تاریخ نشر یکشنبه ۲۱ میزان ۱۳۹۸ – ۱۳ اکتوبر ۲۰۱۹ هالند
هویت گمشده ما
شهر ها و حصار ها افغانستان (۲۸)
فصل ششم
نوشتۀ : محترم استاد شاه محمود محمود
غزنی مهد علم و فرهنگ افغانستان
شهر غزنین نه همانست که من دیدم پار
چه فتاده‌ست که امسال دگرگون شده کار
خانه‌ها بینم پر نوحه و پر بانگ و خروش
نوحه و بانگ و خروشی که کند روح فگار
(فرخی سیستانی)
غزنی پایتخت امپراطوری غزنوی و مهد علم وادبیات و امتزاج فرهنگ های مختلف؛ دریغا امروز زیر آواره های دود و خاک و خون نهفته است.
تاریخ نشر دوشنبه ۱۵ میزان ۱۳۹۸ – هفتم اکتوبر ۲۰۱۹ هالند
هویت گمشدهء ما
شهر ها و حصار های افغانستان (۲۷)
ادامه فصل پنجم
نوشتۀ : محترم استاد شاه محمود محمود
حصار یا دیوارهای بلخ
دیوارهای بلخ که بقایای ضلع جنوبی قلعه ( بالاحصار ) است ، قابل توجه ترین بقایای دوره باستان ام البلاد اند. بررسیهای باستان شناسی این دیوارها؛ راهنمایی برای بررسی مراحل پیاپی توسعه موضعی این شهر است . از جمله بالاحصار، نخستین محدوده بلخ را نشان می دهد
تاریخ نشر شنبه ۱۳ میزان ۱۳۹۸ – پنجم اکتوبر ۲۰۱۹ هالند
حوض سرپوشیده اقینه شهر اندخوی
نوشتۀ : محترم استاد شاه محمود محمود
اندخوی در قدیم اندخود و انتخد نامیده می‌شد و مدت‌های طولانی محل اجتماع کاروان های بود که به سمت شمال به سوی بخارا می رفتند.
تاریخ نشر شنبه ۶ میزان ۱۳۹۸ – ۲۸ سپتامبر ۲۰۱۹ هالند
قلعه فتوح چهاردهی کابل
نوشتۀ : محترم استاد شاه محمود محمود
مقدمه
بی جهت نخواهد بود که بگویم کابل شهر اسرار است و در پشت دیوارهای گلی و یا در انتهای خطوط گرد و غبار آن چه راز های نهان قرار دارد ، بناً هر بیننده را به کنجکاوی می کشاند تا بداند تا این میراث بزرگ که در عین حال در معرض خطر تخریب های بی نظیر و ساخت و سازهای جدید است چگونه زنده میماند.
تاریخ نشر سه شنبه دوم میزان ۱۳۹۸ – ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۹ هالند
هویت گمشدهء ما
شهر ها و حصار های افغانستان (۲۶)
ادامه فصل پنجم
نوشتۀ : محترم استاد شاه محمود محمود
بلخ در معرض ویرانی
گذشته تاریخی ویرانی شهر بلخ و بالاحصار آن بعد از هخامنشی ها و ساسانیان که هر کدام به نوبه خویش مدتی کوتاهی بربلخ حکمروایی داشتند و تاریخ افغانستان از مقاومت مردم بلخ در مقابل انها مشعر است.
تاریخ نشر جمعه ۲۲ سنبله ۱۳۹۸ – ۱۳ سپتامبر ۲۰۱۹ هالند
هویت گمشدهء ما
شهر ها و حصار های افغانستان (۲۵)
ادامه فصل پنجم
نوشتۀ : محترم استاد شاه محمود محمود
دورنمای شهر بلخ و بالاحصار آن :
صفی الدین بلخی در فضایل بلخ می نویسد که این شهر در پنج قرن ۲۰ بار ویران شده است و بنا به قول موصوف اهل آسمان بلخ را شهر خون نامیده اند.اما فعالیت های فرهنگی این شهر علم و عرفان هرگز متوقف نگردیده است. (۲۹)
تاریخ نشر دوشنبه چهارم سنبله ۱۳۹۸ – ۲۶ آگست ۲۰۱۹ هالند
هویت گمشدهء ما
شهر ها و حصار های افغانستان (۲۴)
ادامه فصل پنجم
نوشتۀ : محترم استاد شاه محمود محمود
بلخ در مسیر تاریخ :
هویت تاریخی یک شهر یا یک کشور نه تنها بحث روی مسایل جغرافیایی تاریخی است بلکه این هویت تاریخی منوط به فرهنگ، مذهب وسایر مظاهر تمدنی میگردد.
