۲۴ ساعت

جنتری عبادتی سال

تاریخ نشر چهارشنبه ۲۳ اکتوبر ۲۰۱۳ هالند

الحاج امــیـن الـدیــن « سعـیـدی – سعید افـغــانی »

جنتری عبادتی سال 
تتبع ونگارش :

الحاج امــیـن الـدیــن» سعـیـدی – سعید افـغــانی«

مدیـــر مطـالعات سـتراتیژیک افغانو مسؤل مرکز کلتوری دحـــــق لاره-  جرمن

عبادت :
عبادت  بمعنی «اطاعت » و «فروتنی » دلالت می کند. و عبادت عملی است که فرمانبری از معبودی را در پی دارد.
علماء میگویند : عبادت دارای دو معنی‌کاملاً وابسته به‌هم است. به‌ همین دلیل در یک کلمه جمع شده‌اند. و این دو معنی عبارتند از نهایت تسلیم و نهایت‌ محبت. پس‌ خضوع و تسلیم‌ کامل به همراه محبّت‌کامل به معنی عبادت‌است. و محبّت‌ بدون‌تسلیم یا تسلیم بدون محبّت، عبادت به حساب‌ نمی‌آید، حتّی‌ اگر تسلیم و محبّت با هم جمع گردند،‌ امّا به کمال نرسند باز هم عبادت نیست و برای معنی عبادت کمال تسلیم و محبّت لازم است.

