ما به کسى اخطارصادرنکرده ایم
تاریخ نشرسه شنبه هفتم میزان ۱۳۹۴ – ۲۹ سپتامبر ۲۰۱۵ هالند
مصاحبه اختصاصى درمحمد وفا کیش با فرانسس او کیلو:
ما به کسى اخطارصادرنکرده ایم
عده یى از رسانه ها از قول محمود مستیرى نماینده خاص سرمنشی ملل متحد خاطر نشان نموده بودند که اگراستاد ربانى درموعد تعیین شده قدرت را به شوراى مؤقت انتقال ننماید از جانب ملل متحد در یک انزواى سیاسى قرار خواهد گرفت.
من به منظور وضاحت موضوع با فرانسس اوکیلو ناظم دفتر سرمنشى ملل متحد در افغانستان و پاکستان و معاون نماینده خاص سرمنشى آن سازمان مصاحبه یى اختصاصى را انجام دادم که ذیلأ تقدیم میگردد:
وفاکیش:
هیأت خاص سرمنشى ملل متحد در ارتباط به اجراى پروګرام صلح، فعالیتهاى معینى را انجام داده است که چگونکى آن در زمانش انعکاسات خود را داشته است، به ادامه این اقدامات دراین اواخر محترم محمود مستیرى اخطار نموده که اګراستاد ربانى از قدرت کنار نرود، انزواى سیاسى دولت او را مطرح خواهد کرد، بناءهیأت خاص شرمنشی ملل متحد چه تدابیرى براى تحقق این تصمیم دارند؟
اوکیلو:
تلاشهاواقداماتى راکه هیأت خاص شرمنشى ملل متحد جهت تأمین صلح رویدست گرفته است، ناشى از فیصله نامه اسامبله عمومى ملل متحد و تصامیم محترم پتروس پتروس غالى سرمنشى آن سازمان است که براى تطبیق آن محمود مستیرى توظیف گردیده است. پروګرام صلح ملل متحد براى ا فغانستان دومساله کلیدى آتی رااحتوامیکند:
۱- تشکیل شوراى موقت که طبق پروگرام مرتبه باید قدرت از استاد ربانى به آن انتقال گردد.
۲-تشکیل قواى امنیتى.
در ترکیب شورى علاوه بر تعیین دو نفر نماینده از هر ولایت، شمولیت پانزده الى بیست نفراز افراد وشخصیتها در نظر گرفته شده است تا امکانات اشتراک افغانهایی که بنابه ناگزیری هاى مختلف در کشور نیستند منتفى نگردد. آنچه دراین زمینه مسلم است، اینست که که عضواین شوری باید مسلمان وافغان بوده وسن بیست وبنج سالگی را تکمیل نموده باشد.
همچنان شوراهاى ولایتى که ترکیبى از متنفذین، دانشمند، علما و نماینده گان گروه ها و تنطیمها میباشند، دو نفر نماینده را جهت شمولیت به شوراى موقت معرفى میدارند.
ثانیأ در مورد قواى امنیتى باید متذکرشوم که در تیورى کارهایى در زمینه صورت ګرفته و لى درعمل نسبت نبودن وجوه لازم مالى اقداماتى به منصه اجرا قرارداده نشده است.
وفاکیش:
چنانکه اظهار نمودید در مورد دومسأله کلیدى براى نتقال قدرت اقدام عملى نشده،یعنى نه شوراى موقت براى تسلیم گیرى قدرت سیاسى تشکیل شده و نه قواى ا منیتى ایجاد شده که بتواند تضمینى براى تحقق بخشیدن تصامیم این شورى باشد، پس چطور میتواند واگذارى قدرت امر جدى تلقى گردد و ناگزیرى صدور اخطاریه در صورت عدم انتقال قدرت سیاسى چه خواهدبود؟
اوکیلو:
درمورد تشکیل شوراى موقت جهت تسلیم گیرى قدرت معضلات معینى هم با دولت، طالبان و سایر نیروها وجود دارد. با اینکه همه براى اجراى ین برنامه توافق کرده و براى محمود مستیرى وعده همکارى داده اند، ولى درعمل هیچ یک از آنها گام مشخصى را در مورد برنداشته اند. از آنست که ما کارمشخصى را دراین عرصه انجام داده نمیتوانیم تا آنها خود به اهمیت جدى این امر ملتفت نگردند. اینکه ګفته میشود محمود مستیرى اعلام داشته که اگر استاد ربانى ا ز قدرت کنار نرود، دولت او به تعزیرات سیاسى از جانب ملل متحد مواجه خواهد شد واقعیت ندارد.
ما به کسى اخطار صادر نکرده ایم، هدف ماهشدار به مردم افغانستان است که در صورت عدم ارایه پاسخ مساعد به عملیه صلح ملل متحد به دشواری هاى جدى مواجه خواهند شد.