تاریخ نشر شنبه ۱۵ سرطان ۱۳۹۸ – ششم جولای ۲۰۱۹ هالند
مرگ د داکتر محمد سعید « سعیدافغانی » له نظره .
تاریخ نشر پنجشنبه دوم حوت ۱۳۹۷ – ۲۱ فبروری ۲۰۱۹هالند
هویت گمشدهء ما
شهر ها و حصار های افغانستان (۲۳)
بلخ نماد هویت آریایی افغانستان…
ادامه فصل پنجم
نوشتۀ : محترم استاد شاه محمود محمود
بلخ در متون جغرافیای تاریخی
اثار و منابع جغرافیای تاریخی مطالب بیشترین در مورد شهر های افغانستان به خصوص بلخ دارد . اولین اثر جغرافیایی تاریخی به زبان فارسی – دری کتاب حدود العالم من المشرق والی المغرب در مورد بلخ آورده است که :
تاریخ نشر یکشنبه ۱۴ دلو ۱۳۹۷ – سوم فبروری ۲۰۱۹هالند
هویت گمشدهء ما
شهر ها و حصار های افغانستان (۲۲)
بلخ نماد هویت آریایی افغانستان
فصل پنجم
نوشتۀ : محترم استاد شاه محمود محمو
مقدمه :
افغانستان اولین و آخرین کشوری خواهد بود؛ که در سرزمین خویش چندین سلطنت و پایتخت که با فرهنگ و ادیان و مذاهب و زبانهای و مردم غیر متجانس و گونه گون را پرورده است .
تاریخ نشر شنبه ۲۹ جدی ۱۳۹۷ – ۱۹ جنوری ۲۰۱۹– هالند
هویت گمشدهء ما
شهر ها و حصار های افغانستان (۲۱)
ادامه فصل چهارم
نوشتۀ : محترم استاد شاه محمود محمود
برج ها و دیوار های ارگ هرات :
قلعه اختیارالدین دارای ۲۱ برج میباشد. اما بنابر یادداشتی مجله هرات باستان ؛ که قلعۀ اختیارالدین دارای ۱۹ برج بوده است . دیده میشود که دو برج از قلم نویسنده باز مانده باشد که به این ترتیب.
تاریخ نشرچهار شنبه ۲۶ جدی ۱۳۹۷ – ۱۶ جنوری ۲۰۱۹– هالند
هویت گمشدهء ما
شهر ها و حصار های افغانستان (۲۰)
ادامه فصل چهارم
نوشتۀ : محترم استاد شاه محمود محمود
۲ – ارگ هرات نماد ازشُکوه تاریخ افغانستان :
ارگ هرات یکی از قلعه یا حصارِ بزرگ این شهر باستانی در شمال غربی شهر در بلندی تپه مانندی بین محل قطبیچاق و محل بردرانی ها موقعیت داشته و امروز بیشتر به نام قلعه اختیارالدین شهرت دارد.
تاریخ نشر دوشنبه سوم جدی ۱۳۹۷ – ۲۴ دسامبر ۲۰۱۸– هالند
هویت گمشدهء ما
شهر ها و حصار های افغانستان (۱۹)
ادامه فصل چهارم
نوشتۀ : محترم استاد شاه محمود محمود
چهارم – هرات از آبادی تا ویرانی
۱ – شهر کهن هرات
سرگذشت آبادی شهر هرات چه به روایت افسانه و یا به رویت اسناد تاریخی نشاندهنده آنست که از عمران حصار شمیران تا کهندژ و بالاخره هری و هرات لیل و نهاری اندهناک را پشت سرگذاشته است.