 
شیوه‌های مختلف عبادت و انواع آن :
عبادت آن‌گونه که بسیاری از انسانها فکر میکنند ، دارای یک شیوه نیست، بلکه انواع و شیوه‌های مختلفی دارد، از جمله : 
الف: دعاکردن :
 یعنی رسیدن به یک نفع، دفع ضرر،‌ رفع بلا، پیروزی بر دشمن و یا چیز دیگری را از خداوند خواستن. پس اگر چنین درخواستی از ته دل ازپروردگار با عظمت  خواسته شود، مغز عبادت و روح آن انجام شده است و در حدیثّ آمده است که «دعا عین عبادت است.»
( به روایت ترمذی )
ب: انجام مراسمات دینی :
مانند : نماز، روزه، صدقه، حجّ، نذر، قربانی و امور مانند آن‌که صحیح نیست چنین‌اعمالی برای غیرِ الله  انجام شود. 
ج: اطاعت دینی‌کامل در برابر احکامی‌که خداوند بیان نموده و اعتراف به حقّانیت شریعت او که در آن اموری را حلال و اموری را حرام کرده و برای برخی اعمال حدودی قرار داده و براساس آن نظام‌زندگی را سامان بخشیده ‌است.
پس برای‌کسی که الله را پروردگار خود می‌داند جایز نیست، نظام زندگی، احکام، ارزش‌ها و قوانین آن را از بشر بگیرد و در برابر آن تسلیم شود و در زندگی خود مطابق آنها حکم کند، مگر این که دلیلی از جانب خداوند برای آن موجود باشد. پس این مسئله هم نوعی عبادت است.
در شرع اسلامی فقط روزها و ساعتهایی در طول سال وجود  دارند که : دارای فضیلت بیشتر برای عبادت کردن میباشند. به عبارتی دیگری، باید گفت که در طول سال ، روزه ها واوقاتی  وجود دارند که انجام عبادت در آن  اجر وثوابی  بیشتری  دارد. مطابق روایات اسلامی این روزه ها عبارتند از :
ماه مبارک رمصان :
– ماه مبارک رمضان،  از جملــﮥ ماه پُــر برکت در ماه های سال است، ماه مبارک به حکم قرآن که میفرماید :« شهر رمضان الذی أنزل فیه القرآن هدى للناس وبینات من الهدى و الفرقان فمن شهد منکم الشهر فلیصمه» (سوره بقره: آیه ۱۸۵)
«ماه رمضان [همان ماه] است که در آن قرآن فرو فرستاده شدهاست [کتابى ] که مردم را راهبر و [متضمن] دلایل آشکار هدایت و [میزان] تشخیص حق از باطل است پس هر کس از شما این ماه را درک کند باید آن را روزهبدارد».
ماه رمضان ماه است که روزه و نماز، تلاوت وختم قرآن عظیم الشان و دعاوانجام عبادت در این ماه  سبب مغفرت گناهان می شود وحقیقتا مغفرت گناهان برکتی است که در سایر ماهها نمی توان یافت چنان که پیامبر صلی الله علیه وسلم می فرماید:«مَنْ قَامَ رَمَضَانَ إِیمَانًا وَاحْتِسَابًا غُفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ». ( بخاری:۳۷ ) (هر کس، ماه مبارک رمضان را بقصد حصول ثواب، در عبادت بگذراند، تمام گناهان گذشته اش، مورد عفو قرار خواهند گرفت».
وباز میفرماید : «فَإِنَّ عُمْرَهً فِی رَمَضَانَ تَقْضِی حَجَّهً مَعِی». یعنی: ثواب یک عمره در ماه مبارک رمضان، برابر با حجی است که همراه من، ادا شود. ( بخاری:۱۸۶۳. ).
– ده شب اخیر رمضان:
– ده شب آخر رمضان  از جملهء شب ها ی پر برکتی در  ماه مبارک رمضان است . مطابق   احادیث نبوی در این ده شب اخیر ، شب های قدر است که عبادت در این شبها از عبادت هزار ماه بیشتروبهتر است.
الله تعالی می فرماید: «انا انز لنا ه فى لیله القدر وما ادراک ما لیله القدر  لیله  القدر خیر من الف شهر»( به تحقیق  ما فرود آوردیم قرآن را در شب قدر وچه چیز مطلع ساخت ترا که چیست شب قدر ، شب قدر بهتر است از هزار ماه )
– شش روز از ماه شوال :
درمورد فضیلت شش روز اول ماه شوال در حدیثی از أَبی أَیوبِ رضِیَ اللَّه عَنْه آمده است  که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود : (مَنْ صَامَ رَمَضانَ ثُمَّ أَتَبَعَهُ سِتًّا مِنْ شَوَّالٍ کانَ کصِیَامِ الدَّهْرِ)[مسلم ۱۱۶۴] «کسی که ماه رمضان و بدنبال آن شش روز از ماه شوال را روزه بگیرد مانند اینست که یک سال کامل روزه گرفته باشد».
ده روز اول ذی الحجه :
– درمورد فضیلت ده روز اول ذی الحجه خصوصآ روز دهم ذی الحجه (روز عرفه) که روزه گرفتن در آن برای غیر حاجیان فضیلت دارد.
در حدیثی که  از ابوقتاده روایت گردیده  آمده است : (سئل رسول الله صلی الله علیه وسلم عن صوم یوم عرفه؟ فقال : یکفر السنه الماضیه و الباقیه، و سئل عن صوم یوم عاشوراء؟ فقال یکفر السنه الماضیه) «از پیامبر صلی الله علیه وسلم درباره روزه روز عرفه سؤال شد فرمود : گناهان سال گذشته و سال جاری را از بین می‌برد. مسلم (۱۱۶۲)
روزه های تشریق:
در مورد فضیلت  عبادت در ایام التشریق ( سه روز بعد از عید قربان) پروردگار با عظمت ما میفرماید :«  وَ اذکُرُوا اللهَ فِی أیَّامٍ مَعدُوداتٍ » ( سوره بقره : آیه  ۲۰۳) (و در روزهای مشخصی (سه روز ایام التشریق) خدا را یاد کنید».

البته روزه گرفتن در این سه روز ممنوع است، از ابومره مولای أم هانی روایت است : (أنه دخل مع عبدالله بن عمرو علی أبیه عمرو بن العاص، فقرب إلیهما طعاما فقال : کل. فقال : إنی صائم، فقال عمرو : کل، فهذه الأیام التی کان رسول الله صلی الله علیه وسلم یأمرنا بإفطارها، و ینهانا عن صیامها، قال مالک : و هی أیام التشریق) «با عبدالله بن عمرو نزد پدرش عمرو بن عاص رفتیم، غذایی جلو ما گذاشت و گفت: بخورید، (عبدالله) گفت من روزه هستم، عمرو گفت، بخورید، اینها روزهایی است که پیامبر صلی الله علیه وسلم به ما امر می‌کرد که روزه نگیریم و از روزه گرفتن ما را نهی می‌کرد.