طوریکه قبلأ تذکر رفت با وجودیکه استاد ربانى پیوسته گفته است در مورد پروگرام مطروحه ملل متحد تردیدی ندارد، ولى مانند سایرین اقدامات عملى از جانب موصوف براى تحقق مؤثرچنین امرى صورت نگرفته است و نیز چنانکه به مشاهده میرسد، طى سه سال اخیر حوادث ناگوارى در افغانستان به وقوع بیوسته است. مردم افغانستان در رفع مصایب ناشى از این حوادث، ابتکارى ا زجانب رهبران تنظیمها ندیده اند، بناء دیگرازآنها خسته شده اند.
پیروزیها و بیشرفت طالبان خود بیان و ثبوت این ادعا است. ما به این عقیده ایم که واگذارى شوراى موقت، محدود و محصور ساختن آن به تنظیمها دیگر اثرمندی لازم خودرا ندارد. لذا در مقطع کنونى عنصراساسى مردم افغانستان اند که هرچه زودتر باید ابتکار تامین صلح در کشور را بدست گیرند، زیرا بن بست کنونى یک چلنج براى ملت افغان است.
وفاکیش:
طوریکه به ملاحظه میرسد در مورد طرح صلح ملل متحد از لحاظ تخنیکى انتقادات مشخصى وجود دارد، بطورمثال تعیین دونفر نماینده از هر ولایت در حالیکه این ولایات و شوراهاى مورد نظرتحت اثر مستقیم گروه های مسلح مسلط درأنها قرار دارند، بناء چطو رمیشود شوراى ایجاد کرد که اثرات سیاستهاى تنظیمى درآن محدود باشد؟
اوکیلو:
این یروګرام یک راه حل است، اما راه حل نهایى نیست. بهر صورت طوریکه قبلأ متذکر شدم تحقق مجموع پلانهاى ملل متحد بستګى به آماده ګى تمام ګروه هاى درګیر و مردم افغانستان دارد.
وفاکیش:
درصورتیکه پلان مطروحه و حتى اقدامات کنونى ملل متحد اثرى در زمینه انتقال قدرت نگذارد، چه تدابیرى را هیأت خاص سرمنشى ملل متحد براى افغانستان رویدست خواهد گرفت؟
اوکیلو:
ملل متحد در زمینه تأمین صلح درافغانستان و تحقق برنامه هایش تصامیم جدی دارد، چنانکه اگرآنچه تا اکنون موردا جرا قرار گرفته اثرى نبخشند، ما وریانتهاى دیگرى را رویدست خواهیم گرفت.
وفاکیش:
ترکیب و وظایف قواى امنیتى که در نظراست طبق پروگرام مرتبه ملل متحد تشکیل گردد چگونه خواهد بود؟
اوکیلو:
آنچه در این مورد برجستگى دارد اینست که قواى متذکره باید بیطرف باشد و یا تحت قومانده نیروهاى بیطرف عمل نماید. هکذا در مرحله اول این قوا وظیفه خواهد داشت صلح وامنیت را در کابل تأمین نماید، از وجود آتش بس میان نیروهای درگیر مراقبت و طبق پروگرام مشخص از جریان جمع آورى سلاح نظارت و یا براى جمع آورى آن خود مبادرت ورزد، از مسدود شدن شاهراه ها جلو گیرى و فرصت رفت وآمد آزادانه اهالى را به مناطق مختلف فراهم سازد.
همچنان این قوا نیروى اجرایوى براى تحقق تصامیم و برنامه هاى شورای موقت و بالآخره با وجوه مشخصى که دارد اساسى براى تشکیل یک اردوى ملى افغانستان خواهد گردید. اینکه افراد و ترکیب این قوا چه وکى خواهد بود، اکنون روى آن کار معینى جریان دارد، اماآ نچه وضاحت دارد این است که قواى متذکره تحت قومانده هیج تنظیم یا حزب مشخص سیاسى قرار نخواهد داشت. ملل متحد براى تنظیم امور تخنیکى ولوژستیکى این قوا افراد مشخص خود را جهت ارایه مشوره شامل خواهد ساخت. البته این امربه معناى این نیست که ملل متحد قواى صلحش را به افغانستان اعزام خواهد کرد.
۱- جریده “ارمان” ضمیمه شماره (۱۰) ، سال اول، حمل۱۳۷۴ه ش.
۲- جریده “ارمان”، شماره (۱۲)، سال اول، حمل۱۳۷۴ه ش.
استاد محترم جناب آقای وفاکیش عزیز ، مصاحبه زیبا و سوالات تان خیلی عالیست . خط بردم و خواندنیست. موفق وسلامت باشید. مهدی بشیر