تاریخ نشر پنجشنبه ۲۹ قوس ۱۳۹۷ – ۲۰ دسامبر ۲۰۱۸– هالند
هویت گمشدهء ما
شهر ها و حصار های افغانستان (۱۸)
ادامه فصل چهارم
نوشتۀ : محترم استاد شاه محمود محمود
سوم – هرات فانوسی در تاریکی تاریخ
آمدن اعراب مسلمان و رو آوردن مردم به دین اسلام در حقیقت نقطه عطف در تاریخ هرات پنداشته میشود .
تاریخ نشر دوشنبه ۲۶ قوس ۱۳۹۷ – ۱۷ دسامبر ۲۰۱۸– هالند
هویت گمشدهء ما
شهر ها و حصار های افغانستان (۱۷)
ادامه فصل چهارم
نوشتۀ : محترم استاد شاه محمود محمود
هرات در منابع جغرافیایی و تاریخی :
در مورد هرات و موقعیت آن همهٔ مؤرخان و جغرافیه نویسان مسلمان و غیر مسلمان حرفهای بسیار مهمی را ارایه نموده اند که کلاً اهمیت استراتیژیکی و سیاسی و اقتصادی هرات را واضح ساخته اند .
تاریخ نشر جمعه ۲۳ قوس ۱۳۹۷ – ۱۴ دسامبر ۲۰۱۸– هالند
هویت گمشدهء ما
شهر ها و حصار های افغانستان (۱۶)
فصل چهارم
نوشتۀ : محترم استاد شاه محمود محمود
هرات سرزمین علم و فرهنگ و اندیشه
لهراسب نهاده است هری را بنیاد
گشتا سب برو بنای دیگر بنهاد
بهمن پس از آن عمارتی دیگر کرد
اسکندر رو میش همه داد بداد
مقدمه :
ولایت هرات در شمال غرب افغانستان هم مرز با دو کشور ایران در غرب و ترکمنستان در شمال با موقعیت استراتیژیک قرار دارد. و با ولایات بادغیس ، غور و فراه همجوار میباشد .
تاریخ نشر چهار شنبه ۳۰ عقرب ۱۳۹۷ – ۲۱ نوامبر ۲۰۱۸– هالند
هویت گمشدهء ما
شهر ها و حصار های افغانستان (۱۵)
ادامه فصل سوم
نوشتۀ : محترم استاد شاه محمود محمود
۲ – مشخصات اشرف البلاد احمدشاهی قندهار
الف : نامگذاری شهر اشرف البلاد احمدشاهی :
شهر قندهار یا اشرف البلاد احمدشاهی تا زمان امارت حبیب الله، در دفاترو اسناد دولتی پهلوی نام قندهار نام و عنوانی را که این شهر از زمان احمد شاه داشت، می نوشتند و آنرا اشرف البلاد و احمد شاهی می گفتند.در صورتیکه احمدشاه زمانیکه اولین بار تهداب شهر قندهار را گذاشت ؛ نام « شهر مقصود » برآن نهاد، و این ناگذاری را در تاریخ احمدشاهی میخوانیم که :
تاریخ نشر شنبه ۲۶ عقرب ۱۳۹۷ – ۱۷ نوامبر ۲۰۱۸– هالند
هویت گمشدهء ما
شهر ها و حصار های افغانستان (۱۴)
ادامه فصل سوم
نوشتۀ :محترم شاه محمود محمود
سوم – اشرف البلاد احمد شاهی قندهار
آثار و منابع تاریخی معاصر و گذشته گویای آبادی این شهر زیبا است . از جمله « تاریخ احمدشاهی » از منشی محمود حسینی جامی ، « تاریخ سلطانی » از سلطان محمد خان این موسی خان درانی ، « تاریخ احمد » از منشی عبدالکریم ، « واقعات درانی » از منشی عبدالکریم که ترجمه اردوی همان تاریخ احمد است ، « سراج التواریخ » از فیض محمد کاتب ، « احمدشاه بابای افغان » از میرغلام محمد غبار ، « تاریخ احمد شاه » از عزیز الدین وکیلی فوفلزایی ، « احمد شاه » از مورخ هندی گندا سنگهه ، « گزارش سلطنت کابل » از مونت استوارت الفنستون و برخی آثار معاصر که جسته و گریخته از تاسیس شهر اشرف البلاد احمدشاهی معلومات میدهند.