 امام مالک گفته است : منظور از این روزها ایام التشریق است». ابوداود (۲۴۰۱) 

روزه گرفتن درروز عاشورا، تاسو :
– روز عاشورا وتاسوعا، عبارت از روز های است که  روزه گرفتن در آن روزها موجب کفاره ی گناهان صغیره یکسال است. 

در حدیثی از ْ ابنِ عباسٍ رضیَ اللَّه عنهما، روایت که أَنَّ رَسول اللَّهِ صَلّی اللهُ عَلَیْهِ وسَلَّم  فرموده است :« صَامَ یوْمَ عاشوراءَ ، وأَمَرَ بِصِیَامِه.» (متفقٌ علیه )(ابن عباس رضی الله عنهما روایت می کند که: رسول الله صلی الله علیه وسلم روز عاشوراء را روزه گرفته و به گرفتن روزهء آن امر نمود.)
همچنان ازْ أَبی قَتَادهَ رضیَ اللَّه عَنْه، روایت  است که :َ رسولَ اللَّهِ صَلّی اللهُ عَلَیْهِ وسَلَّم میفرماید « سُئِلَ عَنْ صِیَامِ یَوْمِ عاشُوراءِ ، فَقَال: « یُکَفِّرُ السَّنَهَ المَاضِیَهَ » (رواه مُسْلِم)( از ابو قتاده رضی الله عنه روایت است که: رسول الله صلی الله علیه وسلم از روزهء روز عاشورا پرسیده شد و فرمود: گناه سال گذشته را محو می کند.)
همچنان پیامبر صلی الله علیه وسلم در این مورد فرموده اند : « لئن عشت الی قابل لاصومن التاسع مع العاشر»«اگر تا سال بعد زنده بمانم تاسوعا و عاشورا را روزه می گیرم». ( ترمذی/ کتاب الصوم )

ودر حدیثی که ازِ ابنِ عَبَّاسٍ رَضِیَ اللَّه عنْهُمَا، روایت است که :َ رسُول اللَّهِ صَلّی اللهُ عَلَیْهِ وسَلَّمفرموده است : « لَئِنْ بَقِیتُ إِلی قَابِلٍ لأصُومَنَّ التَّاسِعَ » (رواهُ مُسْلِم)  ابن عباس رضی الله عنهما روایت می کند که: رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: اگر تا سال آینده باقی ماندم حتماً روز تاسوعا (نهم محرم) را روزه خواهم گرفت.

روزه گرفتن در روز جمعه ، دوشنبه وپنجشنبه :
– روزه گرفتن در روز جمعه ، دوشنبه و پنج شنبه،  موجب کفاره گناهان صغیره است و عبادت کردن در روز جمعه فضیلت بیشتری دارد.

در مورد روز جمعه پیامبر صلی الله علیه وسلم می فرماید:« من اغتسل، ثم أتی الجمعه، فصلی ما قدر له، ثم انصت حتی یفرغ من خطبته، ثم یصلی معه، غفر له ما بینه و ما بین الجمعه الأخری، و فضل ثلاثه أیام » (یعنی: هر کس که غسل بگیرد سپس به نماز جمعه برود و به اندازه ای که توانایی دارد نماز بخواند سپس موقع خطبه ساکت باشد تا تمام شود و بعد با امام نماز بخواند، گناهان (صغیره) این جمعه و جمعه ما قبل آن بخشیده می شود و فضیلت سه روز دیگر را نصیب خود می کند.) ( صحیح مسلم ۲/۵۸۷. )

