هست هر یک قوم اسلامی یک انگشت وطن

جمع اگر گردیم زآهن می شود مشت وطن

الحذر تا نشکنی از تفرقه پشت وطن

الامان از کینه و تزویر و زنهار از نفاق

اتفاق، اتفاق ای اتفاق
” محمد حسین طالب قندهاری “

مقدمه :
فرهنگیان و اساتید و دانشمندان زمان ما با نام و شخصیت محمد حسین طالب قندهاری اشنایی کامل دارند . برخی کنارش بودند و برخی از محضر شریفش فیض بردند. فراز و نشیب روزگار هرگز قامتش را خم نساخت و چون اشعه زرین افتاب بر همه یکسان می تابید.

ادامه نوشته…

26 فوریه
۲دیدگاه

۳۳ مین سالگرد وفات مولانا « سعید افغانی »

تاریخ  نشر دو شنبه هفتم  حوت  ۱۳۹۶ –  ۲۶  فبروری  ۲۰۱۸–  هالند

بیاد بود از سی وسومین سال وفات زنده یاد مولانا

داکتر محمد سعید افغانی

دوستان محترم امروزدو شنبه ۲۶ فبروری ۲۰۱۸  مصادف است با سی و سومین  سال وفات شاد روان  الحاج استاد محمد سعید « سعید افغانی » عالم ، نویسنده ، ادیب ،شاعر و سیاستمدار کشور ،ضمن عرض تسلیت و همدردی به خانواده های سعید افغانی ،  به این مناسبت  تعداد ی مقالات مواصلت نموده است که تقدیم شما عزیزان خواننده مینمایم و یاد و خاطره های استاد سعید افغانی را گرامی  و روحش را شاد میخواهم.

با عرض حرمت

محمد مهدی بشیر مسؤول سایت ۲۴ ساعت

*************************

سی و سومین  سالگرد وفات مولانا « سعید افغانی »

گرامی باد !

ارگان نشراتی صلح و تفاهم مولانا سعید افغانِی

امروز دوشنبه  مورخ  « هفت حوت  ۱۳۹۶  خورشیدی »  مطابق به «  ۲۶  فبروری ۲۰۱۸ م » مصادف است به «  ۳۳  مین »  سالگرد وفات مولانا  داکتر محمد سعید « سعید افغانی » استاد ، عالم ، شخصیت دینی ، ملی ، فرهنگی و مبارز راه « صلح و تفاهم ، عدم تشدد وسعادت بشریت» میباشد .

ادامه نوشته…

22 نوامبر
۴۱دیدگاه

گرامیداشت از سی و ششمین سال وفات

تاریخ  نشر چهار شنبه اول قوس  ۱۳۹۶ –  ۲۲  نوامبر  ۲۰۱۷–  هالند

گرامیداشت از سی و ششمین سال وفات پدر گرامی ما

زنده یاد استاد علی اصغر بشیر هروی

تقدیم کننده : محمد مهدی بشیر

امروز دوشنبه اول قوس سال ۱۳۹۶خورشیدی مصادف است به سی و ششمین سالروز وفات پدر گرامی  ما شاد روان استاد علی اصغر بشیر هروی شخصیت ادبی و فرهنګی کشور.

ادامه نوشته…