تاریخ نشر سه شنبه ۲۲ عقرب ۱۳۹۷ – ۱۳ نوامبر ۲۰۱۸– هالند
هویت گمشدهء ما
شهر ها و حصار های افغانستان (۱۳)
ادامه فصل سوم
نوشتۀ :محترم شاه محمود محمود
دوم – نادر آباد قندهار :
بانی این شهر نادر افشار بود که بعد از سقوط دولت هوتکی در اصفهان اعلان سلطنت نمود و برای اشغال قندهار اردوی بزرگی را بسج ساخت .
تاریخ نشر شنبه ۱۹ عقرب ۱۳۹۷ – دهم نوامبر ۲۰۱۸– هالند
هویت گمشدهء ما
شهر ها و حصار های افغانستان (۱۲)
ادامه فصل سوم
سیصد هزار شهر کنى، به زقیروان
سیصد هزار باغ کنى، به ز قندهار
« منوچهری »
نوشتۀ :محترم شاه محمود محمود
نگرشی کوتاه بر تاریخچه قندهار :
اغلب گمان برانست که شهر باستانی قندهار را لهراسپ شاه معروف آریایی از شاخه کیانی ساخته است. لهراسپ بعد از کیخسرو دربلخ که ازحامیان سرسخت دین زردشتی بود برسریر سلطنت نشست.
تاریخ نشر شنبه ۱۲ عقرب ۱۳۹۷ – سوم نوامبر ۲۰۱۸– هالند
قلعه دهدادی یا قلعه جنگی امروزی ولایت بلخ
نوشتۀ : محترم استاد شاه محمود محمود
قلعه دهدادی یا قلعه جنگی امروزی یا فرقه ۱۸ وزارت دفاع بنابر ضرورت نظامی و خطرات سیاسی در سال ۱۲۶۸ هـ ش مساوی ۱۳۰۶ هـ ق مطابق ۱۸۸۹ م به دستور امیر عبدالرحمن خان در تپه بلند بنام زیارت خواجه سبز پوش اعمار گردیده است .
تاریخ نشر چهار شنبه دوم عقرب ۱۳۹۷ – ۲۴ اکتوبر ۲۰۱۸– هالند
باغ و قصرمهمانخانه
( مَقَر امروزی ولایت کابل )
نوشتۀ : محترم استاد شاه محمود محمود
مقدمه :
امیر عبدالرحمن خان بعد از آنکه به سلطنت رسید . یگانه جایگاه سلاطین کشور یعنی بالاحصار کابل در اثر هجوم و غارت انگلیس ها در تجاوز دوم در سال ۱۸۷۹ م ویران و به اتش کشیده شده بود . بنابران برای شاه مشکل بود که از کجا امر و نهی کند و یا جای برای بودباش داشته باشد.
تاریخ نشر سه شنبه دهم میزان ۱۳۹۷ – دوم اکتوبر ۲۰۱۸– هالند
باغ و کوتی بگرامی کابل
نوشتۀ : محترم استاد شاه محمود محمود
مقدمه :
اصطلاحات باغ و کوتی با فاصله های زمانی متفاوت در ادبیات کشور مان وارد شد . باغ اصطلاح معمول است که بیشتر از دوهزار سال عمر دارد.
تاریخ نشر پنجشنبه ۲۲ سنبله ۱۳۹۷ – ۱۳ سپتامبر ۲۰۱۸– هالند
آبده یا منار شهید ( سپاهی گمنام ) واقع شهر جلال آباد
نوشتۀ : محترم استاد شاه محمود محمود
منار شش ضلعی سفید گچی که بالای صفه یا تهداب سنگی مختصر و کوچک با تزیینات دوره شاه امان الله خان اعمار و تزیین گردیده است .
تاریخ نشر یکشنبه ۱۱ سنبله ۱۳۹۷ – دوم سپتامبر ۲۰۱۸– هالند
سفر کوتاهی با والی علی احمد خان
( شخصی که دو بار اعلان امارت نمود )
نوشتۀ : محترم استاد محمد نصیر مهرین
{ بخش دوم }
از پیشینه های زنده گی والی
والی در حدود سال ۱۸۸۳ع.(در مشهد) تولد شد. از آنجا همراه خانواده روانۀ هند گردید. هنگام زنده گی درهند، زبان های انگلیسی، اردو وپشتو را نیز فراگرفت. د رماه جولای سال ۱۹۲۹ در کابل اعدام شد.(۲)