و همچنین در مورد روز دوشنبه و پنجشنبه می فرماید: « تعرض أعمال الناس فی کل جمعه مرتین: یوم الاثین و یوم الخمیس، فیغفر لکل عبد مومن إلا عبداٌ بینه و بین اخیه شحناء» یعنی: « اعمال مردم در هر هفته دو بار عرضه می گردد: روز دوشنبه و پنجشنبه، پس هر بنده مومنی بخشیده می شود مگر کسی که بین او و برادرش کینه ای(کدورت) باشد» مسلم ۴/۲۹۸۸.
در حدیثی از  أَبی قَتَادَهَ رَضِیَ اللَّه عنْه، روایت است  که َ رسولَ اللَّهِ صَلّی اللهُ عَلَیْهِ وسَلَّم  درباره روزه  روزه دوشنبه سوال  بعمل  آمد آنحضرت صلی الله علیه وسلم فرمود : « ذلکَ یَوْمٌ وُلِدْتُ فِیه، وَیَوْمٌ بُعِثْت، أَوْ أُنزِلَ علیَّ فِیهِ » (رواه مسلم) (از ابو قتاده رضی الله عنه روایت شده که: از رسول الله صلی الله علیه وسلم در بارهء روزهء روز دوشنبه پرسیدند و فرمود: آن روزیست که در آن تولد شدم و روزیست که مبعوث شدم یا روزیست که در آن بر من قرآن نازل کرده شد.
البته ناگفته نباید گذاشت که از روزه گرفتن تنها در رزوجمعه نهی شده است. طوریکه این نهی در حدیثی مشهوری که  از ابوهریره رضی الله عنه روایت است آمده که : از پیامبر صلی الله علیه وسلم شنیدم که میفرمود : (لایصوم أحدکم یوم الجمعه إلا یوما قبله أو بعده»   «هیچ کدام از شما روز جمعه روزه نگیرد مگر اینکه روز قبل یا بعد از آن نیز روزه بگیرد». متفق علیه

روزه گرفتن سه روزه در هر ماه :
– روزه گرفتن سه روز در هر ماه طبق احادیث نبوی ،مستحب میباشد .این سه روز(، ایام البیض  )،عبارتند از  روزسیزدهم و چهاردهم و پانزدهم ماه .

در حدیثی از ابوذر روایت است که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود ه است  : (إِذا صُمْتَ مِنَ الشَّهْرِ ثَلاثا، فَصُمْ ثَلاثَ عَشْرَه، وَأَرْبعَ عَشْرَه، وخَمْسَ عَشْرَهَ) «ای ابوذر هرگاه سه روز از ماه را روزه گرفتی، روزهای سیزدهم و چهاردهم و پانزدهم را روزه بگیر». نسایی (۲۲۲/۴). 

در حدیثی از أَبی هُریرهَ رضِیَ اللَّه عَنْه، روایت است که میفرماید : خلیلم مرا به سه چیز وصیت نمود، روزهء سه روز از هر ماه و دو رکعت ضحی و اینکه پیش از خواب وتر بخوانم.« أَوْصَانی خلِیلی صَلّی اللهُ عَلَیْهِ وسَلَّم، بثَلاث: صیَامِ ثَلاثَهَ أَیَّامٍ مِن کلِّ شَهر، وَرَکعَتَی الضُحی ، وأَن أُوتِر قَبْلَ أَنْ أَنام.»  (متفقٌ علیه )
در حدیثی از  أَبی الدَرْدَاءِ رَضِیَ اللَّه عنه، آمده است  : قال: « أَوْصَانِی حَبِیبی صَلّی اللهُ عَلَیْهِ وسَلَّم بِثلاث لَنْ أَدَعهُنَّ ما عِشْت: بصِیامِ ثَلاثَه أَیَّامٍ مِن کُلِّ شَهْر، وَصَلاهِ الضحَی ، وَبِأَنْ لا أَنَام حَتی أُوتِر. » (رواهُ مسلم) (از ابو الدرادء رضی الله عنه روایت شده که گفت: حبیبم مرا به سه چیز وصیت کرد که تا زنده باشم، آن را ترک نمی کنم: به روزهء سه روز از هر ماه و نماز ضحی (چاشت) و به اینکه خواب نشوم تا اینکه وتر را بخوانم.)
در حدیثی ازْ عبدِ اللَّهِ بنِ عَمْرِو بنِ العاصِ رَضی اللَّه عنهُما، روایت است َ: « قالَ رسولُ اللَّهِ صَلّی اللهُ عَلَیْهِ وسَلَّم: «صوْمُ ثلاثَهِ أَیَّامٍ منْ کلِّ شَهرٍ صوْمُ الدهْرِ کُلِّهُ ». (متفقٌ علیه)( رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: روزهء سه روز از هرماه همانند روزهء دائمی است.)
همچنان در حدیث دیگری ازْ مُعاذهَ العَدَوِیَّهِ  روایت است :« أَنَّها سَأَلَتْ عائشهَ رضیَ اللَّه عَنْهَا: أَکانَ رَسُولُ اللَّهِ صَلّی اللهُ عَلَیْهِ وسَلَّم یصومُ مِن کُلِّ شَهرٍ ثلاثهَ أَیَّام؟ قَالَت: نَعَم. فَقُلْت: منْ أَیِّ الشَّهْر کَانَ یَصُوم؟ قَالَت: لَمْ یَکُن یُبَالی مِنْ أَیِّ الشَّهْرِ یَصُوم.» (رواهُ مسلم) ( که: وی از عائشه رضی الله عنها سئوال نمود که آیا رسول الله صلی الله علیه وسلم از هر ماه سه روز را روزه می گرفت؟ گفت: بلی. گفتم: از کدام قسمت ماه روزه می گرفت؟ گفت: باکی نداشت که از کدام قسمت ماه روزه می گیرد.)
ودر حدیثی ازْ قتادَهَ بن مِلحَانَ رَضِیَ اللَّه عَنْه،روایت است :« کانَ رَسولُ اللَّهِ صَلّی اللهُ عَلَیْهِ وسَلَّم یأْمُرُنَا بِصِیَامِ أَیَّامِ البیض: ثَلاثَ عشْرَه، وأَرْبَعَ عَشْرَه، وَخَمْسَ عَشْرَه.»  (رواهُ أَبُو داود) « رسول الله صلی الله علیه وسلم ما را امر می نمود که روزهای بیض: ۱۳، ۱۴ و ۱۵ را روزه گیریم. »
ودر روایت از  ابنِ عبَّاسٍ رَضِیَ اللَّه عَنْهُمَا، آمده است که « کانَ رسولُ اللَّهِ صَلّی اللهُ عَلَیْهِ وسَلَّم لا یُفْطِرُ أَیَّامَ البِیضِ فی حَضَرٍ وَلا سَفَر.»  (رواهُ النسَائی) ( رسول الله صلی الله علیه وسلم روزهای بیض را در حضر و سفر افطار نمی نمود.) بنابراین بهترین روزهء سه روز در هر ماه در روزهای بیض است که آن عبارت از ۱۳، ۱۴ و ۱۵ است. و گفته شده که ۱۲، ۱۱۳ و ۱۴ و مشهور اول است.

روزه گرفتن در ماه محرم :

– در مورد فضیلت روزه گرفتن زیاد در ماه محرم، در حدیثی که از ابوهریره روایت شده آمده است :« أَفْضَلُ الصِّیَامِ بعْدَ رَمضَان: شَهْرُ اللَّهِ المحرَّم، وَأَفْضَلُ الصَّلاهِ بَعْد الفَرِیضَه: صَلاهُ اللَّیْلِ »  «بهترین روزه بعد از ماه رمضان روزه ماه محرم و بهترین نماز بعد از نمازهای فرض نماز شب است».(  مسلم (۱۱۶۳). 

روزه گرفتن در اکثر روزهای ماه شعبان:

– در مورد فضیلت  روزه گرفتن در اکثر روزهای ماه شعبان در حدیثی که ازبی بی  عایشه روایت گردیده آمده است:
« ما رأیت رسول الله صلی الله علیه وسلم استکمل صیام شهر قط إلا شهر رمضان، و ما رأیته فی شهر أکثر منه صیاما فی شعبان»  «پیامبر صلی الله علیه وسلم را ندیدم که ماهی را کامل روزه بگیرد، مگر ماه رمضان و اورا ندیدم که در هیچ یک از ماهها به اندازه ماه شعبان روزه بگیرد». متفق علیه .

ودر حدیثی دیگری از ْ عائشهَ رَضِیَ اللَّه عَنْهَا، روایت است : « لَمْ یَکُنِ النبیُّ صَلّی اللهُ عَلَیْهِ وسَلَّم یَصُوم مِنْ شَهْرٍ أَکْثَرَ مِنْ شَعْبَان، فَإِنَّه کانَ یَصُوم شَعْبَانَ کلَّه. وفی روایه: کَانَ یَصُومُ شَعْبَانَ إِلاَّ قَلِیلا. (متفقٌ علیه) .
(  پیامبر صلی الله علیه وسلم در هیچ ماهی بیشتر از شعبان روزه نمی گرفت، زیرا او همهء شعبان را روزه می داشت « و در روایتی آمده که: شعبان را جز اندکی روزه می گرفت».
علماء گفته اند: علت اینکه پیامبر صلی الله علیه وسلم همهء شعبان را روزه نمی داشت آن بود تا کسی گمان فرضیت روزهء آن را نکند.
در حدیثی آمده است : « وعن مجِیبَهَ البَاهِلِیَّهِ عَنْ أَبِیهَا أَوْ عمِّها، أَنَّهُ أَتی رَسولَ اللَّه صَلّی اللهُ عَلَیْهِ وسَلَّم، ثُمَّ انطَلَقَ فَأَتَاهُ بعدَ سَنَه، وَقَد تَغَیَّرتْ حَالهُ وَهَیْئَتُه، فَقَال: یا رَسُولَ اللَّهِ أَمَا تعْرِفُنِی ؟ قَال: «وَمَنْ أَنت؟ » قَال: أَنَا البَاهِلِیُّ الذی جِئتک عامَ الأَوَّل. قَال: « فَمَا غَیَّرَک، وقَدْ کُنتَ حَسَنَ الهَیئه؟ » قَال: ما أَکلتُ طعاماً منذ فَارقْتُکَ إِلاَّ بلَیْل. فَقَال رَسُولُ اللَّهِ صَلّی اللهُ عَلَیْهِ وسَلَّم: « عَذّبْتَ نَفسَک، » ثُمَّ قَال: « صُمْ شَهرَ الصَّبر، ویوماً مِنْ کلِّ شَهر » قال: زِدْنـی، فإِنَّ بی قوَّهً، قَال: « صُمْ یَومیْنِ » قال: زِدْنی، قال: « صُمْ ثلاثَهَ أَیَّامٍ » قال: زِدْنی. قال: صُمْ مِنَ الحُرُمِ وَاتْرُک، صُمْ مِنَ الحرُم وَاترُک، صُمْ مِنَ الحرُمِ وَاتْرُکُ » وقالَ بِأَصَابِعِهِ الثَّلاثِ فَضَمَّهَا، ثُمَّ أَرْسَلَهَا.»    (رواه أبو داود )
( از مجیبهء باهلی از پدرش یا کاکایش  روایت شده که: او خدمت رسول الله صلی الله علیه وسلم آمده و سپس رفته و بعد از یکسال نزدش آمد، در حالیکه حال و شکل او تغییر یافته بود. گفت: یا رسول الله صلی الله علیه وسلم آیا مرا می شناسی؟ فرمود: تو کیستی؟ گفت: من باهلییی هستم که در سال اول خدمتت آمدم. فرمود: پس چه ترا تغییر داد در حالیکه خوش شکل بودی؟ گفت: از زمانی که از شما جدا شدم، جز در شب طعام نخوردم. آنحضرت صلی الله علیه وسلم فرمود: وجودت را شکنجه و عذاب کردی. بعد فرمود: ماه صبر را روزه بگیر و یک روز از هر ماه را. گفت: به من بیفزا، زیرا من قوت دارم. فرمود: دو روز روزه بگیر. گفت: به من بیفزا. فرمود: سه روز روزه بگیر. گفت: به من بیفزا. فرمود: از ماههای حرام روزه بگیر و ترک کن. از ماههای حرام روزه بگیر و ترک کن.، از ماههای حرام روزه بگیر و ترک کن. و به سه انگشتش اشاره کرده بسته نموده و بازشان کرد.)
از مجموع احادیث وارده در این مورد، دریافت می شود که بهترین روزه، روزهء داود علیه السلام است که یک روز روزه می داشت و یکروز هم افطار می نمود.
ادای نوافل دعا  دریک سوم اخر شب :
– انجام نوافل ودعا در ، یک سوم آخر هر شب،  وقت خوبی در روایات اسلامی معرفی گردیده است ،  و اجر بیشتری دارد.
مستحب بودن دعا در روز جمعه :
– علما ء میفرمایند که دعا کردن در ساعتی از روز جمعه  مستجاب میگردد ، واکثریت از علماء بدین عقیده اند که استجابت دعا  بعد از نماز عصر واز جمله در  بین دو خطبه ی خطیب جمعه است.
خوانندهء محترم ، برادر وخواهر مسلمان !
تمامی این اوقات و ایام، که در فوق تذکر یافت  ایام مبارکی میباشند. اگر مؤمن مسلمان  آنها را گرامی بدارد؛بدین معنا که در آنها عباداتی را که شرعا وارد شده است انجام دهد، از خیروبرکت  فراوان این عبادتها بهره مند گردد و آن ثواب را در اوقات دیگر نمی تواند به این اندازه بدست آورد.
قابل توجه ودقت است که:
 این اوقات و ایام مبارک، به خودی خود باعث برکت نیستند بلکه این عبادت شخص است که او را از برکت فراوان آن اوقات که پروردگار با عظمت ما  در آن قرار داده است، منتفع می سازد. مثلا روز جمعه یا شب قدر به ساکنان زمین برکت نمی رساند بلکه کسی که آن دو را با عبادت کردن زنده بدارد ، برکت روز جمعه وشب قدر به وی رسیده است إن شاء الله. و کسانی که خود را از عبادت در آن دو وقت محروم کرده اند پس در حقیقت هیچ خیر و برکتی نصیبشان نشده است و مانند روزها وشب های دیگر هیچ فرقی به حالشان نداشته است.
از جانب دیگر باید تذکر دهیم که متاسفانه  بر خی از مسلمانان ما  اوقات دیگری را بدون داشتن دلیل از قرآن یا احادیث صحیح پیامبر صلی الله علیه وسلم فضیلت بخشیده اند! مانند روز میلاد و مولود پیامبر صلی الله علیه وسلم و یا شب معراج ایشان و یا شب برات (یعنی مبعث پیامبر صلی الله علیه وسلم ) و یا ماه رجب و غیره که هیچیک از این اوقات فضیلت خاصی ندارند و حتی برخی از آنها بدعتی در دین هستند مانند مولود پیامبر صلی الله علیه وسلم و یا شب برات و معراج که بزرگداشت این ایام و اوقات هیچ اساسی در شریعت ندارند و نه پیامبر صلی الله علیه وسلم و نه خلفای راشدین و نه دیگر صحابه رضی الله عنهم و نه تابعین و سلف صالح ما این ایام را بوسیله ی عبادت گرامی نداشته اند و بلکه قرنها بعد از آنها گروهی از مسلمین بی خبر از اصول دین  اقدام به بزرگداشت آن ایام نمودند.
علماء اسلام بد ین عقیده اند که : هر عبادتی که  اصلی در شریعت نداشته باشد بدعت است و بدعت نه تنها اجر و ثوابی ندارد بلکه مایه ی گمراهی و گناه هم است، چرا که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمودند: «من أحدث فی أمرنا ما لیس منه فهو ردّ». ( متفق علیه )«هر کس چیزی را در دین ما ایجاد کند که جزو آن نیست ، مردود است واز او پذیرفته نمی شود .
در روایت دیگر فرمودند:  «من عملَ عملاً لیس علیه أمرنا فهو ردّ».  «هرکس کاری کند که مطابق دین و سنت ما نباشد ،مردود است».
پروردگار با عظمت برای ما همهء ما مسلمانان  توفیق عبادت بیشترمطابق شرع غرای محمدی  نصیب نماید.  

امین  یا رب العالمین